Osmanlı camisine yağlı boyaya suç duyurusu

Antalya’nın Elmalı ilçesinde Hazine mülkiyeti üzerinde Osmanlı dönemine ait 1’inci grup korunması gerekli ‘taşınmaz kültür varlığı’ olarak tescil edilen Akçay Camisi, Elmalı Belediyesi tarafından yapılan izinsiz tadilat çalışmasıyla geri dönülmez şekilde tahrip edildi. Caminin geçmişe ait bütün izleri yok edildi.

Şikâyet üzerine ortaya çıkan tadilat skandalı, Kültür ve Turizm Bakanlığı Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun camide yaptığı detaylı inceleme ve hazırlanan raporla belgelendi. Sanat tarihçileri ve yüksek mimarların hazırladığı raporda kök boyalı, kırma çatılı, tek şerefeli camiye ait ek yapıların ve tarihi nitelik taşıyan şadırvanın tadilat gerekçesiyle tamamen yıkıldığı, bu alana kadın-erkek ayrı olmak üzere iki tuvalet ve yeni bir şadırvan yapıldığı vurgulandı.

'PVC ile kaplanmış'

Raporun devamında şu ayrıntılara yer verildi: “Camiye ait şadırvan tamamen yıkılarak yenisi yapılmış, cami iç duvarındaki kalem işleri ve ahşap tavandaki motiflerin üzeri Yağlı Boya ile kapatılmış. Dış cepheye boya yapılarak caminin rengi (yeşilden-kahverengiye) değiştirilmiş. Camiye ait bahçede peyzaj düzenlemesi yapılmış, dönemin izlerini taşıyan pencereler ahşap görünümlü PVC ile değiştirilmiştir. Cami içindeki duvar ve tavan PVC lambri ile kaplanmış, yine dönemin özelliklerini taşıyan ana giriş kapısı PVC kapı ile değiştirilmiştir.”

Başkan konuşmadı

Hazırlanan raporun hemen ardından toplanan Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, izinsiz uygulamaları yapan ve yaptıranlar hakkında Elmalı Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunulmasına karar verdi. Elmalı’nın İYİ Partili Belediye Başkanı Halil Öztürk konuyla ilgili açıklama yapmazken, Elmalı İlçe Müftülüğü tadilatın belediye tarafından yapıldığını tutanak altına aldı.

Cemil Karabayram, “Cami tavanına kök boya ile yapılan işlemeler, bezemeler yağlı boya ile kapatılmış. Zemin de tahrip edilmiş. Resmen tarihin izlerini silmişler. Bunları artık kurtarma şansımız çok az. Kök boya zaten günümüzde bulunmuyor” dedi.

Camiye ait tarihi şadırvan tamamen yıkılıp çöpe atılmış. Yerine de aslına uygun olmayan bir şadırvan yapılmış.

'Tarih bu rezaleti affetmeyecek'

Yaşanan skandalla ilgili Hürriyet’e konuşan Antalya Valiliği Kültür Varlıkları Birim Müdürü Cemil Karabayram, restorasyona isyan etti: “Tarihi camimize yapılanlara gerçekten inanamadım. Konu ilgili birimlerimize gelir gelmez sorumlular hakkında suç duyurusunda bulunuldu. Şimdi Antalya Valimizin talimatıyla camimizde nasıl bir kurtarma çalışması yapılması gerektiğini planlıyoruz. Tarih bu rezalete neden olanları affetmeyecek.” Kurul Başkanı Akdeniz Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Osman Eravşar da sorumlular hakkında gerekli kararların alındığını söyledi.

Akçay Camisi, 1. grup korunması gerekli ‘taşınmaz kültür varlığı’ olarak tescilli. 1. grup yapılar, “Toplumun maddi tarihini oluşturan kültür verileri içinde tarihsel, simgesel, anı ve estetik nitelikleriyle korunması zorunlu yapılar” olarak tanımlanıyor.