DEİK Türkiye-Rusya İş Konseyi Başkanı Ekmekçibaşı: Rusya’da Türk ürünlerine büyük bir rağbet var

Türkiye’nin önemli dış ticaret kuruluşlarından Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu’nun (DEİK) Türkiye-Rusya İş Konseyi Başkanı İzzet Ekmekçibaşı, Sputnik’e verdiği röportajda, Rusya’dan Türk ürünlerine büyük bir rağbet olduğunu belirterek oluşan boşluğu doldurmak için çalışmaların devam ettiğini açıkladı.

ABD ve Avrupa ülkelerinin Rusya’ya yönelik yaptırımları, Türkiye ve Rusya arasındaki ticarette yeni fırsatlar yaratıyor. Rus pazarında oluşan açıkları doldurmak için Türk firmaları önemli ticari girişimlere imza atmaya başladı. Bu ticaretin öncülüğünü yapan isimlerden biri de DEİK Türkiye-Rusya İş Konseyi Başkanı İzzet Ekmekçibaşı. Aynı zamanda Gentes Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı olan Ekmekçibaşı, “Türkiye, Rusya için dost ülkeler grubunun en başında yer alıyor” diyerek Türkiye ve Rusya arasındaki ticaretin seyrini ve yaptıkları çalışmaları Sputnik’e şöyle anlattı:

“Türkiye’nin Rusya’ya Ocak ayında 5 milyar dolarlık ihracatı vardı, Şubat ayında yaşanan krizden dolayı 4.4 milyar dolara düştü ama Türkiye’nin aldığı tavır, Rusya ile olan ilişkilerindeki şeffaflık ve samimiyetten dolayı Mart ayını 6 milyar dolarla kapattık. Bu da şunu gösteriyor; Rusya’da Türk ürünlerine büyük bir rağbet var, dostane ilişkilerin buna faydası da yüzde yüz oldu. DEİK olarak da her hafta Rus tarafı ile webinar yapıyoruz. Rusya’nın arzu ettiği Avrupa pazarında bulamadığı ürünlerin Türkiye’den sağlanması, Türk ürünlerinin alışveriş merkezlerinde, toptancı pazarlarında satılmasıyla ve boşluğu doldurması ile ilgili de birtakım çalışmalar yürütüyoruz. İlk webinarımız alışveriş merkezlerindeki rafların doldurulmasıyla ilgili oldu. Haftaya otomotiv ve yan sanayi ile ilgili bir webinarımız olacak. Ondan sonraki hafta da gıda, sonraki hafta da tekstil ve diğer ürünlerle ilgili webinarlar yapacağız.”

‘Türkiye’de yüzde 100 Rus sermayesi olan 1.000’e yakın şirket açıldı’

Bu ticaretin ilk etapta mal sevkiyatı ile başladığını ancak ilerleyen süreçte orada üretime yönelik yatırımların da olabileceğini kaydeden Ekmekçibaşı, “Rusya’dan Avrupa’ya mal satışı durma noktasına geldiği için bu malların Türkiye üzerinden satılması da gündemde. Afrika ve Latin Amerika ülkelerine olabilir. Türkiye’de yüzde 100 Rus sermayesi olan 1.000’e yakın şirket açıldı. Karşılıklı bir alışveriş var” diye de ekledi.

En çok hangi alanda talep var?

Rusya’da en çok ihtiyaç olan alanlara dair açıklamalarda bulunan Ekmekçibaşı, “Otomotiv ve yan sanayi şu anda çok gündemde. Alışveriş merkezlerindeki tekstil ürünleri, gıda, inşaat yapı malzemeleri olarak da devam ediyor. Ancak son 1 haftadan bu yana inşaat yapı malzemeleri ile ilgili ciddi talepler geliyor” ifadelerini kullandı.

‘Bizim arzumuz yerel para birimleriyle ticaretin yapılmasıdır’

Bu ticaretin şu anda büyük oradan döviz üzerinden yürütüldüğünü ifade eden Ekmekçibaşı, “Bizim arzumuz yerel para birimleriyle yani Türk lirası ve ruble ile ticaretin yapılmasıdır. Bunun önünde bir engel var; yürürlükte olan kanun her iki taraf için ancak çok küçük bir miktarda yerel para ile ticarete imkan veriyor. Bu rakamın büyüyebilmesi için merkez bankalarının kur garanti kapsamında bir garanti vermesi lazım. Yani 5'er milyar dolarlık bir garanti verilirse bu şu anlama geliyor; ilave 5 milyar dolar daha ticaret yapma şansımız var, 10 milyar olursa 10 milyarlık ticaret yapma şansımız var. Bu konuda hem Ticaret Bakanlığımız hem de Hazine ve Maliye Bakanlığımız görüşmeleri yapıyorlar. Zaten aşağı yukarı 1 aydır bu görüşmeler devam ediyor. Temennimiz tabii kısa sürede bunun hayata geçirilmesi ve iki ülke arasındaki ticaret hacminin artırılmasıdır” ifadelerini ekledi.

‘Barter ticareti için teklif sunduk’

Barter (takas) ticareti ile ilgili de görüşlerini paylaşan İzzet Ekmekçibaşı, bu konuda bir teklifte bulunduklarını belirterek ayrıntılarını şöyle açıkladı:

“Türkiye’nin Rusya’dan 28 milyar dolarlık ithalatına karşı 6 milyar dolarlık bir ihracatı var. Aradaki makasta oluşan borca karşılık buradan uygun şartlarda mal verebiliriz. Böylece Rusya da ihtiyacı olan ürünleri bu şekilde karşılayabilir. Bu konu da gündemde. Hükümetler arası bir görüşme oldu, devam da ediyor. Sanırım bu konuda da bir yakın tarihte sonuç çıkacak.”

‘Karadeniz'deki mayınlar ticarette tereddüt yaratıyor’

Türkiye-Rusya arasındaki ticarette en büyük sorunlardan birini de ulaşım yolları oluşturuyor. Kara, deniz ve hava yolu ile ticaretin sürdüğünü ifade eden Ekmekçibaşı, bu konuyu şöyle anlattı:

Kara yolunda Türkiye-Gürcistan-Rusya hatları çalışıyor. Gürcistan buradaki terminali bakıma aldı ve bu bir sıkıntı çıkardı. Onun dışında hava şartları düzeldi, terminalde de o bakım çalışması biterse karayolundaki o 1-1 buçuk ayı bulan lojistik süresi 1 aylara düşecektir diye tahmin ediyorum. Ama zaten bu tek başına yeterli değil bizim tek hedefimiz büyük RO-RO gemilerinin çalışmasıdır. Samsun limanından Novorossiysk limanına taşıma büyük gemilerle taşınmasını bekliyoruz. Bu konuyla ilgili çalışmalar son aşamaya geldi, şu anda Port Kavkaz limanına haftada bir tane gemi çalışıyor. Ancak bu da çok yeterli değil. Ama hiç yoktan iyi en azından gıda ile ilgili özellikle narenciye ile ilgili ürünleri bu gemilerle taşıyoruz. Bizim özel sektöre ait 2 firmamız bu konuyla çok ciddi ilgileniyor. Ancak 2 tane sorun var; bir tanesi bu Karadeniz'deki mayınlar meselesi. Bu mayınlar konusu tereddüt yaratıyor. İkincisi de sigorta mevzuatı ile ilgili bir konu var. Bu 2 konu çözülürse haftada 4-5 sefere çıkması için görüşmelerimiz sürüyor. Uçakla taşıma devam ediyor. Tabii her ürünü taşıma şansımız yok ama havayolu taşımacılığı da çalışır vaziyette.

‘Bu sene 3-3.5 milyon Rus turist bekliyoruz’

DEİK Türkiye-Rusya İş Konseyi Başkanı İzzet Ekmekçibaşı, Türkiye’nin önemli gelir kalemlerinden biri olan turizm konusunda da değerlendirmelerde bulundu. Geçen yıl 4.5 milyon Rus turistin geldiğini hatırlan Ekmekçibaşı, şöyle devam etti:

“Bu kriz ortamı olmasaydı bu sene muhtemelen 6-6.5 milyon Rus turisti ağırlayacaktık. Ama bu krizle birlikte bazı sıkıntılar doğdu. Birinci sıkıntı, finansla ilgili; ikinci sıkıntı uçak temin etmedeki sıkıntılar. Umut ediyoruz bu Türk lirası ve ruble ile ticaret ve turizm konularındaki sıkıntılar en geç Mayıs ayına kadar çözülecek. Rusya’dan İstanbul ve Antalya’ya doğrudan uçuş seferleri de artıyor. Ancak tabii insanların alım gücü düştü. Dolayısıyla bu sene 3-3.5 milyon Rus turisti bekliyoruz.”