Reuters: Türkiye, İsveç ve Finlandiya arasındaki anlaşma, ABD'nin son andaki 'dürtmesiyle' oldu

Türkiye, İsveç ve Finlandiya arasında, İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyelik süreçleri hakkında üçlü memorandum imzalandı. Reuters haber ajansının aktardığına göre, son ana kadar uzlaşmaya varmayan taraflara Biden, 'bitiş çizgisi'ni geçmek için yardımcı oldu.

Türkiye, Finlandiya ve İsveç'in NATO üyeliğini desteklemeyi kabul ettiği açıkladı.

Söz konusu karar, Madrid'de NATO Zirvesi'nin yapıldığı IFEMA Kongre Merkezi'nde dün gerçekleştirilen dörtlü görüşmenin ardından alındı.

NATO Genel Sekreteri Stoltenberg'in ev sahipliğindeki görüşme, basına kapalı gerçekleştirildi. Dörtlü görüşmeye, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Erdoğan, Finlandiya Cumhurbaşkanı Niinistö, İsveç Başbakanı Andersson katıldı. Görüşmeler sonunda, Türkiye, İsveç ve Finlandiya arasında, İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyelik süreçleri hakkında üçlü memorandum imzalandı.

Reuters haber ajansının ABD Dışişleri Bakanlığı muhabiri Hümeyra Pamuk’un aktardığına göre, söz konusu anlaşmada son ana kadar karar alınamadığı, tarafların belli başlı önemli konularda mevcut pozisyonlarını koruduklarına yer verildi.

Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto, Reuters’e verdiği görüşte, son ana kadar anlaşma sağlamakta zorlandıklarını söyleyerek, 2 saatin sonundaki kahve molasından döndükten sonra sonuca varıldığını belirtti:

"Kahve arasına çıktık, her kahve arasında olduğu gibi aklımıza yaratıcı fikirler geldi ve geri döndüğümüzde nihayet çözüme ulaşabilmiştik"

Kahve molasının ardından geri dönüldüğünde bu beklenmedik gelişmenin zirve yetkililerini bile hazırlıksız yakaladığı ifade edilen haberde, basın mensuplarının imza törenini izlemek üzere salona çağrıldığı aktarıldı.

Atılan bu imzalarala birlikte Mayıs ayından bu yana Finlandiya ve İsveç'in NATO üyeliğine dair başlayan tartışmalarda sona gelinmiş oldu.

Ortak bildiride, "Türkiye, NATO’nun Açık Kapı politikasına uzun zamandır devam eden desteğini teyit eder ve Madrid Zirvesi’nde Finlandiya ve İsveç’in NATO üyesi olmak üzere davet edilmelerine desteğini ifade eder" denildi.

Mutabakat metninde İsveç ve Finlandiya'nın Türkiye'nin 'terörle mücadelesinde tam iş birliği yapacağı' vurgusu yer aldı.

ABD, NATO üyesi Türkiye’nin savunma sanayisine, Rusya’dan satın aldığı S-400 hava savunma sistemi nedeniyle 2020 yılının Aralık ayında CAATSA yaptırımlarını uygulanmaya başladı, Türkiye'yi üretici ve alıcı olduğu F-35 savaş uçağı programından çıkartmıştı.

Bununla birlikte Türkiye, yeni F-16’ların satın alınması ve modernizasyon kitleri konusunda ABD Kongresi'nden çıkacak kararı da bir süredir bekliyor.

Finlandiya ve İsveç'in NATO üyeliğine dair resmi adım attığı mayıs ayından bu yana birçok analist, bu krizin çözümü için ABD tarafından Türkiye'ye F-16 savaş uçakları satışı 'hızlı' bir şekilde jestinin çözüm için faydalı olacağını belirtiyordu.

Ancak Washington, birçok kez bunun Ankara ile ikili bir mesele olmadığını beliterek, kenarda kalmak istediğini dile getirmişti.

Türkiye, İsveç ve Finlandiya arasında, İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyelik süreçleri hakkında üçlü memorandum imzalanmasının ardından ABD'li üst düzey bir yetkili, gazetecilere verdiği demeçte, Washington'un Ankara'nın talep edebileceği müzakerelere taraf olmasını önlemek için bunun bilinçli yapılmış bir strateji olduğunu söyledi.

Üst düzey yetkili, ABD Başkanı Joe Biden'ın tarafların 'bitiş çizgisi'ni geçmesine yardımcı olmak adına 'uygun anı seçmek' için oldukça özel bir çaba gösterdiği iddia edildi.

Reuters'ta yer alan haberde üst düzey yetkili, “Finler ve İsveçliler, en önemli olduğunu düşündükleri anda başkandan yardım istemeye çok odaklandılar” dedi.

Biden ile Erdoğan arasındaki telefon görüşmesinin, iki İskandinav ülkesinin talebinin ardından gerçekleştiğini de sözlerine ekledi.