Prof. Dr. Erdal Türkkan: Amaç şirketlerin elindeki paranın KKM’den çıkmasını engellemek

Rekabet Derneği Kurucu Başkanı Prof. Dr. Erdal Türkkan, BDDK’nın şirketlere yönelik kararını ve KKM’yi “Bu adımlar insanların Kur Korumalı Mevduat’a girmesi için yapılıyor ancak fevkalade yan etkileri var. Amaç şirketlerin elindeki paranın KKM’den çıkmasını engellemek ve KKM’nin devamlılığını sağlamak” şeklinde yorumladı.

Radyo Sputnik’te yayınlanan Meliha Okur’la Anlat Bana programının konuğu olan Rekabet Derneği Kurucu Başkanı Prof. Dr. Erdal Türkkan, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun (BDDK) döviz varlığı 15 milyon liranın üzerindeki firmalara kredi verilmemesini planlayan kararını yorumladı.

‘Faiz inadı olmasaydı böyle bir şey olmayacaktı’

“Bu her açıdan sakıncalı bir karar” diyen Türkkan, “Mevcut Kur Korumalı Mevduat Sistemi’nin devamlılığını sağlamak amacıyla alınan bir karar. Negatif faiz politikasının Türk ekonomisi üzerindeki yıkıcı etkilerini en aza indirmeye çalışıyorlar ama yapılan özünde faiz dayatması. Ne ekonomik ne dini temeli olan yüzde 14 faizin belirlenip ille de benim faizim bu olacak gibi bir yaklaşımın Türkiye’nin başına açtığı sorunların sonuçları. Faiz inadı olmasaydı böyle bir şey olmayacaktı” dedi.

‘Dövizi bozdurup parayı KKM’ye yatırmanın ülkeye faydası yok’

Temmuz ayında vatandaşların Kur Korumalı Mevduat’taki hesaplarını yenilemeyecek olma ihtimalinden endişe edildiğini kaydeden Türkkan, “İnsanlar kendini enflasyona karşı korumak istiyor. KKM’de yüzde 20 civarında bir getiri elde ediyorsunuz ama enflasyon yüzde 80’e koşuyor. Bu insanlar paralarını yatıracak yer arıyorlar. Bunlardan biri gayrimenkul. 10 milyon liranın üzerinde gayrimenkul aldıklarında, ‘benim para burada pul olmaz’ diye düşünüyor. Bu adımlar insanların parasını gayrimenkule yatırmasını engelleyip Kur Korumalı Mevduat’a girmesi için yapılıyor ancak fevkalade yan etkileri var. Ekonomi açısından ciddi güven kaybı yaratıyor. Amaç şirketlerin elindeki paranın KKM’den çıkmasını engellemek ve KKM’nin devamlılığını sağlamak. Dövizi bozdurup parayı KKM’ye yatırmanın ülkeye faydası yok. Oraya yatırılan para da dövize endeksli. Türkiye’de dövize endeksli mevduatın miktarı artmış oluyor. Normal mevduatı KKM’ye aktarıp mevduatın çok önemli bir bölümünü kura endeksli hale getirdiler. Bunun dövizden farkı yok. Bir gün insanlar tekrar paraları buradan alıp döviz alacaklar çünkü Türk lirasına güven yok. Enflasyonun varlığı parayı güvenilmez kılar. Enflasyonu vatandaş yaratamaz onu yaratan devlettir. Siz faizli para politikasını uygulamadan enflasyonu düşüremezsiniz” dedi.

‘Karar serbest kambiyo rejiminden çıkmak demek’

BDDK’nın aldığı kredi kararının serbest kambiyo rejiminden çıkmak anlamına geldiğini kaydeden Türkkan, “Biz 1989’da serbest kambiyo rejimine geçtik ve o zamandan bu zamana en zor günlerde bile kısıtlamaya gitmedik. Türkiye o günlerden bu günlere elde ettiği pek çok şeyi serbest kambiyo rejimi sayesinde elde etti. Ekonomi yönetimi bunu feda ettiğimizi kabul etmek istemiyor ve bunu BDDK’ya yaptırıp bir kredi düzenlemesi gibi göstermeye çalışıyor. Serbest kambiyo rejiminin elden gitmesi siyasi iktidar açısından utanç verici. Bir taraftan İstanbul’u finans merkezi yapacağım diyeceksiniz, diğer yandan serbest kambiyo rejiminizi altüst edecek şeyler yaratacaksınız. Ondan da kötüsü güvensizlik yaratıyorsunuz. Bunu yapan bir iktidar artık her şeyi yapabilir. Bunu yaptıktan sonra geriye kalan tek şey mevduat bulundurmayı yasaklamak” diye konuştu.

‘Türkiye’deki firmaların kullandığı kaynağın yüzde 70’i kredi’

Devletin firmaların alanına müdahale etmeye başladığını kaydeden Türkkan, “Firmanın ne yapacağına devlet karar vermeye başladı. Binlerce firma devlete güvenerek mevcut düzenlemeler çerçevesinde kendisine perspektif oluşturmuş. Türkiye’deki firmaların kullandığı kaynağın yüzde 70’i kredi. Dolayısıyla siz kredi alamazsınız dediğiniz anda firmanın hayat damarını kesiyorsunuz. Firmalara karşı ‘dövizini buraya yatırmak mecburidir’ şeklinde bir karar almayıp böyle zorlamalara gidiyorsunuz” dedi.

‘BDDK’nın kararı rekabet kurallarına aykırı’

Bankaların elindeki sistemle, BDDK’nin kararı doğrultusunda, hangi firmaların kredi alıp alamayacağına karar veremeyeceğini kaydeden Türkkan, “Siz kredi alabiliyorsunuz ancak banka diyor ki ‘siz kimsiniz bilmiyorum bana kağıt getirin.’ O zaman bağımsız denetleme kuruluşlarından kağıt alacaksınız. Bu o kadar acemi bir uygulama ki adeta felç edici. İlk duyduğumda züccaciye dükkanına girmiş fil gibi bir olay yarattı. Bu rekabete aykırı çünkü firmalar arasında ayrım yapıyorsunuz. Şu alabilir bu alamaz diyorsunuz” diye konuştu.