Üsküp'te AB üyeliği için Fransa'nın 'Bulgaristan'la uzlaşma' teklifine karşı protestolar sürüyor

Kuzey Makedonya'nın başkenti Üsküp'te ülkenin Avrupa Birliği (AB) ile üyelik müzakerelerine başlamasına olanak sağlayacak ve Bulgaristan'ın vetosunu kaldıracak öneriye karşı düzenlenen protestolar altıncı gününde devam ederken, göstericiler bugün öğle vakti ülke genelinde yolları kapatacaklarını duyurdu.

Bu akşamki protestoda göstericiler rotayı değiştirerek, hükümet binası önünde başlattıkları protestoyu gerçekleştirdikleri yürüyüşle önce Adalet Bakanlığı binası önüne ardından da Meclis binası önüne taşıyarak öneriye karşı memnuniyetsizliklerini dile getirdi.

Ülkedeki en büyük Makedon muhalefet partisi İç Makedon Devrimci Örgütü-Makedonya Ulusal Demokratik Birliğinin (VMRO-DPMNE) Genel Başkanı Hristiyan Mickoski, yaptığı konuşmada, hükümetin hazırladığı "ihanet ve felaket" ile ilgili ne olursa olsun partisinin mecliste bunu kabul etmeyeceğini söyledi.

Силата е во масовноста, а не во насилството, продолжуваме со протести, НЕ го прифаќаме овој дипломатски нокаут! pic.twitter.com/LjAtwEpcVP

— Христијан Мицкоски (@MickoskiHM) July 7, 2022

Müzakere çerçevesi ve Avrupa Konseyi'nin sonuçlarını temsil eden belgenin meclise götürülmesinin mantığı olmadığı, bunun hükümetlerarası bir anlaşma olduğunu savunan Mickoski, "Hükümet, güçlü bir şekilde protesto ettiğimiz ve 'hayır' olması gerektiğini söylediğimiz bir karar verirse, o zaman kararı meclis verir ve sizi temin ederim ki VMRO-DPMNE hiçbir anayasal değişikliğe destek vermeyecektir." diye konuştu.

Cumhurbaşkanından çağrı

Kuzey Makedonya Cumhurbaşkanı Stevo Pendarovski, bugün yaptığı yazılı açıklamada, Üsküp'te düzenlenen protestoların organizatörlerine sorumluluk almaları, onurlu ve şiddet içermeyen gösteri çağrısında bulunarak, ülkedeki sivil vatandaşların ateşli silah taşıması ve kullanmasını şiddetle kınamıştı.

AB Konseyi Başkanı Charles Michel, 5 Temmuz 2022'de Kuzey Makedonya'nın AB ile üyelik müzakerelerine başlamasına olanak sağlayacak Avrupa önerisinin görüşüldüğü hükümet oturumuna katılmıştı. Michel ve Kuzey Makedonya Başbakanı Dimitar Kovaçevski, oturum sonrası ortak basın toplantısı düzenlemişti.

Kuzey Makedonya'nın AB üyesi olma yönündeki arzusunu dile getirerek, bu sürecin hızlandırılmasını amaçladığını belirten Michel, "Siz evet derseniz, (Kuzey Makedonya ve AB arasındaki) ilk hükümetler arası konferans önümüzdeki birkaç gün içerisinde düzenlenecek, Mart 2020 kararı uygulanacak ve bunu bir sonraki adımlar hemen takip edecek. En önemlisi tarama süreci başlatılacaktır. Sadece güncellenmiş açıklayıcı tarama değil, ikili tarama da başlatılacak." demişti.

North Macedonia was shaken by a wave of protests - the population demands from the EU authorities to start negotiating with Bulgaria

In Skopje, thousands of people protested on the streets of the city and at the government building with posters "No to the European Union", pic.twitter.com/qTp4e2joV1

— marina alikantes (@Marianna9110) July 6, 2022

Kuzey Makedonya Başbakanı Kovaçevski de bu revize edilmiş Fransız önerisinin, tüm AB üye ülkeleri tarafından onaylanmasının ardından Avrupa önerisine dönüştüğünü ve bu önerinin uygun olduğunu ifade ederek, "Öneriyi kabul etme yönündeki kararımızı verdikten hemen sonra Avrupa Birliği ile müzakerelere başlayabileceğiz. Bu sebeplerden dolayı daha fazla beklememize gerek yok. Mantıklı, akıllıca ve sorumlu bir şekilde düşünerek ülkenin ilerlemesi için bu tarihi şanstan istifade edelim." değerlendirmesinde bulunmuştu.

Ayrıca Kovaçevski, geçen hafta yaptığı açıklamada, bir önceki öneriye kıyasen yeni önerinin kendilerinin notları ile açıkça oluşturulmuş pozisyonlarını içerdiğini, Makedon dilinin açık ve net bir şekilde kabul edilmesini, Bulgaristan ile olan protokolün müzakere çerçevesinin bir parçası olmamasını öngördüğünü bildirmişti.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Bulgaristan ile Kuzey Makedonya arasındaki sorunların AB müzakere çerçevesinde çözülmesini içeren öneri ortaya atmıştı.

Fransa'nın önerisi, tüm AB üye ülkeleri tarafından onaylanmasının ardından Avrupa önerisine dönüştü. Bu öneri, Bulgaristan'ın Kuzey Makedonya'nın AB üyeliğine ilişkin iki yıldır süren vetosunun kaldırılmasını öngörüyor.

Parlamentonun şartlarına göre, Kuzey Makedonya, AB ile müzakere sürecinde Bulgaristan ile dostluk, iyi komşuluk ve iş birliği alanında 2017 yılında imzalanan anlaşmaya sadık kalacak, Kuzey Makedonya’daki Bulgarlar ülkenin anayasasında “devleti oluşturucu unsur” olarak kayda geçecek, Makedonca Bulgarcadan farklı bir dil olarak kabul edilmeyecek ve bu koşulların uygulanması konusunda AB garantör olacak.