FT: Ankara-Moskova işbirliğinden endişeli Batı ülkeleri, Türkiye'ye misillemede bulunabilir

Soçi'de Putin ile görüşen Erdoğan'ın rubleyle ödeme, Rus MIR kartı kullanımı, gelecek ay Şanghay Beşlisi toplantısına katılma açıklamalarının ardından, FT'ye konuşan Batılı yetkililer, Türkiye'ye yaptırım tehdidini dile getirdi. Bir yetkili, Batılı şirketlere Türkiye'den çıkma, finans kurumlarına Türk şirketlerine para vermeme baskısından söz etti.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in önceki gün Soçi'de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı ağırlaması sonrası, İngiliz ekonomi gazetesi The Financial Times'da (FT) yayımlanan makalede, 'Türkiye'nin Rusya ile derinleşen bağları nedeniyle Batı başkentlerinden alarm zillerinin yükseldiği' mesajı verildi.

Makalede 'Erdoğan ile Putin'in işbirliğini artırma konusunda anlaşmasının ardından Ankara'nın Moskova'nın yaptırımlardan kaçınmasına yardım etmesi halinde Batılı yetkililerin misilleme uyarısı yaptığı' aktarılarak Ankara'ya yaptırım tehdidi yöneltildi.

'Rusya'nın yaptırımlardan kaçınmasına yardımcı olması halinde'

Makalede 'Erdoğan ile Putin arasında derinleşen ekonomik işbirliği konusunda giderek daha fazla endişe duyan Batılı başkentlerin Rusya'nın yaptırımlardan kaçınmasına yardımcı olması halinde NATO üyesi Türkiye'ye cezai misillemede bulunması riskinin arttığına dair uyarıda bulunduğu' aktarıldı. Zira FT'ye konuşan 6 Batılı yetkili, Türk ve Rus liderlerin Soçi'de 4 saatlik bir toplantının ardından ticaret ve enerji işbirliğini genişletme taahhüdünden endişe duyduklarını söyledi.

Major concern in Western capitals over Erdogan cutting trade deals with Putin - Turkey risks secondary sanctions. https://t.co/fWdh7Gh4uK

— Timothy Ash (@tashecon) August 6, 2022

Bir AB yetkilisi, '27 üyeli bloğun Türk-Rus işbirliğini her geçen gün daha yakından takip ettiğini, Türkiye'nin giderek daha fazla Rusya ile ticaret için platform haline geldiğinden endişelendiğini' dile getirdi.

'Çok fırsatçı'

Bir diğer AB yetkilisi, Türkiye'nin Rusya'ya karşı tavrını 'çok fırsatçı' diye niteleyerek "Türklerin endişelerimize dikkat etmesini sağlamaya çalışıyoruz" dedi.

ABD'den 'ikincil yaptırımlarla vurma' tehdidi

"Washington, Rusya'nın yaptırımlardan kaçmasına yardımcı olan ülkeleri, ABD'nin yasal yargı yetkisinin ötesindeki ihlalleri hedef alan 'ikincil yaptırımlarla' vuracağı konusunda defalarca uyardı, ancak AB bunu yapma konusunda daha çekingen davrandı" değerlendirmesi yapılan makalede "ABD Hazine Bakan Yardımcısı Wally Adeyemo, haziran ayında Türk yetkililer ve İstanbullu bankacılarla bir araya gelerek yasadışı Rus parasının kanalı haline gelmemeleri konusunda uyardı" ifadesi kullanıldı.

Şirketlerle bankaların çekilmesi 800 milyar dolarlık ekonomiyi felç edebilir

"Üst düzey bir Batılı yetkili, Erdoğan'ın cuma günü verdiği taahhütleri yerine getirmesi halinde Batılı ülkelerin şirketlerini ve bankalarını Türkiye'den çekilmeye çağırabileceğini öne sürdü ki, bu, yabancı firmaların uymayı kabul etmesi halinde, ülkenin 800 milyar dolarlık ekonomisini felç edebileceğinden, NATO üyesi bir ülkeye karşı oldukça sıradışı bir tehdit" denilen makalede, şöyle devam edildi:

"Yetkili, Rusya'ya yaptırım uygulayan ülkelerin, 'Türkiye'nin Rusya ile ilişkilerini genişletmesinin yaratacağı risk ışığında, Batılı firmaları ya Türkiye'deki ilişkilerinden çekilmeye ya da Türkiye ile ilişkilerini küçültmeye çağırarak' Ankara'ya karşı harekete geçebileceklerini söyledi."

'Sıkı direniş sergileyecek çok önemli ekonomik çıkarlar var'

"Ancak bu ima, hem pratik düzeyde hem yasal açıdan nasıl işleyeceği ve iyi fikir olup olmadığını sorgulayan diğer bazı Batılı yetkililer tarafından ciddiye alınmadı."

"Batı finans sistemine derinden entegre Türkiye'de Coca-Cola ve Ford'dan Bosch ve BP'ye kadar markalar uzun süredir devam eden ve genellikle oldukça karlı operasyonlar yürütüyor."

"Avrupalı ​​bir yetkili, 'Bu tür olumsuz eylemlere karşı muhtemelen sıkı direniş sergileyecek çok önemli ekonomik çıkarlar var” dedi. Ancak yetkili, 'Türkiye Rusya'ya çok fazla yakınlaşırsa, herhangi bir olumsuz eylemi dışlamayacağını' sözlerine ekledi."

'Finansman kısıtlaması olabilir'

"Yetkili, blok içindeki bölünmeler göz önüne alındığında, Türkiye'ye yönelik yaptırımlarla ilgili resmi AB kararı çıkarmanın zor olacağını kabul etse de, bazı üye devletlerin harekete geçebileceğine işaret etti."

"Yetkili, 'örneğin ticaretin finansmanına kısıtlama getirilmesini isteyebilir veya büyük finans şirketlerinden Türk şirketlerine finansmanı azaltmalarını isteyebilirler' dedi."

"Üç Avrupalı ​​yetkili, Brüksel'de Türkiye'ye olası yansımalarla ilgili henüz resmi bir görüşme yapılmadığını söyledi. Bazıları, Soçi'deki tartışmaların tüm ayrıntılarının ve yansımalarının henüz netleşmediğin dair temkin gösterdi."

Rubleden MIR'e

Uyarıların Rusya'nın 24 Şubat'ta Ukrayna'ya özel operasyon başlatmasından bu yana Kiev ve Moskova'ya 'dengeli' bir yaklaşım benimseyen Erdoğan'ın Putin'le uzun baş başa görüşmesinden bir gün sonra geldiğine dikkat çeken makalede, "Görüşme, ikili ticaret hacimlerini artırmak ve ekonomik ve enerji bağlarını derinleştirmek için ortak taahhütle sonuçlandı" vurgusu yapıldı.

"Moskova'nın en üst düzey enerji yetkilisi olan Başbakan Yardımcısı Alexander Novak, Interfax'a göre gazetecilere verdiği demeçte, Türkiye'nin Rus doğalgazı için ruble ile ödeme yapmaya başlamayı kabul ettiğini söyledi. Novak, Putin ile Erdoğan'ın bankacılık bağlarını ve ruble-lira cinsinden anlaşmaları daha da geliştirmeyi görüştüklerini sözlerine ekledi" bilgisi verilerek şöyle devam edildi:

"Rusya'dan dönüş uçağında gazetecilere konuşan Erdoğan, Visa ve Mastercard'ın Rusya'daki operasyonlarını askıya aldığı dönemde Türkiye'deki Rusların kartla ödeme yapmasına imkan veren Rusya'nın MIR ödeme kartı sisteminin kullanımı konusunda da 'çok ciddi gelişmeler' olduğunu söyledi."

"Erdoğan, MIR kartlarının Rus turistlerin alışveriş ve oteller için ödeme yapmasına yardımcı olacağını belirtti. Batılı yetkililer ise bunların yaptırımların aşılmasına yardımcı olmak için de kullanılabileceğinden korkuyor."

Türkiye ile Batı arasında zaten pek çok gerginlik bulunduğunu sıralayan makalede, 'Erdoğan pek çok Batı başkentinde giderek güvenilmez müttefik olarak görülse de Türkiye'nin terörle mücadele ve sığınmacılar konusunda Avrupa için hayat bir ortak olduğu, Karadeniz'i Akdeniz'e bağlayan Boğazlara erişimi kontrol ettiği, Erdoğan'ın geçen ay Rusya ile Ukrayna arasında imzalanan ve küresel gıda krizini önlemeyi amaçlayan tahıl anlaşmasında kilit rol oynadığı' dile getirildi.