61 yıl önce ABD, Vietnam'a karşı zehirli kimyasal operasyonunu başlattı

10 Ağustos 1961 tarihinde Vietnam'da Ranch Hand Operasyonu'nu başlatan ABD Silahlı Kuvvetleri, Güney Vietnam topraklarının yüzde 10'unu 'turuncu ajan' isimli kimyasal ile zehirledi. Bu, kimyasal silahların tarihteki en büyük ölçekli kullanımı.

10 yıl süren ve ölümcül etkisi günümüzde de Vietnam'da devam eden bu operasyon ile ilgili bilgiler, Sputnik'in galerisinde.

1/11

© Fotoğraf : U.S. Air Force

Tam 10 yıl süren ve “Ranch Hand” olarak isimlendirilen ABD Hava Kuvvetleri'nin operasyonu sırasında Vietnam'da 80 milyon litre herbisit ve yaprak dökücü, 7.4 milyon hektarlık bir arazi üzerinde kullanıldı.

2/11

© AP Photo / Gary Mangkorn

Dioxin içeren Agent orange isimli bu kimyasal madde, insan yapımı en zehirli kimyasal olarak nitelendiriliyor. O günkü yıkım ve bugüne uzanan etkileriyle agent orange’ın gözle görülür hasarları ise tam üç kuşaktır Vietnamlıların kâbusu olmaya devam ediyor.

3/11

© AP Photo / Richard Vogel

Binlerce kişinin ölümüne neden olan Agent orange (turuncu ajan) kimyasalı, yaklaşık 4 milyon kişide de çeşitli sağlık sorunları yarattı, sakat doğumlara neden oldu. Fotoğrafta: Agent orange etkisinden etkilenen çocuklar, rehabilitasyon merkezinde

4/11

© AP Photo / Robert Burns

Vietnam, zehirli madde içeren bölgelerin temizlenmesi için yeterli bir bütçesi ve altyapısı olmamasına rağmen bu alanda neredeyse yıllık 150 milyon dolar harcıyor

5/11

© AP Photo / Richard Vogel

Vietnamlı doktorlar, maddenin etkilediği insanlarda hastalığın genetik bir bozukluk haline gelmesiyle sonraki nesilleri etkileyebileceğini ifade ediyor Fotoğrafta: Tu Du hastanesinde tedavi gören 3 yaşındaki bir çocuk

6/11

© AFP 2023 / Richard Nyberg

Yüksek düzeyde "turuncu ajan" kimyasalının saptandığı Vietnam'ın Danang bölgesindeki eski Amerikan üssünün bulunduğu alanda yapılan temizleme çalışmaları

7/11

© Fotoğraf : U.S. Army

Vietnamlıları üç nesildir etkileyen ve savaş ertesi yıllardan beri bitki örtüsü ve iklim değişikliğine neden olan bu tür kimyasallar, Çevre Değişikliği Anlaşması gereğince yasaklanmış durumda Fotoğrafta: Turuncu ajan maddesi, Vietnam'daki ABD'nin üssünde

8/11

© AP Photo / Bebeto Matthews

2005'te Dow Chemical ve Monsanto gibi "turuncu ajan" üreten Amerikan firmaları hakkında savaş suçu işledikleri iddiasıyla dava açılmıştı, ancak dava hala sonuçlanmış değil.

9/11

© Fotoğraf : U.S. Army

Turuncu ajan kimyasalı, Vietnam’ın yoğun bitki örtüsünü yok ederek bölge halkının ve Kuzey Vietnamlı savaşçıların hem gıdaya ulaşımını engellemek hem de sık ormanlık alanlarda insanların yerlerini tespit etmek için kullanıldı.

10/11

© AP Photo / Richard Vogel

Turuncu ajan maddesine maruz kalan askerler ve bölge halkının üçüncü kuşağında, bedensel ve zihinsel engelli olarak doğan çok sayıda çocuk var

11/11

© AFP 2023 / Hoang Dinh Nam

Vietnam savaşında ABD'nin üssünün yer aldığı Danang bölgesinde topraklarda zehirli kimyasalın bulunduğu sebebiyle bu alanda hayvancılık, kuş yetiştiriciliği ve balıkçılığın yasaklı olduğu uyarısı