ABD Kongresi'nin üst kanadı Senato'da Cumhuriyetçi Partili Lindsey Graham ile Demokrat Partili Chris Van Hollen, bir kez daha Trump yönetimini Rusya'dan S-400 hava savunma sistemi aldığı gerekçesiyle Türkiye'ye yaptırım uygulamaya çağırdı.
Reuters, Cumhuriyetçi Senatör Graham ile Demokrat Senatör Van Hollen'ın bugün ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'ya gönderdiği mektubu gördüğünü duyurdu.
U.S. senators want Turkey sanctioned over Russia missile system: letter https://t.co/3tnVavcAaN pic.twitter.com/G0O7l95grS
— Reuters (@Reuters) December 2, 2019
'İbretlik olması lazım'
İki partinin ortak tutumunu yansıtan mektupta, Türkiye'nin S-400 alımının yaptırımla cezalandırılmamasının, diğer ülkelere ABD yasalarını ihlal ettiklerinde hiçbir sonuçla karşılaşmayacaklarına dair berbat bir işaret göndereceği savunuldu.
Rosoboronexport Başkanı Aleksandr Miheyev'in 2020'nin ilk yarısında Türkiye'ye yeniden S-400 sevkiyatı niyetine ve Türkiye ile işbirliği konusunda S-400'ten çok daha büyük planlarına dair sözlerinin aktarıldığı mektupta, Erdoğan'ın hiçbir şekilde rota değişikliği sinyali vermediği belirtildi.
'Sabırlar taştı'
İki senatör, Dışişleri Bakanı Pompeo'ya "Sabır süresi çoktan doldu. Yasayı uygulamanızın zamanı geldi" çağrısında bulundu.
JUST IN: Letter by Senators Chris Van Hollen (D) & Lindsey Graham (R) tells Pompeo to enforce CAATSA Sanctions on #Turkey for obtaining Russia S-400 Missiles.
— Joyce Karam (@Joyce_Karam) December 2, 2019
Comes on eve of NATO summit as Ankara grows more defiant. Letter via @TomerElk pic.twitter.com/m1MDNdy0QL
Ankara ile Washington arasında zaman zaman kriz çıkaran sorunlar arasında ABD tarafının NATO savunma sistemleriyle uyumlu olmadığını ve Lockheed Martin tarafından geliştirilen F-35 hayalet savaş uçaklarına tehdit oluşturduğunu iddia ettiği S-400 de yer alıyor.
Washington'dan yükselen yaptırım tehditlerine rağmen Rus hava savunma sistemini alan Ankara, müttefiklerin ortak F-35 programından çıkarılmıştı.
2017 yılında Rus ordusuyla iş yapan ülkelere yönelik ABD'nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Etme Yasası'nı (CAATSA) imzalamış bulunan Başkan Donald Trump, bugüne dek S-400 gerekçesiyle yaptırım taleplerine set çekerken bu konuda AK Parti Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a hak verir şekilde konuştu.
Ekimde Erdoğan'ın Trump'tan yeşil ışık alarak Suriye'nin kuzeydoğusuna Barış Pınarı Harekatı başlatması ve Trump'ın da ABD askerlerini bölgeden çekmesi, Kongre üyelerinin öfkesini yeniden tırmandırdı.
Trump'ı Türkiye'nin bölgeden çekilmesinin sağlamaya çağıranların başında, partilerinin önde gelen isimleri olan Van Hollen ile Graham geliyor.
Ancak 13 Kasım'da Erdoğan'ı Beyaz Saray'da ağırlayan ve görüşmeyi 'harika' diye niteleyen Trump, aynı zamanda Cumhurbaşkanı ile bazı Cumhuriyetçi senatörleri biraraya getirdi.
Bunlar arasında yer alan Graham, hemen ardından Demokratların 'Ermeni Soykırımı' tasarısının Senato'da oylanmasını bloke etti.
Pompeo ise 26 Kasım'da yaptığı açıklamada Türkiye'nin Rus hava savunma sistemlerine uyumluluk testleri yapmasını 'endişe verici' diye niteledi, sorunu çözmeye yönelik görüşmelerin devam ettiğini dile getirdi.
Aynı gün Sputnik’e konuşan Rosoboronexport Başkanı Aleksandr Miheyev, opsiyonlu ikinci S-400 sevkiyatını yapacaklarını, opsiyonla ilgili anlaşma belgelerinin 2020'nin ilk yarısında imzalanmasını umduklarını söyledi.
Rusya bu yıl Türkiye’ye 2.5 milyar dolar değerinde 4 kez S-400 sevkiyatı yaptı. Anlaşmada ayrıca bir S-400 sevkiyatı daha yapılması opsiyonu öngörülüyor.
