'Karşılıklı hak iddialarının faturası kabarıyor': Türkiye ile ABD arasındaki ihtilaflar nelere yol açabilir?

Rus siyaset uzmanları iki NATO müttefikinin arasındaki bölünmenin Ankara’nın Rusya ve Çin’le daha da yakınlaşmasına yol açabileceği görüşünü ortaya koydu. Uzmanlar, Pentagon’un Türkiye’de önemli bir hava üssünden yoksun kalma riskiyle karşı karşıya kalabileceğini belirtiyor.

Türkiye ile ABD arasındaki ilişkilerde gerilimin iyice arttığı son günlerde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, The New York Times için kaleme aldığı makalede Beyaz Saray’ı, ABD’nin Türkiye ile ilgili politikasını gözden geçirmemesi durumunda Ankara’nın başka dost ve müttefiklerin arayışına girmeye hazır olduğunu yazdı.

RUSYA, İRAN VE ÇİN ALTERNATİFLERİ MASADA

Uzmanlar, Erdoğan’ın yeni dostlardan bahsederken ilk sırada Rusya, İran ve Çin’i kastettiği görüşünde.

Rusya Bilimler Akademisi Arap ve İslami Araştırmalar Merkezi'nden Konstantin Truevtsev, Rusya, İran ve Türkiye’nin daha önce Astana’da düzenlenen Suriye müzakereleri çerçevesinde üst düzeyde ortak paydaya gelmeyi başardıklarını, ayrıca bu yakınlarda Ankara’nın Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika'nın oluşturduğu BRICS’e üye olma talebini dile getirdiğini hatırlattı.

‘TÜRKİYE RAHATLIKLA ŞİÖ’YE ÜYE OLABİLİR’

Russia Today’a (RT) konuşan Truevtsev, “Gerçi Türkiye muhtemelen BRICS’e giremez, orada farklı bir format söz konusu. Fakat bunun yerine Ankara, 2-3 yıl sonra Şanghay İşbirliği Örgütü’ne (ŞİÖ) rahatlıkla dâhil olabilir. Şu anda Türkiye Hindistan ve Çin gibi önemli Asya ülkeleriyle, Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) ülkeleriyle aktif bir şekilde ilişkilerini geliştiriyor” diye konuştu.

Moskova Devlet Diplomasi Enstitüsü (MGIMO) uzmanlarından Doçent Kirill Koktıyş te buna benzer bir görüş ortaya koydu.

‘ABD, BAŞLATTIĞI EKONOMİK SAVAŞLA RUSYA VE TÜRKİYE’NİN DAHA DA YAKINLAŞMAYA İTTİ’

Şu anda Türkiye ile Rusya arasındaki bağların son derece güçlendiğine dikkat çeken Koktıyş, “ABD ile Türkiye arasındaki karşılıklı hak iddiaların faturası kabarıyor, ülkelerin arasındaki çatlak giderek büyüyor. ABD aynı zamanda hem Rusya’ya, hem de Türkiye’ye ekonomik savaş ilan etti ve bu şekilde onları birbiriyle daha da yakınlaşmaya itti” açıklamasında bulundu.

Ortadoğu ve Orta Asya Ülkeleri Araştırma Merkezi Başkanı Semyon Bagdasarov da olaya benzer bir bakış açısıyla yaklaştı. Bagdasarov, RT’ye verdiği röportajda, Türkiye’nin şu anda ilişkilerini en iyi şekilde geliştirdiği ülkelerin Rusya ve Çin olduğunu söyledi.

Rus uzman, “Türkiye ile ABD arasındaki ilişkilerde böylesine derin bir soğuma ilk kez görüldü, bu durum, Erdoğan’ın yürüttüğü hırslı politikaya bağlı” diye konuştu.

‘TRUMP NATO’NUN İÇİNDEKİ BÖLÜNMEYİ TETİKLİYOR’

ABD Başkanı Donald Trump’ın NATO’nun misyonunu sonuna kadar anlayamadığını belirten Koktıyş, ABD’nin politikası için farklı bir takım yönleri daha önemli olarak gördüğünü ve bu durumun da NATO’nun içindeki bölünmeyi tetiklediğini vurguladı.

Koktıyş, “Beyaz Saray, ABD’nin başlıca rakibi olarak Çin’i görüyor, Trump çabalarını bu yöne yoğunlaştırmak ister. Böylelikle Erdoğan’ın, NATO’nun elverişliliğini sorgulayarak örgütü sarsmaya başlayacağı, diğer taraftan Trump’ın da birlik ve beraberliği pekiştirme çabasına girmeyeceği bir durum da göz ardı edilemez” ifadelerini kullandı.

‘ABD ASKERLERİNİ İNCİRLİK’TEN ÇEKMEK DURUMUNDA KALABİLİR’

Bu arada Türkiye’de ABD için stratejik öneme sahip bir tesisin, geçtiğimiz yüzyılın ortalarında inşa edilen İncirlik Hava Üssü’nün bulunduğunu hatırlayalım. ABD daha önce İncirlik’i birçok kez Ortadoğu ve Orta Asya’daki operasyonlarda kullanmıştı.

Yeni gelişmelerse ABD’nin İncirlik’te bulundurduğu askerlerin orada kalmalarının sorgulanmasına yol açıyor. Geçen mayısta Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türk halkının hükümetten İncirlik’in kapatılmasını istediğini açıklamıştı.

RT’ye bu konuyu değerlendiren Truevtsev, ABD’li askerlerin İncirlik’ten çıkarılmasının da gayet olası bir senaryo olduğunu belirtti. Rus uzman, “Bu durum, Pentagon’un Suriye’den çıkmak için acele etmesine yol açabilir, sonuçta bu üs, ABD’nin Suriye ‘deki harekatı için rolü çok önemli” ifadelerini kullandı.