ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü'ne göre, Washington’un Hindistan tarafından satın alınacak Rus hava savunma sistemlerinin ABD silahlarına nasıl bir risk oluşturacağını hesaba katması gerekiyor. Dışişleri Sözcüsü aynı zamanda, Hintli yetkililerin yaptırım riskinin farkında olduklarını da vurguladı.
Uzmanlar, Washington’un bu tür açıklamalarla Delhi üzerinde baskıları artırmak istediğini, Hindistan için Rusya ile ortaklığın bu alanda ABD ile işbirliğinden daha öncelikli olduğunu ve bu nedenle Rus hava sistemlerinin alımını bozma girişimlerinin işe yaramayacağına vurgu yapıyor.
Hindistan, CAATSA’da ‘tam dokunulmazlık’ durumuna sahip değil
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü tarafından bir brifingde Delhi’nin Rus S-400 Triumf hava savunma sistemi satın almasıyla ilgili bir soruya verdiği yanıtta, Hindistan’ın, ABD'nin Hasımlarıyla Yaptırım Yoluyla Mücadele (CAATSA) Yasası’nda ‘tam dokunulmazlık’ durumuna sahip olmadığını söyledi.
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü'nün, ABD Dışişleri Bakanlığı resmi internet sayfasında yayınlanan açıklamasında "Çoğunlukla ABD merkezli olmayan, Hindistan’ın CAATSA’da ‘tam dokunulmazlık’ durumuna sahip olduğu yönünde açıklamalar oldu. Böyle bir şey yok. Ne ABD Kongresi ne de yönetiminin hiç bir zaman böyle bir kararı veya bununla ilgili bir planı olmadı" ifadelerine yer verildi.
S-400 sistemlerinin satın alınması için CAATSA Yasası kapsamında evrensel bir yaptırımın uygulanmadığı da belirtilen açıklamada, "CAATSA yasasında koşulsuz dokunulmazlık olamaz, ancak ayrım gözetmeksizin de uygulanmaz. Demek istediğim, her durum için yaptırımların uygulanması ihtiyacının bir analizi gerekiyor. Yaptırımlar sertliklerine göre ve şirketlere mi yoksa özel kişilere mi karşı uygulandıklarına göre değişiklik gösterebilir" ifadeleri yer aldı.
Hindistan makamlarının ABD tarafından gelebilecek olası yaptırımlar hakkında bilgi sahibi olduklarına yer verilen açıklamada, "Yaptırım tehdidi olmadan onlara en iyi askeri desteği sağlamak için birlikte çalışmak istediğimizi de biliyorlar" ifadeleri kullanıldı.
'S-400’ler F-35’lere tehdit oluşturuyor'
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, Hindistan’la ilgili yaptırım kararı almadan önce, Delhi tarafından S-400’ün satın alınmasının yeni Amerikan silah türlerine ne kadar etki edeceğinin dikkate alınacağını belirterek "Hindistan gibi durumlarda karşılaştığımız sorun, ya platformlarımızı riske atacak ya da teknolojimizin düşmanın eline geçeceği tehdidi oluşturan potansiyel olarak tehlikeli sistemlerin satın alınmasıdır. Bunun en iyi örneği de Türkiye’dir. S-400’ler F-35’lere tehdit oluşturuyor. S-400 aynı zamanda diğer platformlar için de tehlikeli olabilir" dedi.
Daha önce, 20 Kasım 2019’da Rus devlet silah ihracat şirketi Rosoboronexport’un Başkanı Aleksandr Miheyev, Hindistan’a ilk S-400 sevkiyatının Eylül 2021’de yapılacağını söylemişti.
Sputnik’e konuşan Miheyev, "Hindistan tarafından S-400 sistemlerinin temini için yapılan sözleşme kapsamında ilk ödeme alındı. Ödemelerin hangi para birimiyle yapıldığını belirtmeyeceğim. Ancak bu, sistemin ilk unsurlarını üretmek ve planlanan çalışmayı etkinleştirmek için çok olumlu bir noktadır" dedi.
Ekim 2018'de Moskova ile Yeni Delhi, beş adet S-400 bataryasının temini için 5 milyar dolarlık bir sözleşme imzalamıştı. Daha sonra Miheyev, Hint tarafına teslimatın 2025’te yapılacağını açıklamıştı.
Washington, Moskova ve Yeni Delhi arasındaki anlaşmadan duyduğu memnuniyetsizliği defalarca ifade etti.
Haziran 2019'da ABD Dışişleri Bakanlığı, Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'nun Hindistan'a Rus hava savunma sistemleri yerine farklı alternatifler düşünmesini tavsiye ettiğini açıkladı.
ABD Savunma Bakanlığı Sözcüsü bir brifingde "S-400’lerle ilgili olarak, Hindistan başta olmak üzere diğer müttefiklerimiz ve ortaklarımızı, Rusya ile CAATSA yasası kapsamında yaptırım uygulamasını gerektirebilecek anlaşmalara son vermeleri çağrısında bulunduk" dedi.
Temmuz 2019'da, Aspen Enstitüsü Araştırma Merkezi tarafından düzenlenen bir güvenlik konferansı sırasında ABD Hint Pasifik Komutanlığı Başkanı Amiral Philip Davidson, Hindistan'ın S-400 tedarikinin ABD tarafı için belirli bir sorun olduğunu belirterek, Washington’un Hindistan’la bu konuda bir uzlaşmaya varamadığını kaydetti.
Amiral aynı zamanda, Hindistan’ın Washington’un argümanlarını dikkate almadığını, Amerikan silahlarının Rus silahlarından daha üstün olduğuna inanmadığını ve S-400’ün Hint silahlı kuvvetler sistemine entegre edilemeyeceği gerçeğini göz önünde bulundurmadığından yakındı.
Washington'un Yeni Delhi ile anlaşabilmesi için ‘on bin adımlık yolu’ geçmesi gerektiğini belirten Davidson, "Hindistan, ülkenin kimsenin siyasetine bağımlı olmama statüsünden gurur duyuyor ve S-400 ile ilgili tartışmaları taktik değil, politik bir konu olarak görüyor" ifadelerini kullandı.
'ABD'nin Hindistan’a Rusya'dan silah alıp alamayacağını söyleme hakkı yok'
Ancak kim ayında Hindistan Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaishankar, Washington ziyareti sırasında Rusya’dan S-400 satın alınmasıyla ilgili soruya verdiği yanıtta, ABD'nin Hindistan’a Rusya'dan silah alıp alamayacağını söyleme hakkının olmadığını söyledi.
Jaishankar ayrıca, askeri teçhizat alımları gibi tedarikçilerinin seçimi konularının da Hindistan'ın ‘egemenlik hakkı’ olduğunu vurguladı.
Moskova Ekonomi Yüksekokulu Öğretim Üyesi Vasiliy Kaşin, ABD Dışişleri Bakanlığı’nın S-400’le ilgili Yeni Delhi’ye karşı olası yaptırımlar hakkındaki açıklamalarının Hindistan üzerinde baskıyı artırmak amacıyla yapıldığını ve yakın zamanda bu baskıların artarak devam edeceğini şu sözlerle açıkladı:
"ABD sürekli olarak Rusya ile ilişkilerin sürdürülmemesi gerektiğiyle ilgili her yönüyle baskı yapacak. Ancak, şimdi her durum için ayrı ayrı karar verme fırsatına sahip olduklarını, kimine daha sert, kimine daha hafif vuracaklarını belirtiyorlar. Washington böylece Rusya'nın diğer ülkelerle askeri-teknik işbirliğine olumsuz bir zemin yaratmayı amaçlıyor."
Washington’un S-400’ün Hint Silahlı Kuvvetleri’nin envanterindeki silahlarla uyumluluk sorunlarının çözülemez olduğu hakkındaki iddialarının gerçeği yansıtmadığını belirten Kaşin, "ABD tarafından ortaya atılan tüm iddialar gerçeklikten uzaktır ve Rusya'yı silah pazarından çıkarma çabasıyla ilgilidir. Bu Rus komplekslerinin ekipman parçaları her zaman her müşterinin ihtiyacına uygun olarak yapılır. Farklı ülkelere teslim edilen hava savunma sistemleri, kendi aralarında farklılıklar gösterir ve yönetim sisteminin entegrasyonu konusunda farklı olabilecek alıcıların özel gereksinimleri ile ilişkilidir" diye konuştu.
ABD’nin elinde Hindistan’a karşı fazla baskı aracı yok
Moskova Devlet Diplomasi Enstitüsü Uluslararası İlişkiler ve Dış Politika Bölümü'nden Doç. Andrey Sidorov, ABD’nin elinde Hindistan’a karşı fazla baskı aracı olmadığını belirterek, şu ifadeleri kullandı:
"Washington Yeni Delhi'ye karşı herhangi bir yaptırım kararı alsa bile, bu Hindistan için kritik önemde olmaz. Yeni Delhi, Amerikan pazarının bir kısmını kaybetmeyi göze alabilir ancak, Rusya ile askeri-teknik işbirliğini reddetmez. Çünkü bunlar kırılması kolay olmayan köklü ilişkilerdir. Hindistan’ın Rus hava savunma sistemleri için Rusya tarafından eğitilmiş uzmanları var ancak, Amerikan sistemleri için bu tür personeli eğitmek de gerekli olacak."
