Himalayalar'da yönetilen 750 bin nüfuslu küçük Butan Krallığı'nın 2008'de mutlak monarşiye son vermesinden beri üçüncü kez düzenlenen demokratik seçimlerde başbakan seçilen Lotay Tshering, geçen cumartesi devlet hastanesinde bir mesane ameliyatı yapmasının ardından, AFP'nin sorularını yanıtladı.
"Benim stresimi alıyor. Kimisi golf oynar, kimisi ok atar, ben de ameliyat yapmayı seviyorum. Sadece hafta sonlarımı burada geçiriyorum" açıklamasını getiren 50 yaşındaki başbakan, doktor önlüğü ve sandaletleriyle hastanenin koridorlarında turlarken kimse dönüp de bakmıyor bile.
In happy Bhutan, the PM is a doctor on Saturdays pic.twitter.com/IKJJpsZYZj
— Google News On (@GoogleNewsOn1) May 9, 2019
Butan, pek çok açıdan 'benzemez kimse sana' dedirtiyor. Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH) yerine Gayri Safi Milli Mutluluğu (GSMM) ölçen Budist krallıkta GSMM'nin temel direklerinden birini çevrenin korunması oluşturuyor.
Burası dünyanın tek karbon negatif ülkesi. Yani atmosfere karbondioksit salımı yapılmıyor. Anayasa ülke topraklarının yüzde 60'ının ormanlık olmasını zorunlu kılıyor.
Ekoturizm yapılıyor ve çeşitli şartlar altında az sayıda kabul edilen turistlerden ayrıca günde 250'şer dolar alıyor.
Başkent Thimphu'da trafik ışıkları bulunmuyor, tütün ürünleri satılması yasak.
OK ATIP
Televizyon ve internet yasağının ancak 1999'da kalktığı Butan'da en büyük eğlence, seri üretimi yapılmadığından 'ateş suyu' kıvamında olduğu söylenebilecek ulusal içkiden içerken okçuluk yarışmaları düzenlemek.
FALLUS ÇİZMEK
Şer güçleri uzak tutmak için dış duvarlara fallus çizilmesi, ev süsleme sanatının en dikkat çeken unsuru.
GÜLİSTAN DEĞİL
Tüm bunlara rağmen 'Gökgürültüsü Ejderhası Ülkesi'nin de yolsuzluk, kırsalda yoksulluk, genç işsizliği ve suç örgütleri gibi sorunları var.
SADECE 6 YILLIK SİYASETÇİ
O yılki seçimleri kaybeden Tshering, Kral Jigme Khesar Namgyel Wangchuck tarafından bir doktor ekibi kurup en ücra köylere ücretsiz tıbbi tedavi götürmekle görevlendirilmiş.
Geçen yıl başbakan seçildikten sonra perşembe sabahlarını stajyer doktorlara tavsiyelerde bulunmaya ve cumartesi günlerini hasta tedavi etmeye ayıran Tshering, pazar gününü de ailesiyle geçiriyor.
Başbakanlık ofisine gittiğinde doktor önlüğünü makam koltuğunun arkasına asan Tshering, bunun, seçim kampanyasında sağlık hizmetleriyle ilgili verdiği sözleri unutmamasını sağladığı görüşünde.
Maybe the cure to our ills is to have our politicians busy at something else... https://t.co/qIKUMsql9j
— henry owaga (@halowaga) May 9, 2019
Butan'da hastalar sağlık hizmetleriyle ilgili doğrudan ödeme yapmıyorlar. Ama başbakana göre sağlık hizmetlerinin iyileştirilmesi için yapılması gereken daha çok şey var.
Ortalama yaşam süresindeki büyük artışa, bebek ölümlerindeki düşüşe, pek çok bulaşıcı hastalığın ortadan kaldırılmasına karşın, alkolizm ve diyabet gibi yaşam tarzıyla ilgili rahatsızlıklar artışta.
Tshering "İkinci ve üçüncü basamak sağlık hizmetlerine giderek daha fazla odaklanmamız gerekiyor" görüşünde.
BAŞBAKAN, ÜLKENİN EN İYİ DOKTORLARINDAN
Hastanede Tshering'in bıçağı altında 5 saat geçiren 40 yaşındaki Bumthap, mesane ameliyatının sonuçlarından memnun:
"Ülkenin en iyi doktorlarından biri kabul edilen başbakan tarafından ameliyat edildikten sonra kendimi müsterih hissediyorum."
SİYASETTE DE TARAMA-TEDAVİ
Başbakana göre de siyaset yapmak doktorluk yapmak gibi:
"Hastanede hastaları tarayıp tedavi ediyorum. Hükümette politikaların sağlığını tarıyorum ve onları iyileştirmeye çalışıyorum."
'ÖLENE KADAR'
"Ölene dek ve artık burada olmayı istemeyeceğim güne dek bunu yapmaya devam edeceğim... Hafta içi arabayla işe giderken çok tanıdık bir dürtü beni yokluyor, direksiyonu sola kırıp hastaneye gitmek istiyorum."