Avrupa Birliği'ni (AB) en derinden bölen meselelerin başında gelen göç konusunda Avrupa Komisyonu yeni bir plan sundu. Planın ana hatları şöyle:
* Komisyon her yıl birliğe geleceklerin sayısıyla ilgili tahminlere dayanarak her üye ülkenin ekonomisi ve nüfusunun büyüklüğüne göre ne kadar sığınmacı alması gerektiğine dair projeksiyon yayımlayacak.
* AB üyesi devletler, ne kadar sığınmacı ve göçmene evsahipliği yapmaya veya ne kadarını kaynak ülkelerine geri göndermeye gönüllü olduklarını beyan edecek.
* Aynı zamanda Yunanistan, İspanya, İtalya, Malta gibi güneyden giriş yapılan ülkerele yardım teklif edebilecekler.
* Bu beyanlar güney ülkelerinden giriş yapanların sayısının en az 70'ini kapsamazsa, 'kritik toplu düzeltme mekanizmasını' devreye sokacak olan Komisyon, üye devletlere geri dönüş yapacak ve her birine evsahipliği yapmayla ilgili 'adil paylaşım' kotalarının yüzde 50'sine kadar yeni gelenlerden devredebilecek.
* Bir AB ülkesi sığınma başvurusu kabul edilmeyen birini geri göndermeyi taahhüt eder ama bu kişi 8 ay sonra hala Avrupa'da olursa, ülke onu geri almak zorunda olacak, bu sırada topraklarından geri gönderme çabalarını devam ettirebilecek.
* Komisyon, AB bütçesinden üye devletlere her yeniden yerleştirilen yetişkin için 10 bin ve her yeniden yerleştirilen eşlikçisiz (ebeveynsiz) çocuk için 12 bin euro ödemeye devam edecek.
* Bir AB üyesi devlet yükümlülüklerini yerine getirmezde, Komisyon ona karşı birliğin yasalarını ihlalden yasal süreç başlatacak. Ancak ağır para cezası öngören sürecin yıllar alması bekleniyor.
* Düzensiz göçün Ortadoğu ve Afrika'dan Avrupa'ya milyonların aktığı 2015/16'daki düzeye yükselmesi halinde, Komisyon kriz mekanizması önerecek. Bu mekanizmada, üye devletler bir dayanışma biçimi olarak kapasite geliştirme teklif edemeyecek, yeni gelenleri yeniden yerleştirmekle veya geri dönüşlerini sağlamakla yükümlü olacak.
Gönüllü işbirliği ve esnek destek temelinde
Üyeler arasındaki adil sorumluluk paylaşımı ve dayanışmaya dayanan yeni plan, gönüllü işbirliği ve esnek destek temelinde yürüyecek. İşlemlerin hızlandırılması ve daha verimli hale getirilmesini sağlayacak. Ancak üye ülkelerin birine veya birkaçına yönelik göç baskısının artması halinde daha sıkı katkıların yapılması istenecek.
AB, Türkiye ile çalışmayı sürdürmek istiyor
Yeni sistemde AB'nin üçüncü ülkelerle duruma özel ve her iki tarafın çıkarını gözetecek ortaklıklar kurması amaçlanıyor. Bu yolla insan kaçakçılığı gibi ortak zorlukların giderilmesi, geri kabul anlaşmalarının ve düzenlemelerinin etkin uygulaması için yasal yolların geliştirilmesi hedefleniyor. AB üyelerinin geri kabul konusunda üçüncü ülkelerle iş birliğinin desteklenmesi konusunda tam bir birlik içinde hareket etmesinin altı çiziliyor.
Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Margaritis Schinas, bu yeni önerinin sadece AB için değil, Türkiye gibi üçüncü taraflar için de önemli olduğunu söyledi.
AA'nın aktardığına göre, Schinas, "Türkiye ile birlikte çalışmaya devam edebiliriz. Şunu unutmamalıyız. Türkiye milyonlarca Suriyeliye ev sahipliği yapıyor. Bu takdire şayan bir şey" dedi.
'AB Geri Dönüş Koordinatörü' makamı oluşturulacak
Yeni sistemin işlerliğini artırmak için 'AB Geri Dönüş Koordinatörü' makamı oluşturulacak ve her ülke bu yapı içinde çalışmak üzere kendi ulusal temsilcisini atayacak.
Avrupa Parlamentosu ve AB Konseyi, Komisyonun önerisini inceleyecek ve uzlaşma sağlanırsa gerekli yasal düzenlemeleri çıkaracak. AB Komisyonu, bu sürecin yıl sonuna kadar tamamlanmasını istiyor.
