Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Portekiz'in Porto kentinde gerçekleştirilen Sosyal Zirve'nin ardından düzenlenen basın toplantısında konuştu.
Today was Europe at its best. We all agreed on the need for change.
— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) May 7, 2021
We need to protect our most vulnerable - the same ones we called 'essential' during the crisis.
From health professionals to clerks, cleaners and delivery people. Porto is for them.
https://t.co/hPrEi1jhQk
Kovid-19 aşılarındaki fikri mülkiyet haklarından geçici olarak feragat edilmesi hakkında von der Leyen, "Bence bu konuyu tartışmaya açık olmalıyız" ifadesini kullandı.
Von der Leyen, konunun çok kapsamlı olduğuna işaret ederek, "Aşılara şimdi ihtiyacımız var. Fikri mülkiyet haklarından feragat sorunları çözmeyecek, kısa ve orta vadede tek doz aşı getirmeyecektir" değerlendirmesinde bulundu.
Öncelikle aşıların paylaşılması, üretilen aşıların ihraç edilmesi ve aşı üretim kapasitesinin artırılmasına yönelik yatırım yapılması gerektiğini belirten von der Leyen, Avrupa'da üretilen aşıların yaklaşık yarısını ihraç ettiklerini, şimdiye kadar 90 ülkeye 200 milyon doz aşı gönderdiklerini anlattı.
Von der Leyen, fikri mülkiyet haklarından feragat etme tartışmasına katılan diğer ülkeleri de ürettikleri aşıları ihraç etmeye çağırdı.
Zirveye katılan liderler arasında yer alan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, yaptığı açıklamada, Anglo-Saksonlar'a aşı ihracatını ve aşıları üretmek için gereken malzemeleri engellememeleri yönünde çağrıda bulunarak, küresel aşı 'dayanışmasını' güçlendirme vurgusu yaptı.
Macron, "Aşının dolaşıma girmesi için içerik maddelerini ve aşıları engellememeliyiz. Anglo-Saksonlar bu bileşenlerin ve aşıların çoğunu engelliyor. Bugün ABD'de üretilen aşıların yüzde 100'ü ABD pazarına gidiyor" ifadelerini kullandı.
'Aşılar küresel bir kamu malı olmalı'
Aşıların 'küresel bir kamu malı' olması gerektiğini ifade eden Macron, AB'nin Avrupa'da üretilen 110 milyon doz aşıdan 45 milyonunu ihraç ettiğine ve 65 milyonunu ise muhafaza ettiğine dikkat çekti. Fransa Cumhurbaşkanı, "Gelişmiş ülkeler tarafında bugün dünyanın en cömertiyiz" ifadelerini kaydetti.
Ayrıca ABD Başkanı Joe Biden tarafından desteklenen Kovid-19 aşılarına ilişkin fikri mülkiyeti kaldırmaya 'açık' olduğunu yineleyen Macron, "Biz Avrupalılar, 1 yıldır aşının küresel bir kamu yararı olması için mücadele ediyoruz ve takip edilmekten mutluluk duyuyorum" dedi.
ABD yönetimi, aşılarla ilgili fikri mülkiyet hakları konusunda tutumunda değişikliğe giderek, bu hakların kaldırılması fikrine destek vermişti.
Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki, bu hafta içinde Kovid-19 aşılarının üzerindeki fikri mülkiyet haklarının kaldırılmasının gündemde olduğunu ancak bu konuda karar alınmadığını belirtmişti.
ABD Ticaret Temsilcisi Katherine Tai de Kovid-19 aşılarının üretim kapasitesini artırmak için fikri mülkiyetin kaldırılmasını desteklediklerini, DTÖ'de gerekli müzakerelere katılacaklarını bildirmişti.
Fikri mülkiyet hakkının kaldırılması fikri yoksul ve bazı gelişmekte olan ülkeler tarafından desteklenirken bazı Batılı ülkeler ve ilaç şirketleri plana karşı çıkıyor.
