Suriye'de ateşkes bıçak sırtında

Suudi Arabistan, Türkiye ve Katar destekli muhalefet Cenevre'den çekilmeye çalışırken, Alptekin Dursunoğlu bunun süreci silahlanma fırsatına çeviren Riyad muhalefetinin Cenevre-2'ye dönme çabası olduğunu söyledi. Dursunoğlu'na göre şartlar buna elvermezken, ABD başarısızlığını onurlu bir çıkışla telafiye çalışıyor.

Suriye'de siyasi çözüm için ABD ve Rusya'nın öncülüğünde BM kararı desteğinde Cenevre 3 süreci devam ederken, adına ‘ateşkes' denilen ‘husumetlerin durdurulması süreci' çöküşün eşiğinde. Suudi Arabistan, Türkiye ve Katar'ın desteklediği ‘Riyad muhalefeti' Suriye ordusunun sivillere saldırılarını gerekçe göstererek masadan çekileceğini duyurdu. Peki Cenevre sürecinde neden bu noktaya gelindi, süreç nereye gidiyor?

'RUSYA MÜZAKERELERE ŞANS VERMEK İSTEDİ'

Suriye'deki vekalet savaşını ortaya seren bir kitap da yazan Alptekin Dursunoğlu, Rusya'nın başından bu yana sadece IŞİD ve El Kaide'nin Suriye şubesi Nusra Cephesi değil diğer cihatçı grupları da "terör örgütleri" listesine alınmasını istediğini ancak müzakerelere bir şans vermek için yapıcı tutum takındığını söyledi.

Dursunoğlu, Rusya'nın tutumunu bir parça da ‘naif' olarak nitelerken, "Rusya sanırım şuna şans vermeye çalıştı, Şam ve İslam ordusu gibi doğrudan Suudi Arabistan ve Türkiye tarafından desteklenen grupların terör örgütü listesine alınması konusunda ısrarcı olmayarak ateşkese ve barış görüşmelerine bir şans verebileceğini düşündü ancak şu an gelinen noktada görünüyor ki gerek Türkiye ve Suudi Arabistan gerekse silahlı gruplar bu ateşkes sürecini bir silahlanmaya fırsat olarak görüyorlar. Çok ciddi silahlandılar ve Nisan başından itibaren Halep kırsalı, Hama ve Lazkiye'de çok geniş çaplı saldırı başlattılar."

‘HALEP İÇİN RUSYA'NIN DA ONAYI OLAN PLANLAMA VAR'

Askeri açıdan Rusya'nın kara müttefiklerine iş düştüğünü belirten Dursunoğlu, Rusya'nın da şu an Halep kırsalının temizlenmesine yönelik İran tezine yakın durduğu izlenimi edindiğini kaydetti.

Dursunoğlu, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'un da BM Güvenlik Konseyi'nde Şam ve İslam Ordusu gibi Nusra Cephesi'nin müttefiki grupların da terör listesine alınmasını gündeme getireceğini söylemesine atıf yaparak, "Halep savaşının yani Rusya'nın da onayını almış bir planlama içerisinde yürüdüğünü ben düşünüyorum" yorumunu yaptı.

‘RİYAD MUHALEFETİ CENEVRE-2'YE DÖNMEK İSTİYOR, ŞARTLAR UYMUYOR'

ABD'nin daha önceki Cenevre süreçlerinden farklı olarak bariz biçimde Suriye savaşından bir şekilde çıkmaya çalıştığını da belirten Dursunoğlu, farkı şöyle izah etti:

"Viyana bildirisinden itibaren hazırlanan Cenevre-3 süreci Cenevre-2'den çok daha farklı. Diğer muhalif gruplar katılıyor bu işin içerisine ve İstanbul'dakiler sadece Suriye muhalefetinin tek temsilcisi olarak yer almıyorlar. Riyad heyetinin genel koordinatörünün açıklamalarına baktığımızda biz Suriye muhaliflerinin tek temsilcisiyiz diyor. Bununla şuna atıf yapmaya çalışıyor; yani Cenevre-2 şartlarına geri dönelim, bizim rejimi devirebilecek çok sayıda seçeneğimiz var ve biz Amerikalı dostlarımızdan silah talep ediyoruz diyor. Cenevre-2'de olduğu gibi tekrar savaş seçeneğine geri dönersek iş çıkarabiliriz mesajı vermeye başlıyorlar. Esad'ın çekilmesinden başka bir görüşmeye oturmayız sözüyle yine Cenevre 2‘ye atıf yapıyor. Ama şartlar hem siyasi hem uluslararası diploması ve askeri açıdan Cenevre-2'nin olduğu şartlar değil."

'ABD, EL KAİDE İLE MÜTTEFİK GÖRÜNEMEZ'

ABD'nin Cenevre-2'ye dönmesinin bu kez El Kaide ile müttefik olarak savaş seçeneğine dönmesi anlamına geleceğine dikkat çeken Dursunoğlu, "Bunu mevcut Obama yönetiminin tercih edilebilir bir seçenek olarak gördüğünü sanmıyorum. Öyle olacak olsa Türkiye gibi bir müttefikin itirazına rağmen Demokratik Suriye Güçleri'yle yani Kürtler ile hala bu kadar samimi durmasını ve onları bir şekilde yanında tutmasını izah edemeyiz" dedi.

'BÜYÜK GÜÇLER KARAR VERMELİ, TERİHLERİ NEDİR?'

Suriye'de Beşar Esad'ın iktidarda kalmasının savaşı bitirmeyeceğini, ancak Esad olmadan da Suriye'nin kurtulabilme ihtimalinin sıfır olduğunu belirten Alptekin Dursunoğlu, şöyle konuştu:

"Büyük güçlerin karar vermesi gerekiyor. Suriye'deki bu savaş bütün bir bölgeye, Avrupa'ya ve Batı'ya sığınmacı akınına sebep olan bu savaş bölgesel iktidarsızlık ve terör sorunu devam etsin, taa ki biz stratejik hedefimize ulaşana kadar… Bu mudur tercihimiz, yoksa Amerika açısından bakarak söylüyorum, Esad kalsın ve alevler yatışsın ki yan etkilerini kontrol edebilelim mi? Ben, şu an Amerika'nın geldiği noktanın bu ikincisi olduğunu düşünüyorum. Dolayısıyla ‘Esad mutlaka çekilmelidir' diye Amerika 2011'den bu yana söylüyor ancak bunu yapamadı. Bu başarısızlığını da bir onurlu bir çıkışla telafi etmeye çalışıyor. Sahada elde edemediğini diplomatik alanda, masada, kimse Amerika'ya, Suudi Arabistan'a veya Türkiye'ye vermeyecek. Dolayısıyla Esad olmadan hiçbir şekilde Suriye söz konusu olmayacak."