Poroşenko vaatlerini neden yerine getiremedi?

Ukrayna Devlet Başkanı Poroşenko'nun vaatlerini yerine getirememesinin iç ve dış faktörleri olduğunu ifade eden Rusya uzmanı Kerim Has'a göre, Ukrayna'nın toprak bütünlüğünün sağlanması ancak adem-i merkeziyetçi politikaların yürürlüğe girmesiyle mümkün olacak.

Ukrayna Devlet Başkanlığı görevinden alınan Viktor Yanukoviç'in koltuğuna oturan Pyotr Poroşenko, görevindeki ilk yılını tamamladı.

Poroşenko, seçim kampanyası sırasında Kırım'ı geri almayı, Donbass'taki çatışmaları hızlı bir şekilde sonlandırıp Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü sağlamayı vaat etmiş, ülkenin hukuk sistemini daha adil hale getirme, Avrupa Birliği'ne tam üyelik perspektiflerine ulaşma ve AB ile bir yıl içinde vizesiz rejime geçme sözleri vermişti.  Ancak Poroşenko'nun  görevdeki ilk yılında bu vaatlerin neredeyse hiçbiri hayata geçemedi.

Peki bu süreci nasıl değerlendirmek gerekiyor? Kiev'deki yeni yönetim, daha yapıcı bir politika izleseydi, bugün özellikle Donbass'ta daha farklı konuları konuşabilir miydik? Ülkenin AB ve NATO perspektifi sahada işleyebilir mi?  Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu (USAK) Rusya uzmanı Kerim Has Sputnik'in sorularını yanıtladı.

HALK NEDEN POROŞENKO'YU SEÇTİ?

Poroşenko'nun kolay bir dönemde iktidara gelmediğini söyleyen Has, "Poroşenko yüzde 55 oyla görev başına gelmişti. Önceki devlet başkanlığı seçimlerinde ilk turda görev başına gelen devlet başkanları çok fazla sayıda değil.  Poroşenko'ya verilen destek aslında toplumun siyasi ve ekonomik iktidara susamışlığı konusunda verdiği bir destekti" dedi.

'YEREL YÖNETİMLERE DAHA FAZLA YETKİ VERİLMELİ'

Poroşenko'nun vaatlerini yerine getirememesinin iç ve dış faktörleri olduğunu ifade eden Has, şöyle konuştu:

"Ukrayna'nın toprak bütünlüğünün sağlanması ancak adem-i merkeziyetçi politikaların yürürlüğe girmesiyle mümkün olacak. Ukrayna'nın Doğusuyla Batısı arasında ciddi bir bölünmüşlük söz konusu. Kültürel bağlamda, dış politikayla ilişkiler geliştirilmesi bağlamında, Rusya veya AB taraftarı olma konusunda ciddi görüş farklılığı yaşanıyor. Bu ancak yerel yönetimlere daha fazla yetki verilerek aşılabilecek bir konu."

'MİNSK'İN GEREĞİ YERİNE GETİRİLMİYOR'

Kiev yönetiminin Donbass'a askeri yöntemlerle müdahalede bulunmasını yanlış bulan Has, şunları söyledi:

"Donbass'ta acı bir tecrübe yaşandı. Gelinen noktada askeri metotların çözümü kolaylaştırdığı görünmüyor. 12 Şubat'ta imzalanan Minsk anlaşmasının içeriğine baktığımızda adem-i merkeziyetçi yönetime geçilmesinin söz konusu olduğunu görüyoruz. İlerleyen dönemlerde müzakereyle anayasada gerekli reformların yapılmalı. Yerel yönetime verilen yetkiler arttırılmalı. Fakat Minsk'in anlaşma maddelerini herkes kendisine göre yorumluyor. Örneğin,  Ukrayna'nın NATO'ya ve AB'ye üyeliği söz konusu olduğunda acaba Donbass bölgesine veto hakkı verilecek mi? Ekonomik işbirliği konusunda ülkenin Batı tarafı AB ile ortaklığa ‘evet' derken, Doğu tarafı Rusya'nın liderliğindeki Avrasya Ekonomik Birliği'yle işbirliğini gündeme getirebilir mi? Bu konular tartışmalı."

'AB ÜYELİĞİ YAKIN VADEDE SÖZ KONUSU DEĞİL'

Ukrayna'nın önümüzdeki 10-15 sene içerisinde NATO üyesi olabileceğini düşünmeyen Has, gerke Rusya'nın gerekse kendi iç dinamiklerinin buna müsade etmeyeceğine işaret etti:

"Öte yanda Ukrayna, NATO'ya üye olursa toprak bütünlüğünü kaybedebilir. Daha ciddi çatışmalara sahne olabilir. AB üyeliği ise belki söz konusu olabilir. Fakat bu da çok orta vadede pek mümkün değil. Ukrayna ekonomisi hali hazırda dış yardımlarla ayakta duruyor. Ayrıca siyasi olarak da çok kırılgan bir yapıya sahip."