Ahmet Davutoğlu’nun bu kararı bekleniyor muydu? Bu kararın alınmasında bardağı taşıran son damla ne oldu? Sayın Davutoğlu’nun yerine geçebilecek isim hangisi? Süreç, erken seçime doğru mu ilerliyor? Davutoğlu sonrası Türk dış politikası değişecek mi? Bu değişikliğin Rusya vektöründe yansıması ne olacak?
Konuyla ilgili Sputnik Radyosu’na konuşan Ankara Ufuk Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Başkanı, Saadet Partisi Genel Başkan Danışmanı, eski milletvekili Prof. Dr. Oya Akgönenç Muğisuddin şunları söyledi:
Ahmet Davutoğlu’nun siyasetten çekilmesi olayını nasıl değerlendiriyorsunuz? Sayın Davutoğlu’nun bu kararı bekleniyor muydu yoksa sürpriz mi oldu?
Şimdi buna iki kısımda cevap vermek isterim. Birincisi, Sayın Davutoğlu, Başbakan bir de partinin Genel Başkanı olarak görevini bırakacak, fakat parlamentoda ve AK Parti’nin üyesi olarak görevi devam edecek. Yani sadece iki idari görevi bırakmış oluyor. Karar sürpriz değildi. Epey bir süredir Erdoğan ile Davutoğlu arasında bazı fikir ayrılıkları veya aynı paralelde olmamak gibi bir durum mevcuttu. Acaba nereye kadar gidecek, ne olacak, bunun sonunda ne çıkacak diye hepimiz merakla bekliyorduk, derken mutat bir toplantıda, yani her hafta yapılan bir toplantıda bu karara varıldı.
Dolayısıyla cevap olarak, çok büyük bir sürpriz değildi. Fakat aklımızdaki acaba bir başka alternatif olur mu, yoksa başka biri mi onun yerine geçer suali vardı. Anlaşıldığına göre, idari görevin, Başbakan ve Parti Başkanı olarak bir başkasının yürütmesi tercih ediliyor.
Peki sizce bu kararın alınmasında bardağı taşıran son damla ne oldu?
Türkiye şu sıralarda hayli önemli konularla boğuşuyor desem, yeridir. Bir tanesi karşımızda olan çok büyük sayıda sığınmacı konusu. Avrupa’ya baktığınız zaman 15-20 bin kişi için millet neler yapıyor. Bugün Türkiye toprakları üstünde hemen hemen 3 milyon sığınmacı mevcut. Bunun yarattığı muazzam bir baskı ve masraf. Şu ana kadar biz 10 milyar doların üstünde para harcadık. Tabii bunun ağırlığını taşıyan da bu hükümetin başındaki Başbakan’dır.
İkincisi, Türkiye’nin Suriye sınırındaki sıkıntıları. Suriye sınırında çeşitli terör örgütlerinin faaliyetleri sürekli bir rahatsızlık veriyor. Onun sıkıntısı var. Bu ikisinin zaten bardağı taşırması için yeter de artar bile. Nereden bakarsanız bakın, doğusunda, batısında, güneyinde her tarafta bir olay var. Tabii bir de içerideki sıkıntıyı da saymıyorum. Güneydoğu’daki terörle mücadeleyi saymıyorum. Hükümet bir taraftan da bu terör örgütleriyle mücadele ediyor.
Dolayısıyla, problem bir değil, birkaç taneydi. Hangisi tam olarak bardağı taşıran son damlası, onu tespit etmek oldukça zor. Bugün konuştuğum herkes olaya farklı açıdan bakıyor. Kimi diyor ki, parti içindeki yer değiştirmeler sebep oldu, kimi diyor ki, hayır, daha çok dış sebepler yüzünden oldu. İş çok taze olduğu için, sebep net olarak ortaya çıkamadı henüz. Hepsinin etkisi oldu diyebiliriz.
Şu anda sayın Davutoğlu’nun yerine geçecek isim sizce kim?
Şimdi çok büyük tahminler yürütmeyi istemem. Beş isim öne çıkıyor. Her biri değerli arkadaşlar. Fakat benim kanaatım, onların her birinin performansına baktığım zaman, yaptıkları işlere, kat ettikleri yollara, parti içindeki çalışma tempolarına baktığım zaman, Sayın Binali Yıldırım biraz daha öne çıkıyor gibi görünüyor.
Bazı uzmanlar erken seçim olanağından söz ediyor. Böyle bir gelişme bugünkü koşullarda sizce ne kadar gerçekçi olacak?
Ben de aynı şeyi duydum. Ama bunun ne şekilde geliştirirler, pek aklım ermedi. Seçim, her an, istediğimiz zaman olabilecek bir şey değil ki, şartların oluşması gerekiyor. Onun için ne zaman bir görev değişikliği olsa millet hemen seçim diye konuşmaya başlar. Ben derim ki, bu yeni gelenin kim olduğunu bir görelim. Yeni gelenin nasıl uyum sağladığını görelim. Çünkü uyum, sadece parti içinde değil, bir de parlamento içinde de olacak, muhalefetle vs. Bundan sonra hakikaten bir seçim için şartlar oluşur mu, oluşmaz mı, işte o zaman daha net olarak ortaya çıkacak. Ben şimdilik şu anki durumda bir erken seçim görmüyorum.
Bilindiği gibi, Türkiye’nin dış politikasında Davutoğlu’nun etkisi oldukça büyüktü. Peki Davutoğlu sonrası dönemde Türkiye’nin dış politikası değişecek mi? Türk dış politikasının Rusya vektörü nasıl değişecek?
Muhakkak ki, sayın Davutoğlu’nun dış poltika üzerindeki ağırlığı bir hayli fazlaydı. Bu hiç şüphe götürmez bir durum. İkincisi, her kişinin başka bir yaklaşımı mevcut olur, herkesin stili farklı olur. Şimdi gelen kişinin verdiği öneme göre farklı olacak. Bir de tabii hükümetin genel olarak anlayışı ne olacak, o da mühim. Davutoğlu durumunda, onun fikirleri daha ağır basıyordu. Şimdi belki daha çok kollektif bir düşünce hakim olacak. Belki bazı konularda daha ortada bir yol olabilir.
Bildiğim şu ki, herkes mutlak olarak Rusya ile eski iyi ilişkilerin kurulmasını istiyor. Yani ben burada demiyorum ki, Davutoğlu istemiyordu, katiyen öyle bir şey söylemiyorum. Sadece diyorum ki, genel temayül Rusya ile iyi ilişkilerin tekrar kurulması yönünde. Şimdi bu kollektif düşünce zannediyorum bu yönde gelişebilir.
