Rus İzvestiya gazetesinin NATO'dan bir askeri kaynağa dayandırdığı haberine göre, üyeler arasında görüş birliği olmaması nedeniyle Ukrayna'nın entegrasyonu NATO'nun gündeminde değil. Kaynak, Ukrayna'nın kabul görmesi konusunda fikir ayrılıkları olmakla birlikte NATO'nun Kiev yönetimine ‘taahhüt içermeyen işbirliğinin' devam etmesinin istendiğini öne sürdü.
NATO'da uzun yıllar görev yapan emekli Tuğgeneral Ali Er, faydadan çok mali yük getireceği için Ukrayna'nın üye olmasının NATO ülkeleri arasında görüş ayrılığına yol açtığını söyledi. Reform ve modernizasyon sorununa da değinen Er, Ukrayna'nın askeri açıdan Rus etkisi taşıdığını, sosyal yapısının da Rusya ile Batı arasında gidip geldiğini belirtti. Er, ABD ile NATO üyesi Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkeler arasındaki bütçe sorunun da Ukrayna'nın üyeliğini zorlaştırdığını vurguladı.
‘MALİ YÜKÜ ÇOK DAHA AĞIR, RİSKİ FAZLA'
"Ukrayna'nın NATO üyeliğine geçişi NATO'nun çok büyük bir savunma tehdidini yaratacaktır. Rusya'ya bu kadar yakın, Rusya'nın kabullenemeyeceği bir NATO üyeliği olacaktır. Doğu Avrupa ülkeleri ile Ukrayna'yı aynı potaya koyamazsınız. Çünkü hem Rusya'ya yakınlığı hem Rusya'nın uzun süreler Varşova Paktı içerisinde Ukrayna'daki askeri varlığı ve bu varlığının Avrupa üzerindeki stratejik üstünlük sağlama kabiliyetini üst üste koyduğunuz zaman, Ukrayna NATO'ya üye olmak isteyebilir ama NATO üyeleri öncelikle Ukrayna'nın üyeliğinin savunma bütçelerine getireceği maliyeti düşünecektir. Bence üyeler arasındaki bu fikir ayrılıklarının temel kaynağı, NATO'ya üye olacak Ukrayna'nın getireceği mali yükün, bütçe yükünün NATO üyelerinin topyekun savunmalarına sağlayacağı faydayla yapılacak olan bir karşılaştırmada, mali yükün çok daha ağır olacağı hatta ve hatta savunma riskini artıracağı, tehdidi yükselteceği gerçeği. Bu nedenle de Ukrayna'nın görünür bir gelecekte NATO üyeliğini olası görmüyorum."
ORDUDA VE HARP SİLAHLARINDA RUSYA ETKİSİ
"En azından bir 10 yıllık süreç içerisinde Ukrayna'nın NATO üyeliğinin söz konusu olabileceğini düşünmüyorum. Hem savunma sistemi hem diğer teknik altyapının modernizasyonunu, bunun NATO sistemleriyle entegrasyona hazırlanması diyelim, bunlar çok önemli konular. Çünkü sonuç olarak NATO için Ukrayna'nın üyeliğinden çok, NATO üyeleri arasında gerektiğinde Ukrayna'nın savunulabilirliği çok önemli olacaktır. Ukrayna'ya kapalı kapılar ardında savunma güvencesi verilebilir ki, bu güvenceyi verecek olanlar da NATO'nun bütün üyeleri değildir; Ukrayna'nın üyeliğini isteyen, bu üyeliğinden dolayı küresel güvenlik sistemi içerisinde üstünlük sağlayabilecek ülkelerdir. Bu ülkeler de NATO'nun ‘ağabey' ülkeleri, parayı bütçeye yatıran ülkeleridir. Dolayısıyla modernizasyon, reform faaliyetleri NATO'nun bütün komuta kontrol, hava savunma ve diğer harp silahı araçlarıyla, personel ve konsept bazında NATO'yla uyum sürecidir. Ukrayna hem ordunun kurumsal hafızası hem ordunun sahip olduğu harp silahı araçlarının teknolojisi ve konseptleri hala Rus etkisinde olan bir ülke. Böyle bir ülkeyle NATO'nun doğrudan üyelik müzakerelerine başlaması bile oldukça güç olur. Çünkü, Ukrayna büyük bir ülke. Diğer Doğu Avrupa ülkeleri gibi bunu düşünemezsiniz."
Er, Ukrayna'nın Rusya ve Batı arasında gidip gelen sosyal yapısının da göz önünde bulundurulması gerektiğini ifade etti.
‘ABD NATO'YA TAAHÜTLERİNİ SORGULUYOR, AB ÜLKELERI SAVUNMA BÜTÇELERİNİ AZALTIYOR'
"Trump şu an kendisine NATO'yla ilgili yeni misyonlar biçmekten ziyade, ABD'nin NATO'ya olan taahhütlerinin tartışıldığı bir süreçte. ABD'nin bundan sonraki günlerde Ukrayna'nın NATO üyeliği konusunu kaşıyarak yeni bir soruna neden olabileceğini düşünmüyorum. Öncelikle Trump'ın NATO ile Transatlantik bağın gevşetilmesi konusundaki söylemlerinin daha çok başta Almanya olmak üzere, ki bence hedefte olan Almanya'dır, NATO'nun üyesi olup savunma bütçelerini sürekli azaltmakta olan NATO üyesi AB üyelerinin bu konuda ellerini ceplerine sokmaları için bir zorlama olduğunu düşünüyorum. Ukrayna'nın NATO üyeliği söz konusu olduğunda, bu ülkelerin kendi savunma bütçelerinden NATO'ya katkılarını artırmak yerine, Ukrayna'nın üyeliğine sarılarak diğer yükümlülüklerini artırmaktan vazgeçmek gibi bir gerekçe ortaya çıkar. En azından bu nedenle de şu sıralarda Ukrayna'nın NATO üyeliğinin uygun bir zamanlaması olmadığını düşünüyorum."
