‘Türk Akımı ile Türkiye pazar yeri haline gelecek, gaz bollaşacak’

İlk boru hattı Türkiye’nin, ikincisi ise Avrupa’nın doğalgaz ihtiyacını karşılamayı hedefleyen Türk Akımı’na ilişkin olası senaryoları ve projenin Türkiye’ye dönük olası etkisini enerji uzmanı Mehmet Doğan, Sputnik’e değerlendirdi.

Biri Türkiye pazarının ihtiyaçlarına, diğeriyse Güney ve Güneydoğu Avrupalı ülkelerin kullanımına ayrılacak olan, her biri 15.75 milyar metreküp doğalgaz kapasiteli 2 hattan oluşan Türk Akımı doğalgaz boru hattı projesine, Avrupa ülkelerinden büyük bir ilgi söz konusu. Şimdiye kadar, Bulgaristan ve Macaristan'dan geçebileceği ve İtalya'ya bağlanabileceği açıklanan Türk Akımı'na şimdi de Sırbistan'ın dahil olması ihtimali gündeme geldi. Rusya Başbakan Yardımcısı Yuriy Borisov, Sırbistan'ın Ocak 2019'da Türk Akımı doğalgaz boru hattının devamına katılma olasılığının yüksek olduğunu belirtti.

‘BATI HATTI'NIN DEVRE DIŞI KALMASI, PROJEYİ ÖNEMLİ KILIYOR'

2019 sonunda kullanıma açılması öngörülen Türk Akımı projesiyle ilgili olası senaryoları ve bunların Türkiye'ye yönelik olası etkisini, enerji uzmanı Mehmet Doğan, Sputnik'e değerlendirdi. Doğan'a göre, Avrupa pazarındaki bazı ülkelerin Batı hattının devre dışı kalacak olması sebebiyle Türk Akımı'ndan gaz almayı planlıyor olması, projeyi önemli kılıyor:

"Malum, Türk Akımı, iki hattan oluşuyor ve bu hatların ikincisinin, gazı Türkiye üzerinden Avrupa'ya taşıması öngörülüyor. İki tane rota var. Bir tanesi İtalya pazarı olabilir. Bir tanesi de tekrar Avrupa pazarına gidebilir. Avrupa pazarında zaten bazı ülkeler Batı hattının çekilmesiyle Türk Akımı'ndan gaz almayı planlıyor. Bunların içinde Yunanistan ve Bulgaristan var. Makedonya da Bulgaristan üzerinden gaz alıyor. Dolayısıyla Sırbistan da oradan alıyor. Dolayısıyla bu ülkelerin zaten Türk Akımı'ndan gelecek olan gaza ihtiyaçları var ve onu buradan alacaklar."

‘GAZPROM GAZI ZAMAN ZAMAN İTALYA'YA, ZAMAN ZAMAN AVRUPA'YA VEREBİLİR'

Projeyle ilgili çeşitli olasılıkların halen masada olduğuna işaret eden Doğan "Gazın nereye taşınacağı konusunda çeşitli alternatifler var. Bir ihtimal İtalya; bir ihtimal de Avrupa olabilir. Biliyorsunuz, İtalya'ya gidecek TAP boru hattı var ve üzerinde çalışılan bir de Poseidon Projesi var. Bunların dışında bir de yukarıya doğru projeler var. Bu noktada, Bulgaristan, bildiğim kadarıyla, kendi üzerine düşen görevi yaptı ve Türk Akımı için kompresör istasyonlarının yönünü yukarıya doğru basabilecek şekilde değiştirdi. Bunun dışında, Slovakların geliştirdiği ‘Eustream Projesi' var. O proje her ne kadar, 2.3 milyar dolar gibi bir para gerektiren maliyetli bir proje olsa da, adaylardan birisi de o. Dolayısıyla ben Gazprom'un bütün projeleri değerlendireceğini, hepsinin hayata geçeceğini, hatta fiyat durumuna göre taşıma alternatifi yaratacağını düşünüyorum. Yani gazı zaman zaman İtalya'ya da verebilir, Avrupa'ya da verebilir" yorumunda bulundu.

‘TÜRKİYE İKİNCİ HAT AÇILINCA TRANSİT PARASI ELDE EDECEK'

Türkiye'nin ikinci boru hattı faaliyete geçtiği zaman transit ücret alacağına işaret eden Doğan "İkinci hat Türkiye üzerinden geçeceği için Türkiye oradan bir transit parası elde edecek. Ama bu hatların hayata geçirilmesi zaman alacak. Dolayısıyla o arada, Rusya Türkiye'ye ikinci hattan gelecek gazın fazlasını önerebilir. Pek çok opsiyon var, dolayısıyla enteresan günler bizi bekliyor. Fakat Türkiye'nin bundan bir zararı olmaz. Türk Akımı Türkiye'nin menfaatine. Çünkü Türkiye bir pazar yeri haline geliyor, gaz bollaşıyor. Türkiye bu gaz ticaretinden şu aşamada para kazanabilecekmiş gibi görünmese de, ileride belki o da olabilir. Bunu şu aşamada kestirmek güç" diye ekledi.