Suriye Dışişleri Bakanı Velid Muallim'in geçtiğimiz günlerde gerçekleştirdiği Moskova ziyaretinin ardından Suriye krizinin çözümüne ilişkin görüşmelerin yeni ayağının Moskova'da gerçekleşeceği duyuruldu. Rusya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Alexander Lukashevich, Suriyeli muhalifler ve Şam arasında yapılacak görüşmelerin Ocak ayının sonlarına doğru başlamasının planlandığını açıkladı. Rusya'nın Suriye konusundaki tutumu, ABD ile çatışmalı olduğu durumların başında geliyor. İki ülke arasında gerilimli bir hat üzerinde seyreden diğer bir temas ise Ukrayna krizi. Karşılıklı yaptırım kararlarıyla izleyen sürece hakim olan gerilim, NATO'ya ilişkin yaklaşımlara da sirayet etti.
"Ali Topuz'la Dünya Hali"ne konuk olan 21. yüzyıl Türkiye Enstitüsü Amerika Araştırmaları Merkezi başkanı Özdemir Akbal, ABD'nin Suriye'ye bakışını, politikalarının mevcut durumunu ve Rusya'nın hamlelerini yorumladı.
"ABD'NİN IŞİD'E YÖNELMESİ, SURİYE KONUSUNDA RUSYA'NIN ELİNİ RAHATLATTI"
Hem başkanın hem de Amerikan dışişleri bakanının asıl meselinin IŞİD'in çevrelenmesi ve Amerika'nın petrol meselesinin, petrol çıkarlarının korunması olduğu minvalde açıklamalar görüldüğünü ifade eden Akbal, "Bu pragmatik değişim aynı zamanda Rusya'nın Esad'ı desteklemesi konusunda elini de rahatlattı. Zira bu formal devlet yapıları aynı zamanda terörle mücadele için de önemli dayanak noktaları oluşturuyorlar. Çünkü burada koordine edilecek, organize edilebilecek kuvvetler mevcut bulunuyor ve bu kuvvetlerle birlikte yapılabilecek resmi anlaşmalar söz konusu oluyor ve bu anlaşmalara istinaden küçültülecek terörle mücadele önlemleri gündeme getirilebiliyor. Amerika Birleşik Devletleri mihveri de bunun karşısında çok fazla itiraz noktasına sahip değil. Zira IŞİD gibi bir terör örgütü Irak'ın kuzeyinden başlayıp Suriye'nin kuzeyine Akdeniz kıyısına kadar belli noktalarda hâkimiyet sağlanmış, belli noktalarda da hâkimiyet sağlama mücadelesi veriyor. Dolayısıyla da bu noktada Rusya'nın girişimde bulunduğu diplomatik ataklar özellikle de Esad lehine Amerika Birleşik Devletleri tarafından lafzi olarak belki reddedilecek ama stratejik olarak da pek çok noktada kabul edilebilecek şeyler olarak görünüyor" dedi.
"NATO'NUN ŞU ANKİ DURUMUNUN ARKASINDA ‘ÇEVREME STRATEJİSİ' VAR"
Akbal, sözlerine şöyle devam etti: "Çevreleme stratejisi yaklaşık 50-60 yıllık geçmişi olan bir strateji. George Kennan tarafından daha orta seviyeli dışişleri memuruyken, ‘Ex' mahlasıyla yazdığı bir makalede ortaya atılmış bir şey ve NATO'nun bu vaziyette bulunmasının önemli sebeplerinden biri. Soğuk Savaş sonrası dönemde belli açılardan çevreleme stratejisinin öneminin azaldığını, başka konulara kanalize olunduğunu gördük ama Rusya'nın gücünün tekrar yükselmeye başlamasıyla beraber bu noktanın tekrar gündeme geldiğini söylemek mümkün. Bunun en önemli çatışma alanlarından bir tanesi de Doğu Avrupa ve Ukrayna. Rusya egemenlik hakları dolayısıyla da tarihten gelen bütün bu süreç içerisinde bahsettiğimiz bölgelerdeki hâkimiyetini korumak istiyor. Aksi bloğa baktığımızda da insan hakları söyleminin genel olarak "demokrasi uygulamaları"nı beraberinde getirdiği ve demokrasi uygulanan ülkelerin de uluslararası liberal sisteme entegre olabileceği sahiciyle, uluslararası liberal sistemin başında Amerika olduğunu unutmamak lazım. Bu sisteme entegre olacağı ve pazarların da gayet güzel ticaret yapılabileceği görüşü hakim."
