‘Akkuyu’nun iptali ciddi maddi kayıp yaratır’

Türkiye ve Rusya'nın birbirleri için çok önemli birer ticaret ortağı olduğunu hatırlatan dış politika uzmanı Fatih Özbay, iki ülke ilişkilerinin bozulmasının Türkiye’yi son derece olumsuz etkileyeceğini ifade etti.

Rusya’nın Suriye’de süren operasyonları sırasında yaşanan hava sahası ihlalinin ardından gözler iki ülke arasındaki ilişkilere çevrildi.

RS FM'de yayınlanan Dünya Panorama programına konuk olan Hazar Strateji Enstitüsü Dış Politika ve Güvenlik Uzmanı Doç. Dr. Fatih Özbay, yaşananları iki ülkenin enerji ilişkileri üzerinden değerlendirdi.

‘TÜRKİYE’NİN GAZ İHTİYACI, RUSYA’SIZ KARŞILANAMAZ’

Rusya'nın Türkiye'nin en büyük doğalgaz tedarikçisi konumunda olduğunu hatırlatan Özbay, "Türkiye'nin Rusya ile ilişkilerinin bozulması Türkiye'yi  olumsuz etkiler" dedi. Rusya'dan alınan doğalgazın sadece ısınmada değil, sanayide ve elektrik üretiminde de kullanıldığını anımsatan Özbay, Türkiye'nin "Ben, Rusya'dan doğalgaz almayı bıraktım" deme lüksü olmadığını savundu:

"Türkiye'nin başka yerden alacağı doğalgaz, ülkenin ihtiyacını karşılayamaz. İran'ın üretim kapasitesi belirli ve bunun alt yapısı yok. Azerbaycan'dan da Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı Projesi (TANAP) projesi devam ediyor fakat o da 2-3 yıl sonra devreye girecek. Tankerlerle sıvılaştırılmış doğalgaz getirerek, 80 milyonluk bir ülkenin ihtiyacını karşılamak da mümkün değil. Tedarikçi olarak Rusya'nın yerine konulabilecek başka seçenekler çok sınırlı.”

‘RUSYA HİÇBİR ZAMAN GAZI KESMEDİ’

Rusya'nın Türkiye'nin her talebine olumlu yanıt verdiğinin altını çizen ve gazda hiçbir zaman kesintiye gitmediğini hatırlatan Özbay, “Rusya, güvenilir bir tedarikçi. Eğer bu yaşanan krizden dolayı enerji ilişkileri de koparsa Türk-Rus ilişkileri büyük yara alır ve yeri doldurulamaz" ifadelerini kullandı.

‘TÜRKİYE, NÜKLEER ENERJİDE BATI’DAN DESTEK GÖRMÜYOR’

Özbay, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ‘Mersin’deki Akkuyu Nükleer Santrali’ni Ruslar yapmaz ise bir başkası gelir yapar’ sözlerini şu şekilde değerlendirdi:

“Nükleer santral kurma teknolojisine sahip tek ülke sadece Rusya değil. Fakat Türkiye bu konuda Batı’dan destek görmüyor. Rusya ise bu konuda çok farklı bir profil çiziyor. Akkuyu’nun, Rusya dışında başka bir ülke ile yapılması Türkiye'nin başa dönmesi anlamına gelir. Bu durumda ise maddi kayıplar yaşanır.”

‘TÜRK AKIMI RAFA KALDIRILABİLİR’

Özbay, Türkiye ve Rusya arasında başlayan gerilimin uzun sürmesi durumunda Türk Akımı projesinin de ötelenebileceğini hatta rafa kaldırılabileceğini öngördü. Türkiye ve Rusya’nın sadece enerji alanında değil, turizm, tarım, inşaat gibi sektörlerde de yakın ortaklık ilişkisi olduğuna dikkat çeken Özbay, “Türkiye ve Rusya birbirleri için çok önemli ticaret ortakları” dedi.

‘TARTIŞMA İLK DEFA KAMUOYUNUN ÖNÜNDE YAŞANIYOR’

İki ülkenin üzerinde anlaşamadığı tek konunun Suriye krizi olmadığını belirten Özbay, şöyle devam etti:

“Türkiye ile Rusya arasında Kafkasya ve Kıbrıs'ta da ortak bir görüş yok. Karşı karşıya gelinen durumlar var. Fakat daha önce bu iki ülke sorunlarını kendi arasında konuşarak halletmeye çalışıyordu. Son tartışmalar ise kamuoyunun gözünün önünde yaşanıyor. Bu da şunu gösteriyor: 100 milyar dolarlık bir ticaret hacmine ulaşsak bile, siyasi anlaşmazlıklar sürdükçe her an bir krizle karşı karşıya kalmamız muhtemel.”