Türkiye'nin en büyük yaş meyve ve sebze ihracatçısı durumundaki Rusya'ya 1 Ocak- 21 Kasım 2015 tarihleri arasında 720 milyon dolarlık ihracat yapılırken, bu yıl aynı dönemde yüzde 70'lik kayıpla 217 milyon dolar oldu. Geçen yıla göre bu yılın aynı döneminde Rusya'ya yaş meyve ve sebze ihracatında 503 milyon dolarlık düşüş gerçekleşti.
Rusya'ya yaş meyve ve sebze ihracatının en çok yapıldığı Batı Akdeniz'de ise bu oran çok daha yüksek. Geçen yılın 1 Ocak-21 Kasım tarihleri arasında 207 milyon dolarlık ihracat yapılan Rusya'ya, bu yıl Antalya'dan gerçekleşen ihracat yüzde 92 oranında geriledi ve 16.7 milyon dolarda kaldı.
Bölge ihracatında 190 milyon dolarlık kayıp yaşanırken, Rusya'nın ürün bazındaki ihracat rakamlarına bakıldığında ise en büyük düşüş domateste meydana geldi.
Uçak krizini 'talihsiz bir olay' olarak nitelendiren Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği (BAİB) Başkanı Mustafa Satıcı, o günden sonra Türkiye ile Rusya arasındaki ilişkilerin her anlamda gerildiğini ve iki tarafın da kaybettiği bir süreç yaşandığını söyledi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bir araya gelmesiyle krizin atlatılmaya başlandığını hatırlatan Satıcı, "Tam olarak kriz öncesi sürece dönemesek de o yolda ilerliyoruz. O günden bugüne ne oldu dersek, öncelikle Rusya'ya en çok tarım ürünleri, otomotiv, tekstil, deri ve diğer ürünleri ihraç ediyoruz. Özellikle tarım ürünlerinde ciddi sıkıntı yaşadık" dedi.
Rusya'ya yaş meyve ve sebze ihracatının yüzde 70 azaldığını belirten Satıcı, şöyle devam etti: "Yüzde 70'lik azalmaya rağmen alternatif pazarlar nedeniyle Türkiye'nin sebze meyve ihracatı toplamda sadece yüzde 6 azaldı. Ve muhtemelen de yılsonuna kadar bu azalmayı da kapatarak artıya geçmeyi planlıyoruz. Bölgemizden aynı şekilde Rusya'ya ihracatta yüzde 90'a yakın azalma sözkonusu. Ama bölgemizdeki yaş meyve sebze ihracatı toplamda sadece yüzde 20 azaldı. Bu ürünlerin başka pazarlarda değerlendirildiğini rahatlıkla söyleyebiliriz."
'BÖLGE İHRACATI 17 MİLYONA DÜŞTÜ'
İhracattaki 503 milyon dolarlık kaybın yılsonuna doğru azalacağını belirten Satıcı, "Narenciye ve bazı ürünlerde bu yasak kalktı. Bölgemizde ise daha keskin ve yüzde 90 civarında azalma oldu. Rusya'ya 200 milyon dolar civarında ihracat yapıyorduk bu 17 milyon dolara düştü. Almanya, Romanya başta olmak üzere birçok ülkeye ihracatımızı artırarak büyük oranda bu açığı kapattık" dedi.
Şu anda örtüaltı üretim domates, salatalık gibi ürünlerle üzüm ve bazı meyve gibi ürünlerde kısıtlamanın devam ettiğini belirten Satıcı, "Kısıtlama devam eden ürünler, toplam sebze- meyve ihracatımızın yüzde 50'sini oluşturuyor. Yani kısıtlamaların yarısı devam ediyor. Bununla ilgili iki ülkenin tarım bakanları görüştü. Önümüzdeki haftadan sonra sayın başbakanımız Rusya'yı ziyaret edip Rusya başbakanıyla görüşecek. Bu görüşmelerin ardından diğer kısıtlamaların kaldırılacağını umut ediyoruz" diye konuştu.
'İKİ ÜLKEYE DE ZARAR VERİYOR'
Bu kısıtlamaların hem Türk üreticisi ve ihracatçısına, hem Rus ithalatçısı, hem de Rus tüketicisine zarar verdiğini belirten Mustafa Satıcı, "İki tarafın da kazanmadığı, kaybettiği bir yapı. Fakat iki liderin tekrar kriz öncesi duruma dönmek, daha sonra ticaret işbirliğini geliştirmek ve iki ülke arasındaki ticaret hacmini 100 milyar doların üzerine çıkarma hedefine baktığımızda, bu adımların çok daha hızlı atılması gerekiyor" ifadelerini kullandı.
