Borsada kayıplar yüzde 7'yi geçti, dolar 6.40'a dayandı

Koronavirüs (Kovid-19) hasarlarını onarmaya çalışan merkez bankalarının hamlesine son olarak Fed'in faiz indirimi ve 700 milyar dolarlık varlık alım paketi eklendi. Bu hamleler tansiyonu düşürmezken; Borsa İstanbul, yüzde 7'yi aşan kayıplarla 89 bin puanın altına geriledi, dolar 6.40'a kadar çıktı.

Koronavirüs salgının ABD ve Avrupa'da yayılma hızının artması piyasalar üzerindeki baskı unsuru olmaya devam ediyor. Bu baskıyı azaltmak için dev bir hamle yapan ABD Merkez Bankası (Fed), dün gece yarısı faizlerde 100 baz puan indirime giderek yüzde 0-0.25 aralığına çekti.

Sert faiz indiriminin yanı sıra 700 milyar dolarlık genişleme programı hazırlayan Fed'in bu hamleleri piyasalardaki tansiyonu düşürmeye yetmedi. ABD vadeli endekslerinin yeni haftaya da sert düşüşlerle başlarken Asya borsalarında da düşüşler yaşanıyor.

Borsa İstanbul, 89 bin puanın altında

Küresel piyasalardaki negatif hava Borsa İstanbul'u da etkiliyor. Yüzde 3.5 ekside başlayan Borsa İstanbul, gün boyu gelen kademeli satışlarla kayıplarını yüzde 7'nin üzerine taşıdı.  Endeks, 89 bin puanın altına gerilerken gün içi en düşük seviye 88 bin 902 puan oldu. Borsa İstanbul bugün gördüğü 88 bin puan seviyeleriyle son 10 ayın en düşük seviyelerini gördü.

Yeni haftanın ilk gününde dolar/TL kuru 6.39'a kadar çıktı. Euro/TL ise 7.13 seviyelerinde.

Petrol fiyatları yeni haftada düşüşünü sürdürüyor. Brent petrolün varil fiyatı 32 doların altında. Altının ons fiyatı ise 2020 yılında ilk kez 1500 doların altına geriledi. 

Yurt içinde piyasalar küresel koronavirüs gelişmelerine ve Türkiye'deki koronavirüs vakalarına ilişkin haberleri takip edecek.

ABD vadelileri yüzde 5'e yakın düşüşte

Dow Jones Sanayi Endeksi yeni haftaya 1041 puan, yüzde 4.53 düşüşle 21.947 puandan başladı. Mart vadeli Standard & Poor's 500 Endeksi yüzde 4.77 düşüşle 2567.50 puana gerilerken, Nasdaq vadeli endeksi de yüzde 4.55 büyüme 75.414 puana indi.

Dünya borsalarının yeni haftaya kötü başlamasında koronavirüse ilişkin endişelerin yanı sıra Çin'den gelen beklentilerden çok daha kötü verilerin de etkisi bulunuyor.

Merkez bankalarından swap hamleleri

Koronavirüs salgınının global ekonomik etkileri ile mücadele için Fed, Kanada Merkez Bankası, İngiltere Merkez Bankası, BOJ, ECB ve İsviçre MB ortak eyleme geçtiler ve mevcut dolar swap düzenlemeleri yoluyla dünya genelinde dolar likiditesini güçlendirmek için harekete geçtiler.

Bu global merkez bankaları swap hattı kredilerinde faizleri düşürdüler ve bu tür kredilerin süresini uzattılar.

Ekonomist Erkan: Fed kriz yönetiminde eşiği geçti

Tera Yatırım Ekonomisti Enver Erkan, Fed'in hamlesini şu şekilde yorumladı:

"Fed faiz oranlarını yüzde 0-0.25 aralığına düşürdü, varlık alımlarını artırdı ve finansal piyasa işleyişini destekleyecek ve uzun dönemli ekonomik çöküşü önlemeyi amaçlayan bir önlem aldı. Fed’in planlı toplantıdan 3 gün önce acil bir şekilde aldığı kararlar koronavirüsün ABD ve küresel ekonomi üzerindeki çöküş etkisinin boyutları açısından para politikalarında eşiğin geçildiğini gösteriyor. Fed son 2 haftada 150 baz puan faiz indirmiş oldu, 700 milyar dolar varlık alım programını devreye soktu (yine GB + MBS şeklinde) ve New York Fed piyasaya 1.5 trilyon dolarlık likidite sağlıyor. Virüsün ABD üzerinde ne gibi etkileri olacağına dair belirsizlikler var ve piyasa Fed’in erken hamlesini ‘panik butonuna basma’ olarak değerlendirdiği için endeksler geriliyor.

Powell, negatif oranların gündemde olmadığını söyledi. Bankacılık sektörünün korunması anlamında önemli, ancak kredi mekanizması muhtemelen işler biraz iyiye gitmeden tam olarak düzelmeyecektir. Faiz + QE formülü bu bağlamda yeterli görülmeyecek görünüyor, Fed’in şu anda alması gereken kağıtlar da mortgage tabanlı tahviller değil.

Piyasa likidite sıkışıklığı içinde ve bu noktada swap mekanizması kullanılarak küresel dolar fonlamasının sağlıklı işlemesi amaçlanıyor. Bu operasyonun içinde Fed’in yanında ECB, BOE, BOJ, BOC ve SNB de var. Ortak planın bir parçası olarak 6 merkez bankası, bir haftalık operasyonlarının yanı sıra 25 baz puandan 84 günlük vadede, gecelik endeks swapları (OIS) ile haftalık dolar sağlamaya başlayacak. Muhtemelen USD bu süreçten sonra kendi dinamiklerinde zayıf kalacak, ancak diğer ülkelerde de işler kötü olduğundan bunun parite hareketlerine nasıl yansıyacağı belirsizliğini koruyor. Küresel durgunluk, fiyatlama mekanizmasının ters işlemesine neden olabilir. Normal şartlar altında Fed faizleri 0 noktasına indirirken değer kazanması gereken TRY, ZAR, RUB gibi paralar da bu dinamikler nedeniyle değer kaybetme eğilimlerini bozmamaktadır."