Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Şahap Kavcıoğlu, 'Enflasyon Raporu 2021-II' çevrim içi bilgilendirme toplantısında yaptığı konuşmada, temel varsayımları ve kısa vadeli öngörüleri çerçevesinde, politika faizinin güçlü dezenflasyonist etkiyi muhafaza edecek şekilde, gerçekleşen ve beklenen enflasyonun üzerinde bir düzeyde oluşturulmaya devam edileceği bir görünüm altında, enflasyonun kademeli olarak hedeflere yakınsayacağını öngördüklerini belirtti.
Bu çerçevede, enflasyonun 2021 sonunda yüzde 12.2 olarak gerçekleşeceğini, 2022 sonunda yüzde 7.5'e, 2023 sonunda ise orta vadeli hedef olan yüzde 5 seviyesine gerileyerek istikrar kazanacağını tahmin ettiklerini aktaran Kavcıoğlu, şunları kaydetti:
- "Böylece 2021 yıl sonu enflasyon tahminini 2.8 puanlık güncellemeyle yüzde 9.4'ten yüzde 12.2'ye yükselttik. Bir önceki rapor dönemine göre Türk lirası cinsinden ithalat fiyatlarına bağlı güncelleme enflasyon tahminini 1.8 puan artırırken, gıda fiyatlarında öngörülen yüksek seyir enflasyon tahminini 0.4 puan yukarı itti. Diğer yandan yönetilen, yönlendirilen fiyatlar büyük ölçüde haberleşme hizmetleri, özel iletişim vergisi artışı ve ocak ayında yapılan tütün ürünlerindeki vergi ayarlamasının yansımalarıyla tahmini 0.1 puan yukarı çekti. Ayrıca, toplam talep koşullarının öngörülenden güçlü seyri nedeniyle çıktı açığı patikasında yapılan yukarı yönlü güncelleme yıl sonu tahminine 0.4 puan artırıcı yönde katkıda bulundu."
'Enflasyon ana eğiliminde bir önceki rapor dönemine göre gözlenen artış tahmini 0.1 puan yükseltti'
Şahap Kavcıoğlu, enflasyon ana eğiliminde bir önceki rapor dönemine göre gözlenen artışın, 2021 sonu enflasyon tahminini 0.1 puan yükselttiğini söyledi.
2022 enflasyon tahminini yüzde 7'den yüzde 7.5'e güncellediklerini aktaran Kavcıoğlu, 2021 sonu tahminindeki güncellemenin geçmişe endeksleme davranışına ve ana eğilime etkilerine bağlı olarak 2022 sonu enflasyon tahminini 0.3 puan yukarı çektiğini kaydetti.
Kavcıoğlu, "Ayrıca Türk lirası cinsi ithalat fiyatları tahmini 0.3 puan yukarı çekerken, gıda enflasyonu varsayımındaki güncelleme ise tahmini 0.1 puan yükseltmiştir. Buna karşılık çıktı açığındaki güncelleme ise tahmine 0.2 puan azaltıcı yönde katkıda bulunmaktadır" dedi.
"Enflasyon görünümü üzerinde etkili olan talep ve maliyet yönlü unsurlar para politikasında ilave sıkılaştırma gerektirmektedir" diyen Kavcıoğlu ayrıca, "Baz senaryomuzda nisan ayı enflasyon verisinin zirveyi oluşturacağını, bu aydan sonra enflasyonun aşağı doğru geleceğini tahmin ediyoruz" ifadesini kullandı.
Kavcıoğlu, Merkez Bankası'ndaki 128 milyar doların akıbetiyle ilgili yürütülen tartışmalarla ilgili olarak da "Rezervlerle ilgili konu çok konuşuldu. Şunu belirtmek isterim ki finansal istikrara katkı sağlamak ve para politikası aktarım mekanizmasını güçlendirmek adına rezervlerin güçlendirilmesinin önemli olduğunu biliyoruz ve bu anlamda da rezervleri hem çeşitlendirecek hem de güçlendirecek çalışmalar yapıyoruz" diye konuştu.
Başkan Şahap Kavcıoğlu Enflasyon Raporu 2021-II'yi tanıtıyor: https://t.co/fTr0281KQE
— Merkez Bankası (@Merkez_Bankasi) April 29, 2021
Kavcıoğlu'nun açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
"- Salgına bağlı olarak 2020 yılında sert daralan küresel ekonomi destekleyici politikalar ve aşılama ile toparlanmaya devam ediyor. Bu iyileşmede imalat sanayi faaliyeti ve küresel ticarette ivmelenme belirleyici oluyor. Kısıtlamalar nedeniyle Avrupa ülkelerinde yavaşlama beklenirken aşılama hızı destek paketleriyle ABD ekonomisinde görünüm bir önceki rapora göre önemli iyileşmektedir.
- Ana ticaret ortaklarımıza ilişkin 2020 yılı büyüme tahminlerini mercek altına aldığımızda bazı Avrupa ülkelerinde bir miktar aşağı yönlü ABD ve İngiltere başta olmak üzere önemli ihracat pazarlarımızda belirgin iyileşme öngörülmektedir. Türkiye’nin dış talebini resmeden ihracat ağırlıklı ocaktaki rapordaki olumlu görünüm korunmaktadır.
- Emtia fiyatlarının yüksek seviyeleri gelişmiş ülkelerdeki iyileşen büyüme küresel enflasyon üzerinde etkili oluyor. Yükselen enflasyon beklentileri para politikasında belirsizliklere tahvil getirilerinde yükselişlere ve küresel piyasalarda dalgalanmaya yol açmaktadır. Bu durum gelişmekte olan ülke para birimlerinde baskı oluşturmaktadır.
'Para politikasında ihtiyatlı duruşun öneminin arttığı bir döneme girdik'
- Küresel piyasalardaki dalgalanmaları yakından takip ediyoruz. Bu görünüm altında veri duyarlılığı ve buna bağlı oynaklıkların devam edeceği para politikasında ihtiyatlı duruşun öneminin arttığı bir döneme girdik. Bir önceki rapor döneminden bu güne gelişmiş ülkelerin tahvil vadelerindeki artış gelişen ülkelere portföy girişlerini sekteye uğrattı. Çin hariç tutulduğunda gelişen ülkelerde şubattan itibaren portföy hareketleri çıkış yönüne döndü.
- İktisadi faaliyet geçmiş öngörülerimizle uyumlu şekilde güçlü seyrini korumuştur. İnşaat yatırımları hariç yurtiçi talep güçlü ivme sergiledi. Özel tüketim talebi canlı, kamu da iç talebe destek verdi. Makine teçhizat yatırımlarında yüksek oranlı artış kaydedildi. Salgının etkilerine rağmen sanayi üretimi ve ciro endeksi artışını sürdürdü. İmalattaki kuvvetli ivme ara malı ve dayanıklı tüketimde daha belirgin olmak üzere sektörler üzerinde yayılım sergiledi.
'İktisadi faaliyette her iki yönde riskler bulunmaktadır'
- Salgından etkilenenlerdeki zayıf seyir hizmetlerde iyileşmeyi sınırladı. Ancak önümüzdeki dönemde salgının gidişatı ve aşılamaya bağlı olarak iktisadi faaliyette her iki yönde riskler bulunmaktadır. Finansal koşullardaki sıkılaşma ve kısıtlamaların etkisiyle iktisadi faaliyetin ikinci çeyrekte yavaşlayacağı tahmin ediliyor.
- İstihdam artışı büyümenin gerisinde kaldı. Bu gelişmede konaklama yiyecek eğlence kültür gibi hizmet sektörlerinin salgından olumsuz etkilenmesi ve işgücüne katılmadaki artış etkili olmaktadır. Yılın ikinci yarısında aşılamanın devamıyla salgına bağlı olumsuzlukların hafiflemesi hizmet sektörülerine yönelik görünümün iyileşmesi turizmin hız kazanmasıyla istihdam imkanlarının genişlemesi bekleniyor.
'Yatırım eğiliminin güçlendiği görülüyor'
- Salgının belli hizmet sektörlerinde istihdamı sınırlayıcı etkisine karşılık, sanayi firmalarının yatırım iştahı olumlu sinyaller veriyor. Yatırım talebi ilk çeyrekte güç kazandı. Bu dönemde yatırım amaçlı kredi talebinin arttığı büyük firmalarda daha belirgin olmak üzere yatırım eğiliminin güçlendiği görülüyor.
- İhracat yılın ilk çeyreğinde bölge ve sektörler geneline yayılarak sürüyor. İhracat olumlu performans sergilerken imalattaki güçlü seyrin devam etmesi ihracatı destekliyor. Buna karşılık güçlü iç talep ve artan emtia fiyatları faturayı olumsuz etkiliyor. Altın ithalatı ise ocak ayının ikinci yarısından itibaren kademeli yavaşlıyor. Yüksek frekanslı veriler altın ithalatının martta tarihsel ortalamalarının altına indiğini gösteriyor. Bu eğilim dış ticaret hadlerinin cari açıktaki olumsuz etkisini hafifletti.
'Cari denge, ikinci çeyrekten itibaren iyileşmeye başlayacak'
- Cari denge, ikinci çeyrekten itibaren iyileşmeye başlayacak. İkinci yarıda aşılamanın etkisiyle vak sayılarının azaldığı görünüm turizm faaliyetlerini ve dış dengeyi destekleyecek. Uluslararası kısıtlamalar ve arz kısıtlı sektörlerde ihracat imkanlarını önemli ölçüde genişletti. Tedariklerin ülkemize kaydırılmasıyla hazır giyim ve tekstil başta belli sektörlerde ihracat ilave büyüme kazandı. Otomotiv başta hammadde ve ekipman yetersizliğine yol açtı üretimi ve ihracatı etkiledi. Yılın ikinci yarısında salgına bağlı koşulların iyileşmesiyle arz kısıtlarının zamanla giderileceğini tahmin ediyoruz.
'Konut kredileri yavaşlamadan sonra zayıf seyrediyor'
- İhracatın ithalatı karşılama oranının tarihsel ortalamasının belirgin üzerine çıkarak 80/90 bandında istikrar kazanması ve sürekliliği sağlıklı dış denge ve makro istikrar açısından önemli. Küresel finansal koşulların sıkılaştığı durumda toplam talebin hız ve kompozisyonda ılımlı seyir izlemesi dış denge kanalıyla finansal istikrarı destekler. Bu kapsamda kredilerin büyüme hızı kritik önemde. 2020 üçüncü çeyrekten itibaren atılan parasal sıkılaştırmaya bağlı olarak kredi büyümesi önemli ölçüde yavaşladı. Ocak sonlarından itibaren yeriden artış eğilimine girdi. Ticaride ılımlı seyir gözlenirken sıkılaşmaya rağmen bireysel kredi büyümesinde yükseliş eğilimi sürüyor. İhtiyaç kredileri görece yüksek oranda artarken konut kredileri yavaşlamadan sonra zayıf seyrediyor.
- Enflasyonun 2021 yıl sonunda yüzde 12.2 olarak gerçekleşeceğini, 2022 yıl sonunda yüzde 7.5'e gerileyeceğini tahmin ediyoruz. Sıkı parasal duruş; enflasyon beklentileri, fiyatlama davranışları ve finansal piyasa gelişmeleri bağlamında dışsal ve geçici oynaklıklara karşı önemli bir tampon işlevi görecektir.
- Baz senaryomuzda nisan ayı enflasyon verisinin zirveyi oluşturacağını, bu aydan sonra enflasyonun aşağı doğru geleceğini tahmin ediyoruz.
'Rezervleri hem çeşitlendirecek hem de güçlendirecek çalışmalar yapıyoruz'
- Rezervlerle ilgili konu çok konuşuldu. Şunu belirtmek isterim ki finansal istikrara katkı sağlamak ve para politikası aktarım mekanizmasını güçlendirmek adına rezervlerin güçlendirilmesinin önemli olduğunu biliyoruz ve bu anlamda da rezervleri hem çeşitlendirecek hem de güçlendirecek çalışmalar yapıyoruz."
