UAEA 'nükleer anlaşmaya uyulduğunu' açıkladı, AB ve ABD İran'a yaptırımları kaldırdı

Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'nun, Tahran’ın P5+1 ülkeleriyle imzaladığı nükleer anlaşmadan doğan yükümlülüklerini yerine getirdiğinin açıklamasının ardından, AB ve ABD İran’a uyguladığı yaptırımları kaldırma kararı aldı. İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani karar için “İranlıların sabrının görkemli zaferi” dedi.

Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEA) Başkanı Yukiya Amano, dün akşam saatlerinde bir açıklama yaparak, İran'ın 14 Temmuz’da kabul edilen nihai nükleer anlaşmaya uygun olarak gerekli önlemleri yerine getirdiğini onayladığını duyurdu:

“Bugün İran’ın nükleer anlaşmanın gerekli adımlarını yerine getirdiğini doğrulayan bir rapor yayınladım.”

Amano görüntülü mesajında, Tahran’a uygulanan yaptırımların kaldırılmasını sağlayacak raporu ilgili ülkelere gönderdiğini de açıkladı.

Here’s a breakdown of some key facts on #IAEA & verification and monitoring in #Iran. #JCPOA #ImplementationDay pic.twitter.com/SQP3LyTXyr

— IAEA (@iaeaorg) January 16, 2016

MOGHERINI: İRAN’A UYGULANAN YAPTIRIMLAR KALDIRILDI

UAEA’dan gelen bu açıklamanın ardından Avusturya’nın başkenti Viyana’daki Birleşmiş Milletler ofisinde bir araya gelen İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, AB Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini ve ABD Dışişleri Bakanı John Kerry birer açıklama yaptı.

Gazetecilerin karşısına ilk olarak İran Dışişleri Bakanı Zarif ile AB Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi Mogherini çıktı.

#IAEA Director General w/ Javad Zarif, @JZarif & Federica Mogherini, @FedericaMog at HQ #JCOPA #ImplementationDay pic.twitter.com/Man5rWDFxt

— IAEA (@iaeaorg) January 16, 2016

Nükleer anlaşmada ‘uygulama’ aşamasına geçildiğini belirten Mogherini, "Bugün İran yükümlülüklerini yerine getirdiği için İran'ın nükleer programı ile ilgili çok taraflı ve ulusal ekonomik ve finansal yaptırımlar, nükleer anlaşmaya göre kaldırılmıştır" dedi.

Müzakereye katılan bütün ülkelerin barışçıl nükleer enerji kullanımı konusunda işbirliği yapacağını belirten Mogherini, İran'ın nükleer programı ile ilgili BM yaptırımlarının da kaldırıldığını aktardı. Mogherini, BM Güvenlik Konseyi 2231 (2015), 1696 (2006), 1737 (2007), 1747 (2007), 1803 (2008), 1835 (2008), 1929 (2010) ve 2224 (2015) kararlarının sonlandırıldığını belirtti.

Başarının siyasi iradenin ve çok taraflı diplomasinin ürünü olduğunu vurgulayan Mogherini, "Bizler, çok zor sorunları çözebiliriz ve etkili pratik çözümler üretebiliriz" ifadelerini kullandı.

KERRY: YAPTIRIMLARIN KALDIRILACAĞI TAAHHÜDÜ YÜRÜRLÜĞE GİRMİŞTİR

ABD Dışişleri Bakanı Kerry ise yaptığı yazılı açıklamada “Kapsamlı Ortak Eylem Planı’nın 5. Maddesi’nin 17.1 — 17.5 bölümlerinde belirtilen ABD’nin yaptırımlarına bağlı taahhütler şu anda yürürlüğü girmiştir” dedi.

We welcome @IAEA's report verifying #Iran has completed JCPOA nuclear-related steps. We've reached #ImplementationDay.

— John Kerry (@JohnKerry) January 16, 2016

Kerry ayrıca, Mogherini ve Zarif’in ardından bir basın toplantısı da düzenledi. Nükleer anlaşmasında uygulama safhasına geçildiğini belirten Kerry, "Bugün daha güvenli bir dünyanın ilk günüdür" dedi.

İran’ın nükleer anlaşmayı ihlal etmesi halinde ABD’nin buna tepki gösterecek zamanı olacağını da kaydeden Kerry, "İran'ın sözünü tutmasını memnuniyetle karşılıyoruz. Biz de aynı şeyi yapmaya devam edeceğiz. Bunu, uluslararası toplumun bölgedeki sorunları ele alırken nükleer silahlanmaya sahip bir İran tehdidinin olmadığı güne kadar sürdüreceğiz" diye konuştu.

OBAMA, YAPTIRIMLARIN KALDIRILMASINA İLİŞKİN KARARNAMEYİ İMZALADI

Bu arada ABD Başkanı Barack Obama, UAEA’nın, İran’ın nükleer anlaşmanın uygulanmasına başlanması için gerekli adımları attığını onaylamasının ardından yaptırımları kaldıran başkanlık kararnamesini imzaladı.

Thanks to the #IranDeal, Iran's four pathways to a nuclear weapon have been blocked → https://t.co/3PJ1t0Zk7U pic.twitter.com/IvvB4INuRm

— The White House (@WhiteHouse) January 17, 2016

Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, Obama’nın kararnameye ilişkin olarak Temsilciler Meclisi ve Senato başkanlarına da mektup göndererek bilgilendirmede bulunduğu belirtildi.

RUHANİ: İRAN HALKININ SABRININ GÖRKEMLİ ZAFERİ

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ise Twitter hesabından yayınladığı mesajda, yaptırımların kaldırılmasının ‘İran halkının sabrının görkemli zaferi’ olduğunu söyledi.

#ImplementationDay--I thank God for this blessing & bow to the greatness of the patient nation of Iran. Congrats on this glorious victory!

— Hassan Rouhani (@HassanRouhani) January 16, 2016

BAN: ANLAŞMA, SORUNLARIN EN İYİ ÇÖZÜMÜNÜN DİYALOG OLDUĞUNU GÖSTERDİ

Birleşmiş Milletler BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun da İran'ın nükleer anlaşmaya uyduğunun teyit edilmesinden memnuniyet duyduğunu söyleyerek tarafların gösterdiği kararlılığı övdü.

İran ile P5+1 ülkeleri arasında varılan anlaşmanın, uluslararası sorunların en iyi çözümünün diyalog ve diplomasi olduğunu gösterdiğini kaydeden Ban, bu anlaşmanın başarısının bölgedeki diğer sorunlara da yapıcı katkı sunmasını umduğunu belirtti.

HAMMOND: İNGİLTERE, YAPTIRIMLARIN KALDIRILMASINDAN FAYDALANACAKTIR

UAEA’nın açıklaması ve yaptırımların kaldırılmasının ardından İngiltere adına da Dışişleri Bakanı Phillip Hammond bir açıklama yaptı. "Anlaşma, Ortadoğu ve dünyayı daha güvenli bir yer yapmaktadır" diyen Hammond, "Yıllardır yürütülen sabırlı ve ısrarlı diplomasi ile zorlu teknik çalışmalar meyvesini verdi ve bu anlaşmayı şimdi uygulayacağız" değerlendirmesinde bulundu.

İngiliz iş çevrelerinin İran'a yönelik yaptırımların kaldırılmasından doğacak fırsatlardan yararlanmalarını umduğunu söyleyen Hammond, “Varılan anlaşma kadar gelecek de önemlidir” ifadelerini kullandı.