Yalçın Küçük: Şu anda herkes Mustafa Kemal'i bir tür mesih sayıyor

Enver Aysever, RS FM'de sunduğu 'Oyuna Devam' programında bugün ölümünün 78. yıldönümü vesilesiyle Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal'i andı. Aysever'in konukları ise yazar-düşünür Yalçın Küçük, Marksist iktisatçı Korkut Boratav ve tarihçi Taner Timur'du.

Mustafa Kemal'in hayatını kaybedişinin yıldönümünde, Enver Aysever RS FM'deki programını Mustafa Kemal'in ideallerine, mücadelesine ayırdı. Programa bağlanan aydınlarsa birçok yönüyle Mustafa Kemal'i anlattı. Program'a yazar-düşünür Yalçın Küçük, Marksist iktisatçı Korkut Boratav ve tarihçi Taner Timur konuk oldu.

‘AYDINLANMA BİR EKİP İŞİDİR'

"Aydınlanma fikri demode mi oldu" sorusunu yanıtlayan Yalçın Küçük, "Bizim aydınlanmamızda Meşrutiyet ve Kemalizm beraberdir. Bizdeki aydınlanma, aydınlanma 17 ve 18. yüzyılda İngiltere'de ve Fransa'da başladı, biz 19. yüzyılda yaptık. Selanik ve sonra da çok İstanbul'da. Nedir aydınlanma, şudur: Aklın hakimiyeti, akıl çağı, filozofi çağı" dedi. Küçük şöyle devam etti:

"Aydınlanma bir ekol, bir insanın yaptığı bir şey değildir. Bir ekiptir, bir salondur. Her yerde bu salonlarla olmuştur. Türkiye'de de bu böyle olmuştur. Marika Hanım'ın salonu İstanbul'da çok önemlidir, Nahit Hanım'ın salonu çok önemlidir. Beni de çağırdı ama yetişemedim. Ne demektir bu? İnsanlar haftanın bir günü oraya gelirler ve konuşurlar, tartışırlar. Bugün böyle bir aydınlanmaya tekrardan ihtiyaç vardır. Silivri hapishanelerinin bir tek özelliği vardır. Silivri'nin bütün özü insanların birbiriyle konuşmasını suç saymaktır. (CHP Milletvekili, gazeteci) Mustafa Balbay da öyleydi, ne söylerlerse ‘Hayır efendim, tanımıyorum' derdi. Şu anda bu anlamda bir aydınlanma mümkün değil, trafik de yok ama Türkiye'de başka türlü bir aydınlanmaya, sözün aklın ve felsefi düşüncenin hakim olduğu bir yere ihtiyaç var. Ne olabilir bu? (Gazeteci) Mehmet Ali Birand'ın programında, Birand beni sık sık çağırırdı, Erol Mütercimler ‘Ordu gelecek, ordu gelirse 25 yıl kalır' dedi. Ben şunu söyledim, ‘Ordu gelirse ne kadar kalır onu bilemem ama şu anda yapılan, Türkiye'ye verilen zararları telafi etmek için 30 yıla ihtiyacımız var.' Yenilenme 30 yıl alır. Ha böyle bir şeye mutlak ihtiyacımız var. Neyse ki benim gördüğümde o, o yöne doğru gidiyoruz."

'MUSTAFA KEMAL'İ YENİDEN YAZMAK İSTİYORUM'

Mustafa Kemal'in eskisinden daha fazla savunulduğuna vurgu yapan Yalçın Küçük, "Şu anda herkes Mustafa Kemal'i, bu sözcüğü kullanmak istemem ama, bir tür mesih sayıyor. Bir tür kurtarıcı olarak… Mustafa Kemal şu anda eskisinden daha fazla savunuluyor ve insanlar Mustafa Kemal'e eskisinden daha fazla bağlı. Ben de Mustafa Kemal'i bir tür yeniden yazmak istiyorum, yazıyorum da. Mustafa Kemal büyük bir aydınlanmacıdır" diye konuştu.

BORATAV: MİLLİ MÜCADELE BİR HALK ÖRGÜTLENMESİDİR

Yalçın Küçük'ten sonra programa iktisatçı Korkut Boratav bağlandı. Boratav söze Mustafa Kemal'in milli mücadeleyi yarattığı halk örgütlenmesi sayesinde verdiğini söyleyerek başladı. "Milli mücadele, sadece askeri bir operasyon değil bu olağanüstü tarihsel bir zaferdir aynı zamanda, maalesef liberal çevrelerin ihmal ettiği bir hususu vurgulayayım… Bir halk örgütlenmesidir milli mücadele" diyen Boratav, "Mustafa Kemal şûralar, kongreler yoluyla örgütlenmişti, Millet Meclisi'ni kurarak örgütlenmiştir. Milli Mücadele sivil bir bir direniş hareketidir. Askeri direnme hareketi ikincil ve birincisinin tamamlayıcısıdır. Bunun bir kere altını çizelim" dedi.

‘MUSTAFA KEMAL KONGRELERLE HALK DİRENMESİ ÖRGÜTLEDİ'

Boratav "Diyelim ki mağlup orduları toparlayıp Yunan istilasına ve diğer işbirlikçilere karşı, şeriatçı ayaklanmalara karşı orduyu harekete geçirmek değil; onun daha öncesinde, kent kent, adım adım, bütün devlet aygıtını da yanına alarak, daha da önemlisi Amasya'dan itibaren kongrelerle bir halk direnmesi örgütlenmiştir. Mesele budur" ifadelerini kullandı.

TİMUR: MUSTAFA KEMAL MÜSLÜMANLIĞI MODERNLEŞTİRDİ

Programın son konuğuysa tarihçi-yazar Taner Timur oldu. "Müslüman coğrafyada ve bu coğrafyayı yüzyıllarca yönetmiş bir ülkenin bir devlet adamı olarak, Müslüman bir cemaat toplumunu modern bir ulus haline getiren bir devrimcidir Mustafa Kemal" diye söze giren Taner Timur, "Bu haliyle de tarihte bir kopuş yaratmıştır. Şimdilerde çok tartışılan bir konu bu. Aslında Müslümanlığı da modernleştirmiştir, bugünkü eleştirilerin aksine. Mustafa Kemal Müslümanlığın modern dünyayla buluşmasını sağlayan temelleri de atmıştır. Tabii maalesef bunların hala daha günümüzde yeterince anlaşılmadığını görüyoruz" dedi.

​‘AYDINLANMA MUTLAK BİR FİKİR ÖZGÜRLÜĞÜ'

'Aydınlanma ve Mustafa Kemal' başlığında da konuşan Timur şunları söyledi:

"Aydınlanma demek, hiçbir kutsak tanımadan her şeyin tartışılması demektir. Dinin de, Kemalizmin de, her şeyin de… Bu aslında Mustafa Kemal'in düşüncesinde de var. Yani tabuların yıkılması, her şeyin tartışılması; tek cümle itibariyle de mutlak bir fikir özgürlüğü. Buna ulaşmış değiliz, fakat dünya da henüz ulaşmış değil. Ben artık sonuna geldim ama sizler ve diğer bütün bu davaya inananlar sonuna kadar devam edecekler. Ama bunun tabii etik bir tarafı da var. Bu savaş herkes haklıdır, herkes her şeyi söyleyebilir anlamına gelmiyor. Hakikaten insan için yüzyılların, bin yılların ortaya koyduğu yararlı bazı şeyler var ki… İnsanın insanı ezmemesi, insanın insanı köle yapmaması; bunlar için çarpışmak gerekiyor."

‘MUSTAFA KEMAL BAŞLANGIÇTA EŞKIYA OLARAK GÖSTERİLİYOR'

Türkiye'nin aslında bir kurtuluş mücadelesi vermediği şeklindeki iddiaların kendisine sorulması üzerine Taner Timur, "Bunları söyleyenler hakikaten kin ve nefretle söylüyor. Sebebi değişen, çünkü bunu söyleyenlerin hepsi dindar değil, kendilerine göre bir emperyalizm tanımı yapıp bundan hareketle bu neticelere varıyorlar. Bir kere yanlış anlamadıysam Mustafa Kemal'e İngiliz ajanı diyenler bile çıktı. Bunların İngiliz literatüründen hiç haberleri yok. Times gazetesinin Kurtuluş Savaşı boyunca yaptığı yayını inceledim. Orada başlangıçta Mustafa Kemal bir eşkıya olarak, bir haydut olarak gösteriliyor. Fakat ne zaman ki Mustafa Kemal muzaffer oluyor, o zaman tavırları değişiyor ve o güzel resimlerinden birini kapağa koyuyorlar. Bütün mesele bundan ibaret. Zaten o söylediklerinin kendileri dışında dinleyicisi de yok sanıyorum" dedi.