Uzlaşmanın ilk provası Meclis Başkanlığı'nda

Türkiye'de hiçbir partiye tek başına iktidar olma yetkisi vermeyen ve ‘koalisyon mu erken seçim mi' tartışmalarına neden olan 7 Haziran seçimlerinde; uzlaşmanın ilk provası TBMM Başkanlığı seçiminde yaşanacak. Yan yana gelebilen partiler Meclis Başkanı'nı belirleyebilecek. CHP, MHP ve HDP uzlaşabilirse, Meclis Başkanı muhalefetten seçilebilir.

7 Haziran seçimleriyle oluşan 25. Dönem Parlamentosu, Yüksek Seçim Kurulu'nun (YSK) seçimin kesin sonuçlarını açıklamasından sonraki 5. gün yemin töreni için toplanacak. TBMM Genel Kurulu'nun ilk oturumu da en yaşlı üye yönetecek. En genç üyeler de Genel Kurul'da katip üye olarak görev yapacak. Seçim sonuçlarına göre Meclis'in geçici başkanlığını 1938 doğumlu olan CHP'nin eski genel başkanı ve Antalya Milletvekili Deniz Baykal yapacak.

MECLİS'İN İLK İŞİ BAŞKANINI SEÇMEK

Meclis'in ilk yapacağı iş başkanını seçmek olacak. Siyasi partiler belki de yeni hükümetten önce Meclis Başkanlığı seçimi için uzlaşı arayacak.  Meclis'in çalışma koşullarını belirleyen İç Tüzüğe göre; TBMM Başkan adayları, Meclis'in ilk toplandığı günden itibaren 5 gün içinde Başkanlık Divanına bildiriliyor. Başkan seçimi gizli oyla yapılıyor. İlk iki oylamada üye tamsayısının 2/3'ünün (367), üçüncü oylamada üye tamsayısının salt çoğunluğunun oyu (276) aranır. Üçüncü oylamada salt çoğunluk sağlanamazsa bu oylamada en çok oy alan iki aday için dördüncü oylama yapılıyor. Dördüncü oylamada en çok oy alan üye Başkan seçiliyor. Başkan seçimi aday gösterme süresinin bitiminden itibaren 5 gün içinde tamamlanıyor.

MUHALEFET UZLAŞIRSA BAŞKAN AK PARTİLİ OLMAYABİLİR

Meclis Başkanları da 2002 yılından bugüne kadar tek başına iktidarda olan AK Parti'den seçildi. AK Parti döneminde Bülent Arınç,  Köksel Toptan, Mehmet Ali Şahin ve Cemil Çiçek bu koltuğa oturdu. Ancak bu kez durum farklı olabilir. Hiçbir parti ilk Meclis Başkanı'nı tek başına seçecek çoğunlukta sahip değil. Bu nedenle de partiler arasında bir uzlaşma şart. CHP, MHP ve HDP, muhalefet cephesinde yer alan bir isim üzerinde uzlaşırsa, Meclis Başkanlığı koltuğunda 13 seneden sonra bir AK Partili milletvekili oturamayabilir. 

Kulislerde böyle bir durumda HDP ve MHP'nin birbirlerinin adaylarına destek vermeyebileceği, iki partinin de destek vereceği CHP'li bir milletvekili üzerinde böyle bir uzlaşma sağlanabileceği konuşuluyor. Bu ismin geçici Meclis Başkanlığı'nı üstlenen Deniz Baykal'ın da olabileceği dile getiriliyor. Ancak HDP'nin de Meclis'teki yönetiminden memnun kaldığı MHP'nin geçen iki dönem Meclis Başkanvekilliği görevini yürüten İstanbul Milletvekili Meral Akşener'in de uzlaşılacak isimler arasında olabileceği de ifade ediliyor. Meclis Başkanlığı'nın muhalefete geçmesi ise siyasi dengeleri tamamen değiştirebileceği de dile getiriliyor.

Ancak, koalisyon dönemlerinde genelde hükümeti kuracak partiler arasında Meclis Başkanlığı da bir pazarlık unsuru oluyor. Bu nedenle de Meclis Başkanlığı seçiminden önce partiler yeni bir hükümet formülünde uzlaşma sağlayabilirse, bu konuda koalisyon görüşmelerinde ele alınabilir. Hükümeti kuracak partilerin uzlaşısı ile Meclis Başkanı seçilebilir.