Rusya hapishanelerinde 'cihatçı tehlikesi' var mı?

Fransa’nın kuzeyinde yer alan yüksek güvenlikli bir hapishanede radikal bir mahkûmun bıçakla üç gardiyana saldırması üzerine Fransız gardiyanlar çalışma koşulları ve güvenlik açığı sebebiyle ülke çapında gösteriler başlattı. Fransa’daki olaylar, aşırılıkçı mahkûm sayısının giderek arttığı Rus hapishanelerdeki güvenlik konusunu da gündeme getirdi.

Sputnik, Rusya'daki hapishanelerde ‘cihat' tehlikesinin bulunup bulunmadığını araştırdı.

Rusya Adalet Bakanlığı yetkilisi ve İslam bilimci Roman Silantyev, Sputnik'le gerçekleştirdiği söyleşide konuyla ilgili değerlendirmelerde bulundu.

Silantyev, "Rusya Federal Ceza İnfaz Kurumu 2013'ten bu yana ‘hapishane cemaatleri' konusunu açık bir şekilde gündeme getiriyor. Böyle bir sorun var, hem de geniş çaplı. Hapishanelerimizde gerçekten de (İslamcı mahkûmların varlık gösterdiği) ‘yeşil bölgeler' var, bununla birlikte yönetim, bu tür topluluklara herhangi bir direnç göstermiyor" diye konuştu.

'MAHKUMLARIN BOŞ ZAMANI ÇOK, ÖRGÜTLER BUNU KULLANIYOR'

Hapishanelerdeki cemaatlerin durumu, özellikle IŞİD'in sahneye çıkmasıyla daha da ağırlaştı. Uzmanlar, hapishane ve kolonilerin potansiyel cihatçıların yetiştirilmesi için verimli mekânlar olduğunu, Rusya'da IŞİD'in yanı sıra özellikle Hizb-ut Tahrir örgütünün mahkûmlar arasında yaygın propaganda faaliyetleriyle uğraştığını belirtiyor.

Silantyev, "Mahkumların boş zamanı çok ve bunu propaganda için kullanıyorlar. İslam'ı kabul etmek çoğu mahkûmun işine yarıyor, böylelikle kendi statülerini yükseltip, durumlarını iyileştirebiliyorlar" ifadelerini kullandı.

Uzmanlar hapishanedeki propagandadan etkilenenler olsa da potansiyel terör yanlılarının ancak yıllar süren cezalarını çektikten sonra cihatçılara katılabildiklerini, ayrıca mahkûmların büyük bir kısmının herhangi bir ideoloji uğruna can vermeye hazır olmadıklarını ifade ediyor.

'SESLERİNİ DUYURABİLMEK İÇİN BİRLEŞİYORLAR'

Sputnik'e konuşan insan hakları savunucusu Sergey Petryakov, "Islah evlerinde sadece savaşmaya hazır radikal görüşlü kişilerin İslam'ın çatısı altında birleştiklerini söylemek doğru olmaz. Müslümanlar hem yönetime, hem de hapishane geleneklerinin desteklediği ‘ağalara' karşı haklarını savunabilmek için birleşiyorlar" ifadelerini kullandı.

Buna rağmen kimi zaman hapishane ‘vaizlerinin' sesleri dışarıdan da duyulabiliyor. Örneğin iki yıl önce Kuzey Kafkasya Askeri Mahkemesi, 30 yaşındaki Habip Bibolatov adındaki bir mahkûmu, hem kaldığı hapishanedeki hücre arkadaşlarına, hem de sosyal ağlarda yaptığı cihat çağrıları gerekçesiyle 3,5 yıl ağır hapis cezasına çarptırdı.

'MEVCUT ARAÇLAR ETKİLİ DEĞİL'

Silantyev, "Ceza kurumlarında aşırılıkçılıkla mücadele için kullanılan mevcut araçlar fazla etkili değil. Sorunun çözümü için elbette ki küresel yöntemler de var. Teröristler hapishanelerde tutulmamalı. Kendilerine ya ömür boyu hapis cezası verilmeli, ya da ülkeden sınır dışı edilmeliler. Ama teröristlere ve destekçilerine 5-6 yıl hapis cezası verilmesi çok tehlikeli" ifadelerini kulandı.

'MAHKUMLARA DOMUZ ETİ YEDİRİLMEK İSTENİYOR'

İnsan hakları savunucularına göreyse, hapishanedeki radikallerinin mahkûmların üzerindeki etkisini sadece baskı yöntemleriyle değil, insancıl yöntemlerle de zayıflatmanın mümkün olduğunu savunuyor.

Petryakov, "Mahkûmların arasında bir takım dini kurallara uyan gruplar varsa devlet, bu tür grupların en azından bazı taleplerini karşılamalı. Günümüzde sorunların çoğu, hapishanedeki yemek organizasyonundan kaynaklanıyor. Yönetim Müslümanları domuz eti yemeye mecbur ediyor, yemeklerin reddedilmesi durumundaysa ceza kesiyor. Müslümanlara niçin domuz etinden daha ucuz olan tavuk eti verilmesin?" diye konuştu.