Rus uzmanlar, ABD’nin S-400’lerden vazgeçmeyen Türkiye’ye baskısını değerlendirdi: Umutsuzluk jesti

ABD'nin, Türkiye'nin Rusya'dan S-400 hava savunma sistemi satın alma kararından vazgeçmemesine yanıt olarak, Türk pilotların F-35 eğitimini askıya almayı ciddi olarak düşündüğü yönündeki haberleri değerlendiren Rus uzmanlar, Washington’un Ankara’yı cezalandırmaya yönelik adımlarının 'umutsuzluk jesti' olarak adlandırılabileceğini belirtti.

Reuters haber ajansı, ABD Savunma Bakanlığı’ndaki kaynaklara dayandırdığı haberinde, Türkiye'nin ABD'nin tüm itirazlarına rağmen Rusya'dan S-400 füze savunma sistemi satın alma kararına karşılık olarak ABD tarafının, Türk pilotların devam eden F-35 eğitimini askıya almayı ciddi olarak düşündüğünü yazdı.

Russia Today’e (RT) konuşan Rus uzmanlar, bu adımın Washington’un Türk yetkililere baskı yapmaya yönelik ilk girişim olmadığını kaydetti.

‘TÜRKİYE’NİN TAZMİNAT HAKKI DOĞAR’

Rusya Plehanov Ekonomi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Sosyoloji Anabilim Dalı Başkanı Andrey Koşkin, Türk pilotların eğitimini askıya alma gibi bir önlemin S-400 füze savunma sistemlerini almaktan vazgeçmeyen Ankara’ya yapılan baskıların devamı niteliği taşıyabileceğini söyledi.

Koşkin, “ABD Türkiye’ye, Rusya ile S-400 alımına ilişkin anlaşmayı feshetme şartı koştu. (Cumhurbaşkanı Recep Tayyip) Erdoğan bu talebi yerine getirmeyi reddetti, dolayısıyla Amerika tarafından F-35 programı ile ilgili anlaşmalarının askıya alınması beklenebilir. Belki de ABD, Türkiye’den şimdiye kadar teslim edilen F-35’leri iade etmesini de talep edebilir” diye konuştu.

Pilot eğitiminin genelde uçakların satış anlaşmasının bir parçası olduğuna dikkat çeken Koşkin, her anlaşmadaki maddelerin somut araçlara ve silahlara göre belirlendiğini, Türkiye’nin bu konuda tazminat talebinde bulunabileceğini fakat hangi merciye başvurabileceğinin belli olmadığını ifade etti.

Rus uzman, “Washington tüm dünya karşısında Ankara’ya sert ceza veriyor, fakat bu tür adımlar, umutsuzluk jesti olarak adlandırılabilir” ifadelerini kullandı.

‘ABD ŞANTAJ VE TEHDİTLER KULLANIYOR’

Askeri uzmanlığı ile bilinen Arsenal Oteçestva dergisinin ticari direktörü Aleksey Leonkov ise Türkiye’nin Rusya’dan S-400’leri almak istediğini beyan eder etmez ABD’nin bu fikre karşı çıktığını, aşamalar halinde şantaj ve tehditler kullanarak Ankara’yı anlaşmadan vazgeçirmeye çalıştığını vurguladı:

“ABD şimdi de F-35’lerin teslimatını, Türk pilotların eğitimini askıya alacaklarını ve Türkiye’yi üretim programından çıkaracaklarını duyurarak şantaja başladı.”

‘ABD, TÜRKİYE'NİN GÜÇLÜ SİLAHLI KUVVETLERE SAHİP OLDUĞUNU GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURMALI'

Rusya Bilimler Akademisi ABD ve Kanada Enstitüsü Siyasi ve Askeri Araştırmalar Merkezi Başkanı Vladimir Batyuk, Washington’un bu yöndeki açıklamalarının Türkiye’yi askeri-teknik işbirliği alanında ABD’den uzaklaştırdığına dikkat çekti:

“Washington, açıklamalarıyla Ankara’yı tehdit ediyor, ancak Amerikalıların ileride Ankara ile ilişkileri temelli bozmak için hangi adımları atacağı belli değil, zira şimdiki ABD yönetimi, öngörülemez olmasıyla farklılık gösteriyor. Ancak Amerikalılar, Türkiye’nin güçlü silahlı kuvvetlere sahip olduğunu göz önünde bulundurmalı.”

Leonkov, ABD’nin mali sıkıntıları olduğu dönemde NATO’daki ortaklarından mali kaynak temin etmeye çalıştığı zaman Türkiye’nin F-35 projesine 175 milyon dolarlık yatırım yaptığını hatırlattı. Leonkov, şöyle konuştu:

“Ülkelere, projeye yapacakları yatırım karşılığında indirimli fiyatlar üzerinden sınırlı sayıda F-35 avcı uçağına sahip olacaklarının garantisi verilmişti. Eğer ABD ileride de Türkiye’nin bu programdan çıkarılması konusunda ısrarlı davranmaya devam ederse, yatırılan paraların iadesi gündeme gelecek, böyle bir durumda diğer ülkeler de programdan ayrılabilir.”

‘ANKARA, F-35’LERİN YERİNE RUS SU-57’LERE YÖNELEBİLİR’

Rus uzman, ABD’nin Türkiye’ye F-35’leri teslim etmekten vazgeçmesinin, ileride Ankara’nın 5. nesil avcı uçaklarını temin etmek için Rusya’ya dönüş yapmasına yol açabileceğini savundu.

Ankara’nın Rusya ile 5. nesil çok işlevli Su-57 avcı uçaklarının tedarikine ilişkin anlaşma imzalayabileceği konusu geçtiğimiz yılın mayıs ayında Türk basının gündeminde yer almıştı. Yeni Şafak gazetesi, konuya yakın kaynaklara dayandırdığı haberinde F-35 savaş uçaklarının satışının askıya alınması durumunda Türkiye'nin F-35'lerin muadili olarak gösterilen Rus Su-57'lere yönelebileceği belirtilmişti.

Leonkov, “Ankara birkaç kez Su-57 satın almak istediğini açıkladı. Aynı zamanda Rusya tarafından, uçağın ihracat sertifikası aldıktan sonra diğer ülkelerle Su-57’lerin tedarikine ilişkin görüşmelerin başlayabileceği duyurulmuştu” hatırlatmasında bulundu.

'RUS S-400'LER TEKNİK ÖZELLİKLERİ VE FİYATI BAKIMINDAN AMERİKAN MUADİLLERİNDEN ÜSTÜN'

ABD’nin F-35’lerle ilgili tüm baskı ve tehditlerine rağmen Ankara’nın S-400 füze savunma sistemlerinden vazgeçmeyeceğini söyleyen Leonkov, “Türkiye’nin teslim alacağı Rus hava savunma sistemleri, saptama mesafesi, hedeflere kilitlenme hızı, terimlendirme gibi teknik özellikleri bakımından Amerikan sistemlerinden daha iyi. Bunun dışında Rusya, ABD’ye göre daha cazip görünüyor, sonuçta anlaşma imzaladı, onu yerine getirdi ve tamamladı” ifadelerini kullandı.

Vladimir Batyuk da benzer bir görüş ortaya koyarak, “ABD tarafından atılan dostça olmayan adımlara rağmen Türkiye, Rus yapımı S-400 sistemlerinin alımında ısrarlı, çünkü bu sistemler Amerikan menşeili muadillerine göre daha ucuz ve daha etkili” diye konuştu.