İran'ın nükleer anlaşmadan kaynaklanan yükümlüklerini yerine getirmediği gerekçesiyle İhtilaf Çözüm Mekanizması'nı işletme kararı alan İngiltere, Almanya ve Fransa’ya seslenen Rusya Dışişleri Bakanlığı, E3’e gerilimi tırmandırmama ve anlaşmanın geleceğine ilişkin beklentileri sorgulatacak olan adımlardan vazgeçme çağrısı yaptı.
Açıklamada, “E3’ü gerilimi tırmandırmamaya ve ‘nükleer anlaşmanın’ geleceğine ilişkin beklentileri sorgulatacak olan adımlardan vazgeçmeye çağırıyoruz. Tüm meydan okumalara rağmen KOEP güncelliğini yitirmiş değil. KOEP’in 2015’te yapılan anlaşmaların sonucunda üzerinde mutabık kalınan ve BM Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) 2231 sayılı kararında yer alan parametrelere uygun olarak sistemli ve çok yönlü şekilde uygulanması tarafındayız” denildi.
KOEP’in uygulanmasındaki zorluklara yol açan nedenlerin iyi bilindiğini ve İran ile ilgili olmadığını vurgulayan bakanlık, “Mekanizma geliştirilirken hiç kimse ABD’nin KOEP’i tek taraflı olarak feshedeceğini beklemiyordu. Maalesef, Washington’un Mayıs 2018’de ‘nükleer anlaşmadan’ çekildiği andan itibaren tarafların gösterdiği ciddi çabalara rağmen anlaşmalar eski istikrarına kavuşturulamadı” ifadelerini kullandı.
“Tahran’ın KOEP kapsamındaki gönüllü taahhütlerini askıya alma kararı bir karşılık olup, ABD’nin anlaşmaları ve BMGK’nın 2231 sayılı kararını kaba bir şekilde ihlal etmesine verilen tepkidir. Bununla birlikte İran’ın nükleer programı, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’nun (IAEA) eşi görülmemiş ve sürekli kontrolü altındadır. İran’ın nükleer faaliyetlerinin şeffaflığı, tüm ‘nükleer anlaşmanın’ kilit noktasıdır” denilen açıklamada, E3’ün Washington’un oluşturduğu engelleri aşmak için güvenli ve etkili yolları oluşturmak üzere çalışmaya hazır olduğunu göstermesine rağmen aslında bunu yapmaya hazır olmadığı ya da bunu göze alamadığı ifade edildi.
Rus Dışişleri, ‘E3’ün yapılan kapsamlı anlaşmaların uygulanmasında ciddi eksiklerin olduğuna’ da dikkat çekti.
