Başbakan Ahmet Davutoğlu, Çankaya Köşkü'nde Yeni Yargı Reformu Stratejisi Tanıtım Toplantısı'nda konuştu. Davutoğlu'nun konuşmasından öne çıkan başlıklar şöyle:
"Türkiye'de yargının hem işleyiş biçimi hem de diğer güçlerle ilişkisi ve toplum nezdinde itibarını koruyucu kapsamlı reformlara ihtiyaç var. İnsan onuru kavramına dayalı olarak yargı nezdinde atacağımız adımları paylaşacağım. Temelde 5 hedef ve 22 önemli reform unsuru var.
— Yargı bağımsızlığının ve tarafsızlığının güçlendirilmesi
— Yargıdaki hesap verilebilirliğin ve şeffaflığın artırılması
— Yargının daha hızlı ve verimli çalışmasının temin edilmesi
— Vatandaşlarımızın memnuniyetini esas alan insan odaklı bir sistem
— Özgürlükleri koruyan ve geliştiren bir sistemin hâkim olması
Peki neler yapılacak? Yargı mensupları, STK'lar, barolar ve tüm toplum kesimleriyle istişare de edeceğiz. Hemen devreye sokulacak bazı unsurlar var ama istişareye devam edilecek.
YARGI REFORMU
— Yargıda çok başlılık giderilecek.
— Yargının hesap verilebilirliği ve şeffaflığı artırılacak. Tüm yargı mensuplarının uyması gereken etik ilkeler yine kendileri tarafından belirlenecek. Vatandaşlarımıza karşı sorumluluğumuz var ve bu halka açılacak. Mahkeme ve savcılıkların yıllık faaliyet raporları hazırlamasını zorunlu hale getiriyoruz. İlk defa kamuoyu tarafından bilinecek ve denetlenecek. Yüksek mahkeme kararları da herkesin erişimine açılacak. Seçim sonrasında her alanda çok kapsamlı bir şeffaflık çalışmasına gireceğiz.
— Vatandaşların güven ve memnuniyetini öne alıp, anketler yapacağız. Yargı mensuplarının halka vereceği güven, toplumsal huzurun en büyük unsuru. Yargı mensupları kendilerine özgüven içinde halk nezdinde yargıya memnuniyeti yükseltmek için çalışmalı.
HUKUKİ HİMAYE UYGULAMASI OLACAK
Vatandaşların adalete erişimini kolaylaştırıyoruz. Hukuki himaye sigortasını teşvik edeceğiz. Hak arama konusunda vatandaşlarımız tereddüde düşmeyecek.
— Maddi durumu yetersiz olan vatandaşlarımıza adli yardım uygulamasını artıracağız. Ayrıca hukuki himaye uygulaması olacak.
— Avukatların belli bölgelerde ücretsiz, gönüllü hukuki hizmet uygulaması hayata geçecek.
— Hukuk klinikler de kurulacak. Üniversitelerle işbirliği olacak. Hukuk öğrencileri gönüllü olarak vatandaşlara hizmet verecek.
ESKİ HÜKÜMLÜLER İÇİN İSTİHDAM
— Mağdur haklarını güçlendiriyoruz. Yeni yaklaşımımız mağdur odaklı ve temel kanun hazırlığımız sürüyor. Seçim sonrası ilk çalışılacak kanunlardan biri bu. Tekrarlanan mağduriyet olmaması için teknik takip sistemi olacak. Eski hükümlüler için de istihdam planlanıyor.
— Şiddete uğrayan kadınlardan çocuklara ve diğer şeylere kadar bunların kamuda rehabilite edilmesi, gerekiyorsa istihdam edilmesine dönük de özel bir kanuni düzenleme planlıyoruz. Yine bu kanunla ağır şiddet suçu nedeniyle mağdur olmuş kişilerin zararlarını sorumlulara rücu edilmek suretiyle devlet ödeyecek. Bu devrim mahiyetinde bir adım.
— Suç nedeniyle sağlığı bozulan kişilerin tedavisini devlet yapacak.
AVUKATLIK KANUNU YENİLENECEK
— Noterlik sistemi yeniden yapılandırılacak. Ekonomik, sosyal ve hukuki alanlarda çalışma yapılacak. Noterlere bazı çekişmesiz işler verilerek yargı organlarının yükü hafifletilecek.
— Bilirkişi müessesinde reforma gidiyoruz. Gerçek anlamda bilirkişilik olacak, çünkü şu an işleyişte ciddi istismarlar söz konusu.
— Yeni adalet sarayları yapmaya devam edeceğiz.
— Adalet veri bankası kurulacak. Her veri dikkatle incelenecek ve takip edilecek.
GÖRÜNTÜLÜ İFADE YAYGINLAŞTIRILACAK
— İstinaf mahkemelerini hayata geçiriyoruz. İçtihat mahkemesi olarak çalışması gereken yüksek yargı organlarının iş yükü böylece azalacak. Çok kısa sürede hayata geçirilecek.
— İcra-iflas sistemi yeniden yapılandırılıyor. Ailelerin mağdur olmaması için lüzumlu eşyaların haczini yasakladık. Haczedilen malların gerçek değerinin altında satılmaması için ihalelere elektronik teklif imkanı getirdik.
— Adliyelerde vatandaşların işleri kolaylaştırılacak. Danışma masaları ve ön bürolar olacak.
— Hâkim ve savcı açığı kapatılacak.
ÖZEL TAKİP SİSTEMİ OLACAK
— Hukuk eğitimlerini yaygınlaştırıyoruz. İllâ hukuk eğitimine gerek yok, vatandaşların here birinin temel hukuk bilgisine sahip olması lazım. Koruyucu hukuk aynen koruyucu tıp gibi, temel hukuk normlarına sahip birisi kendi başına alacağı tedbirlerle mahkeme önüne çıkmadan meselesini çözebilir.
— Alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemlerini geliştiriyoruz. Arabuluculuk sistemiyle vatandaşlarımız sorunlarını mahkemeye gitmeden çözebiliyor. Noter, bilirkişi, arabulucu var. Mesele ilk aşamada sorunu çözebilmek. Arabulucu sayısı 10 binin üzerine çıkarılacak. İstanbul'a uluslararası tahkim merkezi kurulacak.
— Yurt dışındaki vatandaşlarımızın haklarını koruyoruz. Bu geliştirilecek.
— Yargıda mesleki yetkinliği artırıyoruz. Yargı mensuplarının hizmet içi eğitimi üzerinde titizlikle duracağız.
— Kadınlar, çocuklar ve engellilerin hukuki sorunlarının çözümüne özel önem göstereceğiz. Çocuk büroları daha da güçlendirilecek. Aile içi şiddetle mücadelede koruma ve savunmanın etkinliği artırılacak.
— Ceza infazda modernizasyon olacak. En ağır suçu işleyenlere dahi bu olmalı. Ağır suç işleyenleri dahi rehabilite edecek infaz şartlarını sağlamamız lazım. Tutukluluk oranının da çok düşük kalması lazım. Bu anlamda Avrupa'dan öndeyiz. Ayrıca çocuklar için cezanın infazı adına kurulan eğitim evlerini daha da yaygınlaştıracağız. Topluma kazandırılmaları sağlanacak.
— Yargısal uygulamalardan kaynaklanan mağduriyetleri gideriyoruz. AİHM'e gitmeden Türkiye içinde çözülmesi sağlanacak.
