Türkiye, Rusya ve İran'dan Suriye zirvesi sonrası ortak açıklama

Ankara'da gerçekleştirilen Suriye konulu liderler zirvesinin ortak açıklamasında, Türkiye, Rusya ve İran'ın, Suriye'nin toprak bütünlüğünün korunması için 'terörle mücadele kisvesi altında sahada yeni gerçeklikler yaratılmasına dair' her türlü girişimi reddettiği vurgulandı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Ankara'da gerçekleştirdikleri Suriye konulu zirvenin ardından ortak bir açıklama yayımladı.

Üç liderin 22 Kasım 2017'de Rusya'nın Soçi kentinde düzenlenen ilk zirveden sonra Suriye'de meydana gelen gelişmeleri değerlendirdiğini kaydeden açıklamada, üç ülkenin girişimiyle Ocak 2017'de Kazakistan'ın başkenti Astana'da başlatılan sürecin Suriye'deki krizin çözümüne olumlu katkılarından memnuniyet ifade edildi.

'TEK ETKİLİ ULUSLARARASI GİRİŞİM, ASTANA FORMATI'

Ortak açıklamanın 'Suriye genelinde şiddetin azaltılmasına yardımcı olmak ve Suriye ihtilafına kalıcı siyasi çözüm bulunması için Cenevre sürecine ivme kazandırmak suretiyle Suriye'de barış ve istikrara katkı sağlamak bakımından tek etkili uluslararası girişimin Astana formatı olduğunun altını çizdiği' ifade edildi.

Ankara zirvesinde üç liderin, çatışan taraflar arasında kalıcı ateşkes sağlanması ve Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi'nin 2254 sayılı kararıyla öngörülen siyasi süreçte ilerleme kaydedilmesi amacıyla yürüttükleri aktif işbirliğini sürdürmekteki kararlılıklarını teyit ettikleri kaydedildi.

'SURİYE'NİN EGEMENLİĞİNE, BAĞIMSIZLIĞINA, BİRLİĞİNE, TOPRAK BÜTÜNLÜĞÜNE KUVVETLE BAĞLIYIZ'

Suriye'nin egemenliğine, bağımsızlığına, birliğine, toprak bütünlüğüne ve belli bir fraksiyon temelinde olmayan yapısına kuvvetle bağlı olduklarını da yineleyen üç lider, 'kim tarafından gerçekleştirildiğine bakılmaksızın, atılacak adımların hiçbirinin, ilgili BM kararları ve Suriye toplumunun tüm kesimlerinin temsilcilerinin iradesi tarafından tasdik edilen bu ilkelere halel getirmemesi gerektiğini vurguladıklarını' belirtti.

'KOMŞULARIN ULUSAL GÜVENLİĞİNİ ZAYIFLATMAYI AMAÇLAYAN AYRILIKÇI GÜNDEME KARŞIYIZ'

Üç liderin 'terörle mücadele kisvesi altında sahada yeni gerçeklikler yaratılmasına dair her türlü girişimi reddettiği, Suriye'nin egemenliği ve toprak bütünlüğü ile komşu ülkelerin ulusal güvenliğini zayıflatmayı amaçlayan ayrılıkçı gündemlere karşı durma kararlılıklarını ifade ettiği' vurgulandı.

'SURİYE ULUSAL DİYALOG KONGRESİ ÖNEMLİ BİR KİLOMETRE TAŞI'

Soçi'de 30 Ocak'ta yapılan Suriye Ulusal Diyalog Kongresi'nin 'siyasi sürecin önünü açan önemli bir kilometre taşı' olduğuna değinilen ortak açıklamada, Kongre'de kararlaştırılan Anayasa Komitesi kurma sürecinin en kısa zamanda BM'nin yardımıyla başlamasına destek verileceğine yönelik taahhüt aktarıldı.

'ANAYASA VE SEÇİMLER'

Suriyelilere ülkelerinin birliğini yeniden tesis etmelerinde destek verileceğinin altı çizen açıklamada şöyle denildi:

"(Liderler) Suriye halkının desteğini alacak bir anayasayla sonuçlanmak üzere, Suriye halkının özgür iradesi temelinde Suriyelilerin öncülüğünde ve sahipliğinde yürütülecek kapsayıcı, özgür, adil ve şeffaf bir süreç ve katılmaya ehil tüm Suriyelilerin BM'nin uygun şekilde gözetimi altında oy kullanacağı serbest ve adil seçimler vasıtasıyla ihtilafa siyasi çözüm bulmalarında yardımcı olma gerekliliğini yinelemiştir.'' 

'KAİDE, IŞİD BAĞLANTILI HERKESİN ORTADAN KALDIRILMASI İÇİN BİRLİKTE ÇALIŞILACAK'

Türkiye, Rusya ve İran liderlerinin IŞİD, Nusra Cephesi ve El Kaide veya IŞİD'le bağlantılı tüm diğer bireyler, gruplar, teşebbüsler ve oluşumların ortadan kaldırılması için birlikte çalışmaya devam edileceğine dikkat çeken açıklamada, şu vurgu yapıldı:

'SİVİL ZAİYATI ÖNLEMEK İÇİN AYRIŞTIRMA'

"(Liderler) Terörle mücadelede, yukarıda belirtilen terör örgütlerinin ateşkes rejimine katılmış ve katılacak olan silahlı muhalif gruplardan ayrıştırılmasının sivil zayiatın önlenmesi bakımından büyük önem arzettiğinin altını çizmiştir."

ABLUKADAKİ BÖLGELER VE GERGİNLİĞİ AZALTMA BÖLGELERİ

Suriye'de ablukadaki bölgelerin de ele alındığı ortak açıklamada, "(Liderler) Doğu Guta, Yermük, Fua ve Kefraya, İdlib ili, Hama ilinin kuzeyi, Rukban ve Rakka dahil olmak üzere tüm Suriye'deki vahim insani duruma tepki olarak alınan BM Güvenlik Konseyi'nin 2401 sayılı kararını memnuniyetle karşılamış, çatışan taraflara, ateşkes ihlallerinden kaçınma da dahil olmak üzere, söz konusu kararın hükümlerine uymaları konusunda güçlü çağrıda bulunmuştur" denildi.

Gerginliği azaltma bölgelerinde sivillerin korunması ve bu bölgelere hızlı, güvenli ve kesintisiz insani erişim sağlanmasını kolaylaştırma çabalarına hız vermeye de değinen açıklamada, gerginliği azaltma bölgelerinin geçici nitelikte olduğu bir kez daha vurgulandı.

'ALTYAPIYI ESKİ HALİNE GETİRMEK'

"(Liderler) İlave insani yardım göndermek, insani mayın temizliği faaliyetlerini kolaylaştırmak, sosyal ve ekonomik tesisler de dahil olmak üzere temel altyapı unsurlarını eski haline getirmek ve tarihi mirası korumak suretiyle Suriye'ye yapılan yardımı artırmaları için başta BM ve insani yardım ajansları olmak üzere uluslararası topluma güçlü çağrıda bulundu" diye devam eden ortak açıklamada, alıkonulanların ya da kaçırılanların serbest bırakılması, cenazelerin teslimi ve kayıp şahısların tespiti çalışma grubunun Astana'daki son toplantıda ilk kez biraraya gelmesi ve faaliyetlerinin memnuniyetle karşılandığı ifade edildi.

SOÇİ VE ANKARA'DAN SONRA ÜÇLÜ TOPLANTI SÜRECİ İRAN'A TAŞINACAK

Ortak açıklamayla İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin daveti üzerine bir sonraki toplantıların İran'da yapılacağı duyurdu.