Kanunla, yurt dışında yaşayan vatandaşların 24 Haziran 2018'de yapılacak cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçiminde, cumhurbaşkanının birinci turda seçilememesi halinde yapılacak ikinci turda da oy kullanabilmesi amacıyla Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun'da değişikliğe gidiliyor.
'YURTDIŞINDAKİ SEÇMENLER SEÇİMDEN 3 GÜN ÖNCEYE KADAR OY KULLANABİLECEK'
Buna göre, yurt dışındaki vatandaşlar, Türkiye'deki oy verme gününden önceki üçüncü güne kadar oy kullanabilecek.
Kanunla, yurt dışındaki seçmenlerin randevu ile oy kullanması usulünden vazgeçiliyor. Bunun yerine, yurt dışında yaşayan seçmenlerin Yüksek Seçim Kurulu (YSK) tarafından belirlenen oy verme günlerinden, kendilerine uygun olan herhangi bir günde oy vermelerine imkan sağlanıyor.
Uyum Paketi Meclis’ten geçti. Hızla onaylanıp Resmi Gezete’de yayınlanır. YSK da seçim takvimini açıklar. 24 Haziran seçim süreci de resmen başlar. https://t.co/Rp3MceyMYl
— yurdagül şimşek (@yurdagulsimsek) 24 Nisan 2018
Oy kullanma süresinin uzunluğu nedeniyle uygulamada ortaya çıkan zorlukların önüne geçilebilmesi amacıyla, siyasi partiler yurt dışında her oy verme günü için ayrı sandık kurulu üyesi bildirebilecek.
HEM CUMHURBAŞKANI HEM MİLLETVEKİLİ ADAYI OLUNAMAYACAK
Buna göre, yeni hükümet sisteminde yürütme yetkisinin cumhurbaşkanına, yasama yetkisinin ise TBMM'ye ait olacağı belirtildiğinden, bir kimse aynı zamanda hem cumhurbaşkanı adayı hem de milletvekili adayı olamayacak ve aday gösterilemeyecek.
SEÇİMLER 5 YILDA BİR AYNI GÜN YAPILACAK
Bir kimse en fazla iki defa cumhurbaşkanı seçilebilecek ancak cumhurbaşkanının ikinci döneminde Meclis tarafından seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde, cumhurbaşkanı bir defa daha aday olabilecek.
Cumhurbaşkanı ve TBMM'nin görev sürelerinin dolmasından önceki son pazar günü oy verme günü olacak. Görev süresi, birlikte yapılan bir önceki seçim tarihi esas alınarak belirlenecek. Oy verme gününden geriye doğru hesaplanacak 60 günlük sürenin ilk günü seçimin başlangıç tarihi olacak.
Seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde bu karar 48 saat içinde Resmi Gazete'de yayımlanarak ilan olunacak. Bu kararın verildiği günden sonra gelen 60. günü takip eden ilk pazar günü cumhurbaşkanı ile TBMM genel seçimi birlikte yapılacak.
CUMHURBAŞKANLIĞI MAKAMI BOŞALIRSA, 60 GÜN İÇİNDE SEÇİME GİDİLECEK
Cumhurbaşkanlığı makamının herhangi bir nedenle boşalması ve genel seçime bir yıldan fazla süre kalması halinde cumhurbaşkanı seçimi, makamın boşaldığı günden sonra gelen 45 gün içindeki son pazar günü gerçekleştirilecek. Bu şekilde seçilen cumhurbaşkanı TBMM seçim tarihine kadar görevine devam edecek. Kalan süreyi tamamlayan cumhurbaşkanı açısından bu süre dönemden sayılmayacak.
Bu süreler içinde seçimin tamamlanması amacıyla YSK tarafından seçim takvimi resen belirlenecek ve ilan edilecek.
Genel oyla yapılacak seçimde geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday cumhurbaşkanı seçilecek. İlk oylamada bu çoğunluk sağlanamazsa bu oylamayı izleyen ikinci pazar günü ikinci oylama yapılacak. Bu oylamaya ilk oylamada en çok oy alan iki aday katılacak ve geçerli oyların çoğunluğunu alan aday cumhurbaşkanı seçilecek.
BOŞALAN ADAYLIK, BİRİNCİ OYLAMADAKİ SIRAYA GÖRE İKAME EDİLECEK
İkinci oylamaya katılmaya hak kazanan adaylardan birinin herhangi bir nedenle seçime katılmaması halinde; ikinci oylama, boşalan adaylığın birinci oylamadaki sıraya göre ikame edilmesi suretiyle olacak ancak ikame, geçici sonuçların ilanını takip eden gün saat 17.00'ye kadar yapılabilecek.
Oylamalara tek adayla gidilmesi halinde, oylama referandum şeklinde yapılacak. Geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday cumhurbaşkanı seçilecek. Oylamada, adayın geçerli oyların salt çoğunluğunu alamaması halinde seçim yenilenecek ve kesin sonuçların ilanından sonra gelen 45. günü takip eden ilk pazar günü sadece cumhurbaşkanı seçimi yapılacak.
Cumhurbaşkanının görev süresinin dolması, seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi ya da seçimlerin tamamlanamaması hallerinde yenisi göreve başlayıncaya kadar mevcut cumhurbaşkanının görevi devam edecek.
YÜZDE 5 OY ALAN PARTİ ADAY GÖSTEREBİLECEK
Aday gösterilmek kişinin yazılı muvafakatine bağlı olacak.
Aday gösterme süresinin sona erdiği tarihten itibaren hiçbir şekilde yeni aday gösterilemeyecek.
EKSİKLER İÇİN 5 GÜN SÜRE VERİLECEK
Bir önceki seçimin yapıldığı tarihten itibaren, 5 yılın dolmasından önceki son pazar günü oy verilecek. Oy verme gününden geriye doğru hesaplanacak 60 günlük sürenin ilk günü, seçimin başlangıç tarihi olacak. Mevcut düzenlemede bu süre 90 gün idi. Böylece, seçim süreci, oy verme gününden iki ay önce başlamış olacak.
Adaylarla ilgili bilgi ve belgelerde eksiklik tespit edilmesi halinde YSK tarafından, ilgili siyasi partilere eksikliklerin giderilmesi için 5 günlük süre verilecek. Eksiklikleri verilen süre içinde gidermeyen siyasi partiler, aday göstermekten vazgeçmiş sayılacak.
Teklif metnine https://t.co/lntd3yXSX4 adresinden ulaşılabilir.
— TBMM Genel Kurulu (@TBMMGenelKurulu) 24 Nisan 2018
ADAYLIK İÇİN 100 BİN SEÇMENİN İMZASI GEREKECEK
Cumhurbaşkanlığına en az 100 bin seçmenin yazılı teklifiyle aday gösterilebilecek.
Seçmenlerce aday gösterilmek istenen kişi, kimlik ve açık adres bilgilerini ihtiva eden başvuru dilekçesi ve seçilme yeterliliğine ilişkin belgelerle, en yüksek derecedeki devlet memuruna mali haklar kapsamında yapılan her türlü ödemelerin bir aylık brüt tutarının 10 katının (131 bin 600 lira) ilgili maliye veznesine emaneten yatırıldığına dair makbuzla YSK'ya bizzat başvuracak.
BAŞVURU DİLEKÇELERİ 2 GÜN İÇİNDE İNCELENECEK
Başvuran bu kararın bildirilmesinden itibaren iki gün içinde yeniden inceleme talebinde bulunabilecek; YSK, bu talebi üç gün içinde karara bağlayacak. Bilgi ve belgelerde eksiklik bulunması halinde, eksikliklerin tamamlanması için iki gün süre verilecek. Bu süre içinde eksiklikler tamamlanmadığı takdirde başvuru reddedilecek.
YSK, başvurusu kabul edilen kişileri ilan edecek. Seçmenler ancak bu ilanda belirtilen kişilerden sadece biri için bir kez teklifte bulunabilecek.
Seçmenler, adaylık teklifi için kayıtlı oldukları ilçe seçim kuruluna bizzat başvuracak. Başvuranın, seçmen niteliğine sahip olduğu ve daha önce aday teklifinde bulunmadığı tespit edildikten sonra, ilan edilen listedeki kişiler arasından tercih yaptırılarak adayın bilgilerini ihtiva eden form imzalatılacak ve elektronik ortamda da kaydedilecek.
ADAY GÖSTERME FORMLARI ELEKTRONİK ORTAMDA İLETİLEBİLECEK
Başvuran seçmene, aday teklifinde bulunduğuna dair belge verilecek. Aday gösterme formları, elektronik ortamda YSK'ya iletilecek ve fiziki olarak ilçe seçim kurullarında saklanacak.
Aday gösterilmek isteyen kişinin talebi halinde, kendisi hakkında aday teklifinde bulunanlara ilişkin formlar ve diğer bilgiler kendisine verilecek. İtiraza ilişkin hususlar YSK tarafından belirlenecek.
TBMM Genel Kurulunun 24 Nisan 2018 Salı günlü 91. Birleşimi saat 15.00'te müşahede ile açıldı. Birleşimi TBMM Başkanvekili @yasartuzun06 yönetiyor. Kâtip üyeler Burdur Mv. @Bayramburdur, Çanakkale Mv. @CHPBulentOz
— TBMM Genel Kurulu (@TBMMGenelKurulu) 24 Nisan 2018
ÖLÜM HALİNDE PARA İADE EDİLECEK
Belirlenen süre içinde 100 bin seçmen tarafından teklif edilen kişiler, geçici aday listesinde gösterilecek. 100 bin seçmen tarafından aday teklifinde bulunulması veya ölüm hallerinde maliye veznesine emaneten yatırılan tutar, seçimden sonra talep üzerine ilgiliye iade edilecek. Diğer hallerde bu tutar Hazine'ye gelir kaydedilecek.
Aday teklifine ilişkin işlemler için, ilçe seçim kurullarında yeteri kadar personel görevlendirilecek ve gerekli tedbirler alınacak.
Aday teklifine ilişkin başvuru ve formların şekli ile yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı seçmenlerin aday göstermeleri dahil, bu düzenlemenin uygulanmasına ilişkin diğer usul ve esaslar YSK tarafından belirlenecek.
YSK, yurt dışında görev yapanlara 4 katına kadar gündelik ödenmesine karar verebilecek.
Kanunla, yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı seçmenlerin yurt dışında bulunan herhangi bir temsilcilikte oy kullanabilmelerine imkan sağlamak amacıyla, bu seçmen listelerinin oluşturulma yöntemi değiştiriliyor.
MİLLETVEKİLİ SAYISI 550'DEN 600'E ÇIKARILACAK
Bir önceki seçimin yapıldığı tarihten itibaren, 5 yılın dolmasından önceki son pazar günü oy verilecek. Oy verme gününden geriye doğru hesaplanacak 60 günlük sürenin ilk günü, seçimin başlangıç tarihi olacak. Mevcut düzenlemede bu süre 90 gün idi. Böylece, seçim süreci, oy verme gününden iki ay önce başlamış olacak.
TBMM Başkanvekili Yaşar Tüzün, yönettiği son oturum olduğunu belirterek, teşekkür konuşması yaptı.
Tüzün, teklifin kabul edilmesinin ardından birleşimi bugün saat 14.00'te toplanmak üzere kapattı.
