Japon basını: Tokyo, 1956 Güney Kuril görüşmelerini görmezden geldi

Japonya’da yayın yapan Asahi gazetesi, Japon yetkilileri eski SSCB ile Güney Kuril Adaları’yla ilgili 1956’da imzalanan anlaşmanın gerçekleri konusunda şimdiye kadar sessiz kalmakla suçladı.

Japonya ile Sovyetler Birliği arasındaki müzakerelerin kayıtlarına atıfta bulunan gazete, Rusça transkriptlerin 1996’da tekrar yayınlandığını ve internetten bulunabileceğini belirtti.

Söz konusu görüşmeler 16, 17 ve 18 Ekim 1956’da Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi Birinci Sekreteri Nikita Kruşçev ile Tarım ve Orman Bakanı Itiro Kono arasında gerçekleşti.

Bu görüşmelerin sonunda Japonlar, Sovyetlerin Tokyo’ya Habomai ve Şikotana’yı bırakmasından sonra toprak meselesinin gündeme getirileceğine dair ifadelerin gelecekteki anlaşmalardan kaldırılması önerisini kabul etti.  

Şu anki Japonya Başbakanı Şinzo Abe hükümeti, Kunaşir ve Iturup da dahil olmak üzere Güney Kuril Adaları’nın tümünün geri döndürmeyi amaçlayan bir rota değişikliğine gitti.

Gerçeklerin anlaşılabilmesi için o dönemin kayıtları da dahil olmak üzere, tarihi gerçeklerin doğrudan açıklanması gerektiğine vurgu yapan gazete, "Şimdiye kadar, Japonlar yayınlanan kayıtlar ve anılar hakkında sessiz kaldı. Ancak, Rus tarafı doğal olarak gerçeklerin ne olduğunu biliyordu. Belki de, Japonlarla toprak sorunu yoktur şeklindeki katı tutuma  götüren bu gerçeklerdi" ifadelerine yer verdi.

1956’da Sovyetler Birliği ve Japonya, Moskova’nın barış anlaşmasının sonuçlanmasından sonra Habomai ve Şikotan’ın devredilmesi olasılığını gözden geçirmeyi kabul ettiği Ortak Deklerasyonu imzaladılar. Kunaşir ve Iturup’un geleceği ise görüşülmedi.

Moskova bunun anlaşmazlığa bir son vereceğini umuyordu ancak, Tokyo tüm adalar üzerindeki hak talebinden vazgeçmedi. Sonraki görüşmelerden bir sonuç elde edilemeyince 2. Dünya Savaşı’nın sonundaki barış anlaşması da imzalanmadı.  

Rus ve Japon liderlerin 14 kasım 2018’de Singapur’da bir araya gelmesinin ardından Abe, tarafların müzakere sürecini 1956’nın Ortak Deklerasyonu temelinde hızlandırılması konusunda anlaştıklarını söyledi.

Bu, Japonya tarafından verilen ciddi bir tavizdi, çünkü Tokyo’nun resmi pozisyonu Kunaşir, Iturup, Şikotan ve Habomai’nin alınmasından sonra barış anlaşması imzalanması yönündeydi.