RDIF Başkanı Dmitriyev, koronavirüsle mücadelede coğrafi politikaların neden bir kenara bırakılması gerektiği, kurumun ne gibi yatırımlar yaptığı, cep telefonlarının yardımıyla test yapmanın ne zaman mümkün olacağı gibi konularla ilgili Sputnik’e konuştu.
RDIF yerli ve yabancı partnerleriyle, Rusya’daki kliniklerde uygulanmaya başlanan Kovid-19 test sistemlerine yönelik yatırımlara başladı ve bu sistemler yurtdışına da sevk edilecek. Kurum ayrıca cep telefonlarıyla test siparişi vermeyi sağlayacak proje üzerinde çalışıyor.
RDIF, tüm dünyadan partnerleri ile çalışmalar yürütüyor. Bu deneyimi koronavirüsle mücadelede nasıl kullanıyorsunuz?
17 ülkenin önde gelen fonları, yatırımcıları ve şirketleriyle çalışıyoruz. Bu, Çin’de salgınla ilgili neler olduğuna dair önemli bilgiler edinen ilk taraflardan biri olmamızda önemli rol oynadı. Rusya’ya Çinli BGI şirketinin testlerini ilk biz getirdik, bunları Rusya İnsan Sağlığı ve Tüketiciyi Koruma Kurumu’na (Rospotrebnadzor), Federal Tıbbi Biyoloji Ajansı’na (FMBA) ilettik. Bundaki amacımız Rusya'da geliştirilen testlerle Çin’dekilerin kıyaslanabilmesini sağlamaktı.
‘Rossiya Segodnya ile birlikte koronavirüsle ilgili bir kitap çıkarmış olmaktan memnuniyet duyuyoruz’
Sorunların analiz edilmesi için uluslararası deneyimler önemli. Ayrıca Rossiya Segodnya uluslararası haber ajansı ile birlikte Çin’deki bir hastanenin koronavirüsle mücadele deneyimlerinin anlatıldığı bir kitap çıkarmış olmaktan da memnuniyet duyuyoruz.
Koronavirüsle ilgili sorunların çözümü için kuşkusuz tüm ülkelerle birlikte çalışmamız gerekiyor. Rusya ve Çin’in ortak test girişimi bu konuda bir örnek. Çin’le, hatta ABD ile aktif şekilde çalışmalar yürütüyoruz. Avrupa, ABD de dahil, herkesle jeopolitik fikir ayrılıklarını bir kenara bırakıp koronavirüsle mücadeleye geçmenin vakti geldi.
‘Japonya ile geliştirdiğimiz testin ABD’de kullanılmasına izin verdik’
RDIF geçen hafta Japon Mirai Genomics şirketi ile yeni koronavirüs testi geliştirildiğini duyurdu. Bu test sistemi halihazırda Rusya’da onay aldı, testin kullanımına ne zaman geçilebilecek?
Rusya Sağlık Denetim Federal Ajansı (Roszdravnadzor) geçen hafta teste onay verdi ve test ‘Mat i Ditya’, ‘Arhimed’ kliniğinde ve KDL laboratuvarlarında aktif olarak kullanılıyor. Çeşitli kurumlar da bu testi kullanıyor. Sözgelimi Fosargo da bu testi kullanmayı talep etti.
Testimiz Avusturya’da tasdiklendi, ABD’de kullanılması için de izin verdik. Testin önde gelen diğer ülkeler tarafından da kullanılmasını umuyoruz.
'30 dakikada sonuç almak mümkün olacak’
Testiniz ile ne kadar sürede sonuç almak mümkün olacak?
Şu an bizim teknolojimiz temelinde geliştirilen üç ürün var. Biri PCR testlerinin yapıldığı laboratuvarlar için bir çözüm sunuyor. Bu lavoratuvarlar testimizi kullandıklarında 30 dakikada sonuç alabilecek. İkincisi de taşınabilir bir cihaz. Bu seyyar ürün kurumlarda, havalimanlarında kullanılabilecek, testler yerinde yapılabilecek. Bu ürün sayesinde saatte 20 kişi test edilebilecek.
‘4 hafta sonra hazır olacak cihazla günde 5 binden fazla kişi test edilebilecek’
Üçüncüsü ise çoklu otomatik test sistem cihazı. Bununla da günde 5 binden fazla kişi test edilebilecek. Bu cihazın 4 hafta sonra sevkiyatı yapılacak. Rusya’da kullanılacak, uluslararası pazarlara da sunacağız.
‘Cep telefonları sayesinde taksi çağırır gibi test istenebilecek’
Geçen hafta ayrıca koronavirüsle mücadele konusunda Rus Sanayici ve Girişimciler Birliği (RSPP), arama motoru Yandex ve Mail.ru ile bir ittifak kurduğunuzu duyurdunuz. Bu ittifakta Yandex ve Mail.ru nasıl bir rol oynayacak?
Nisan ayrınca evde test yapmayı sağlayacak bir pilot program başlatmayı planlıyoruz. Kişiler böylece bir cep telefonu uygulaması yardımıyla taksi çağırabildiği gibi test sipariş edebilecek. Rusya Başbakanı Mihail Mişustin de projeye onay verdi. Kendisi koronavirüsle ilgili mücadele tedbirlerinin bürokrasiye takılmaması ve vatandaşlar için risk oluşturmadan etkili biçimde uygulanabilmesi için önemli adımlar atıyor.
RDIF koronavirüsle mücadelede ne kadar yatırım yaptı? Yapılan yatırımların hepsi geri ödenebilir cinsten mi yoksa bir karşılık beklentisi olmadan mı yapılıyorlar?
Karşılık beklentisi olmaksızın, koronavirüsle ilgili kitabın sponsorluğunu yaptık. Çok büyük bir toplumsal sorumluluk hissediyoruz, şirketlerimizin birçoğu virüsle mücadele konusunda adım atıyor. Burada odak noktası finansal kazanç değil, toplumsal sorumluluk.
‘Ekspres testler için 1 milyar rubleden fazla yatırım garantisi verdik’
Ekspres testler için yatırım yapıp 1 milyar rubleden fazla bir miktar için garanti verdik. Çin’de koronavirüse karşı yüksek etkili olan ‘Favipiravir’ ilacının üretimi için yüzlerce milyon rublelik katkıda bulunuyoruz.
Şimdi ise ELISA (Enzime bağlı immünosorban testi) için yatırım yapmayı planlıyoruz. Bu testler kandaki antikorlar üzerinden yapılıyor. Kişi hasta olduğunda antikorları oluştuğunda işe yarıyorlar.
‘Koronavirüs kaynaklı zatürreeyi ayırt edebilecek yapay zeka sistemlerine yönelik yatırımları inceliyoruz’
Hükümetle birlikte yüz tanıması yapıp kişinin ateşini uzaktan ölçebilen kameraların kullanılması konusunu görüşüyor, sıradan zatürree ile koronavirüs kaynaklı zatürreeyi ayırt edebilen yapay zeka sistemlerine yönelik yatırımları inceliyoruz. Ayrıca antiseptik ve diğer tıbbi malzemelerin üretimi için şirketlere yatırım yapmayı planlıyoruz. En büyük üreticileri göz önünde bulunduruyor, onlarla görüşmeler gerçekleştirioruz. Bunun yanı sıra birkaç yeni fabrika inşa etme ve üretime başlama yönünde teklifler var.
Buradaki amacımız fazladan kâr edinmek değil, koronavirüsle mücadelde yardımcı olmak, RDIF’in elindeki kaynak ve işbirliklerinden maksimum hızda ve etkinlikte faydalanılmasını sağlamak.
