CHP’li Erdoğdu: 3. havalimanında devletin 32 milyar TL’nin üstünde zararı var

CHP Genel Başkan Yardımcısı Aykut Erdoğdu, Seyr-i Sabah programında Sayıştay raporlarını kaynak göstererek 3. havalimanındaki sorunları dile getirdi. Erdoğdu, devletin bu ihaleden şu anda 32 milyar TL’nin üstünde zararı olduğunu iddia etti.

Dünyanın en büyük havalimanı olması iddiasıyla yola çıkan 3. havalimanı inşaatı gerek işçi sorunları gerekse iş kazalarıyla gündemden düşmüyor. CHP Genel Başkan Yardımcısı Aykut Erdoğdu, Seyr-i Sabah programına yaptığı açıklamalarda bu tartışmaların üstüne bir de devletin zararını gündeme getirdi. Erdoğdu, arazi tesliminin geç yapılması ve ihale şartnamesindeki yükseltilme planının düşürülmesiyle devletin zararının 32 milyar TL'nin üstünde olduğunu iddia etti:

‘BU PARAYI ÇİFTÇİYE AKTARSAK TARIM KURTULURDU'

"Yolsuzluk iddiası aynı zamanda Devlet Hava Meydanları işletmesiyle de ilgili. Sayıştay raporlarında tespit edildi. Ancak Sayıştay sadece tespit yapıyor, suç duyurusu yapmıyor.

İki temel başlık var: 2013 yılında 25 yıllığına yıllık 1 milyar 45 milyon kira toplamda 26 milyar Euro'nun biraz üstünde bir bedelle ihale edildi. Yap-İşlet-Devret projelerinde önemli bir şey vardır, yer teslimi yapılır, süre işlemeye başlar. Bunun içinde hem inşaat hem de işletme süresi vardır. Bir evi kiralarsınız, anahtarı alırsınız kira işlemeye başlar gibi. Ama burada ihaleden iki yıl sonra resmi yer teslimi yapıldı. Hatta 2014 yılında temel atma töreni bile yapıldı. Yer teslimi yapılmadan temel atma töreni olmaz. Yer teslimi yapılmış olsa yıllık 1 milyar 45 milyon Euro kira bedelinin başlaması iki yıl önce olacak. 2017'de bitmesi gereken havalimanı 2019'da bitirilecek ve bu kira ödenmemiş oldu. Hatta geç bittiği için ceza var o da ödenmedi.

İki yıllık taksit ödenmediği gibi iki yıllık taksitin de 25 yılın sonuna ertelendi duyumu var. Bunu bakan beye sordum. Bunlarla beraber 4 milyar Euro'nun üstüne çıkacak konuşulan para.

Üçüncü havalimanı inşaatının binaları giriş çıkış otoparkı pistin betonu çok büyük para tutmuyor. Bu proje 7.5 milyon Euro dendi. Orada eskiden maden ocakları vardı. 150 metre aşağıya maden kazılmış hatta bir o kadar tepeler vardı. Buranın düzleştirilmesi gerekiyordu. Hatta deniz seviyesinin 90 metre üzerine kadar yükseltilmesi gerekiyordu. Şişli'nin bütün mahallelerini düşünün. Bu bölgenin 90 metre yükseltilmesi için gereken taş toprağı düşünün. İhale hep böyle konuşuldu. İhaleye giren bütün şirketler bu koşula göre teklif verdi. Ama sonrasında bu kotun 60 metre olacağı söylendi. Bunun maliyet farkı 2.5 milyon Euro. Sayıştay 1.4 milyar Euro olarak belirledi. Sayıştay bu şekilde maliyet düşüşü olmuş ama bunun işletmeciden tahsis edilmesi gerek diyor. Tüm bunlardan uğranan zarar 32 milyar TL olarak belirlenmiş. Bunların haricinde uçuş güvenliği ile ilgili uçuş koridorları rotasında uygunsuzluklar var. THY içinde uzman düzeyinde pilotlarda söyleyenler var, Devlet Hava Meydanları ve Sayıştay raporlarında var.

Burada yapılmasının amacı orman arazileri sıfır bedelli arsalar. Onlar oradan kaldırılacak ve konutlar yapılacak. 2 milyon yeni konut yapılacak. Bunlar oltanın ucundaki yem. Bir havalimanı yapılmadan önce oradaki arazi koşulları araştırılmalı. 5 yıl boyunca iklim ve rüzgar araştırması yapılır. Burası çürük zemin olduğu için burayı tutturmak çok zordur. En ufak depremde alttaki zemin erir ve çöküntü yaşanır. Buraya uçak inecek. Bilim insanları bu zemin çürük diyor. Eğer burada dönen rüzgar varsa uçuş güvenliği tehlikeye girer. Burası Avrupa'dan Asya'ya kuşların göç yolları üstünde. Kuşlar uçakla karşılaşırsa zarar verebilirler. Son olarak burası İstanbul'un kalan son orman alanı.

Bir de işletme riskleri var. Zaten buraya havalimanı yapılamaz olduğu için maliyet artışları söz konusu. Müteahhit bizim maliyetimiz arttı diyor. Bana mı sordunuz bu teklifleri verirken? 29 Ekim tarihinde bu havalimanının yetişmesi mümkün değil. 31 Aralık tarihinde güvenli olarak yetişmesi mümkün değil. İki havalimanı aynı anda çalışamıyor pistlerin yönleri itibarıyla. Buradan kalkan uçaklar birbirinin uçuş rotasına giriyor. Bu teknik eksiklikler dolayısıyla bir felakete karşı bir havalimanının kapanma ihtimaline karşı Atatürk Havalimanı'nın en az iki yıl boyunca emre amade tutulması gerekiyor. Orayı koruyacak 1.500 kişi lazım.

Biz hiçbir projeye karşı değiliz ama o 7.5 milyar doları gereksiz havalimanına harcayacağınıza çiftçiye harcasaydınız Türkiye tarımını kurtarırdık. Sanayiye harcasaydık cari açığı engelleyecek projeler çıkarırdık. 29 Ekim açılışı bu arada Cumhuriyeti sevdikleri için değil, 30 Ekim günü sözleşmenin süresi dolduğu için açılış yapılıyor. THY için uçak hangarı yapılmamış. Uçaklar Yeşilköy'de bekleyecek. Yeme içme tesisi yapılmamış her gün 160 kamyon Yeşilköy'den yeni havalimanına gidecek. Burada kargo tesisleri olmadığı için zorluklar çıkacak. THY buraya nasıl gelsin? İşletme maliyetleri çok artıracak. Şu an Atatürk havalimanının kapasitesi buraya aktarılıyor. Dünyanın en büyük havalimanı gibi bir şey yok. 150 milyon kapasite çok ilerde sağlanacak. THY ben buraya gidemem gidersem rekabet edemem diyor. Gecikmenin hukuki sebebi olarak THY'yi göstermek istiyorlar. Hukuki zorunluluk onun üstünde kalsın istiyorlar. Atatürk Havalimanının sözleşmesinin bitmesine iki yıl kala siz karşılarına yeni havalimanı yapıyorsunuz. Ya onlar tahkime giderse?"