Prof. Dr. Alpay Azap: Mide-bağırsak enfeksiyonları artışa geçti, su ve gıda ile bulaşıyor

Koronavirüs sebebiyle toplumun bağışıklığının düştüğü bir dönemde artışa geçen ‘norovirüs’ vakalarını değerlendiren KLİMİK Derneği Başkanı Alpay Azap, bu virüsün çoğunlukla su ve gıda ile bulaştığına işaret ediyor. Norovirüsü yaşayanlar ise, birkaç saat içerisinde halsizleşip 5-6 günde bile atlatamadıklarını anlatıyorlar.

Kusma, ishal ve karın ağrısı gibi belirtilerle acil servislere başvuran kişilerin sayısı arttı. Mide-bağırsak enfeksiyonlarına ilişkin son dönemde en sık ‘norovirüs’e rastlanıyor.

Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları (KLİMİK) Derneği Başkanı Alpay Azap, Kovid-19 pandemisiyle beraber toplumun bağışıklığının düştüğünü belirterek “Sadece Ankara’da değil, farklı illerden aldığımız bilgilere göre ülkemizin pek çok bölgesinde son bir ay içerisinde kusma-ishal şikâyetleriyle başvurularda artış var” diyor.

Norovirüsün belirtileri neler?

Azap, artışa geçen norovirüs belirtilerini ise şöyle sıralıyor:

“İlk belirtiler bulantı, kusma, karın ağrısı ve ishal şeklinde. Bazı virüslerde kusma bazılarında ishal daha ön planda. Sadece Ankara’da değil, farklı illerden meslektaşlarımızdan aldığımız bilgilere göre ülkemizin pek çok bölgesinde son bir ay içerisinde kusma-ishal şikayetleriyle başvurularda artış var. Salgın olarak nitelendirmek için daha önceki yıllarda gördüğümüzden, bir başka ifade ile beklenenden, çok daha fazla olgu görmek gerekir. Şu an için bu boyutta bir artış olduğunu söyleyemeyiz. Kusma-ishal yapan virüsler belli dönemlerde artış gösterir. Yılın farklı dönemlerinde farklı virüsler daha ön plandadır. Örneğin Norovirüs daha çok kış aylarında görülür ve hatta bu nedenle kış kusma hastalığı olarak da isimlendirilir. Mevcut artış bu kapsamda değerlendirilebilir.”

‘1-2 saat içerisinde çok bitkinleştirdi’

Geçen hafta mide bulantısı ve kusma şikâyetiyle hastaneye başvuran Beyza Tekkol “Çok kısa sürede ishal ve mide bulantısı başladı. 5-6 kez üst üste kustum, 15-20 dakika aralıklarla. Vücudum 1-2 saat içinde çok bitkinleşti. Hastanede serum bağladıklarında kendime gelebildim. Kan tahlili sonucunda kanımda çok yüksek seviyede enfeksiyon çıktı” dedi.

‘5-6 gün geçmesine rağmen toparlayamıyorum’

Benzer semptomlarla acil servise giden Ersegün Özcan ise “Çok şiddetli mide bulantısı yaşadım. 2-3 gün içerisinde geçmeyince endişelendim. Hastanede serum verildi. Rahatsızlığımın üzerinden 5-6 gün geçmesine rağmen toparlanamıyorum” ifadelerini kullandı.

‘Su ve gıda ile bulaşıyor’

KLİMİK Derneği Başkanı Alpay Azap, özellikle kapalı alanların virüs için elverişli olduğuna vurgu yapıyor:

“En sık norovirüslerle karşılaşsak da rotavirüs, enterovirüsler ve adenovirüsler mide-bağırsak enfeksiyonlarına yol açabilirler. Bunların ortak özelliği su ve gıdalarla insanlara bulaşmalarıdır. Genellikle hasta insanların dışkıları ile dışarı atılan virüsler su ve gıdaları kirleterek sağlıklı kişilere bulaşırlar. Bu nedenle su ve gıda temizliğinin yeterince uygulanmadığı durumlarda olgu sayılarında artışlar görülür, kapalı topluluklarda özellikle kreş, okul, yurt, seyahat gemisi gibi yerlerde, küçük çaplı salgınlar yaparlar.”

Enfeksiyonlar neden bu yıl daha fazla?

Prof. Dr. Alpay Azap mide-bağırsak enfeksiyonlarının özellikle son dönemdeki artışını hem ‘mevsimsel’ olarak açıkladı hem de daha kritik bir sebebe vurgu yaptı:

“Son bir ayda sürekli yukarı doğru çıkış göstermemekle birlikte stabil olarak artmış vaka sayısı söz konusu. Bu yıl daha dikkat çekici olmasının sebebi Kovid-19 salgını. Geçen sene Kovid-19 salgını nedeniyle alınan kapanma önlemlerinin, toplumun hastalık korkusu ile temizlik kurallarına çok daha fazla uyması nedeniyle nezle, grip, ishal gibi pek çok bulaşıcı hastalığı çok çok az gördük. Bu hastalıklara neden olan virüsler toplumda dolaşmadığı için bağışıklığın genel olarak azaldığını düşünüyoruz. Bu sene insanlarımız temizlik kurallarına geçen seneye göre çok daha az uyum gösteriyor, kalabalık ortamlar, yeme içme mekânları da açık. Bu nedenle bu sene hem solunum yolu hem de sindirim sistemi enfeksiyonlarında artış bekliyoruz.”

‘Aşı olunduysa ve solunum belirtisi yoksa enfeksiyona yoruyoruz’

Prof. Dr. Azap, soğuk algınlığı belirtileri Kovid-19’u işaret etse de her türlü üşütme belirtisinde koronavirüs endişesi taşımamak gerektiğini dile getirdi ve “Kovid-19 bilindiği üzere öksürük, boğaz ağrısı, burun tıkanıklığı, nefes darlığı gibi; daha çok solunum sistemi belirtileri ile seyreden bir hastalık. Ancak daha az oranda da olsa ishal, bulantı kusma da görülebiliyor. Her iki hastalıkta da ateş, halsizlik, bitkinlik ve kas ağrıları görülebiliyor. Bu yüzden zaman zaman karışabiliyor. Solunum belirtisi hiç olmayan, Kovid-19 aşıları yapılmış ve yakın çevresinde Kovid-19 hastası olmayan kişilerde bulantı, kusma, ishali karın ağrısı belirtileri daha çok viral mide-bağırsak enfeksiyonu lehine yorumluyoruz. Çoğu zaman test yapmaya gerek duymuyoruz. Çünkü test yapılıp viral mide-bağırsak enfeksiyonu tanısı kesinleşse de az önce söylediğim gibi sıvı tedavisi dışında bir tedavi vermiyoruz” diye ekledi.