Sıvı ürünleri pastörizasyon yerine ultraviyole ışınlarıyla dezenfekte edebilen cihaz geliştirildi

Tekirdağ'da tasarlanan, meyve suyu ve süt gibi ürünlerde ısı uygulamadan mikroorganizmaların yok edilmesini sağlayan cihaz 'faydalı model patenti' aldı.

Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Çorlu Meslek Yüksekokulu öğretim görevlisi Dr. Sıla Barut Gök tarafından, meyve suyu ve süt gibi sıvı ürünlerde ultraviyole-C (UV-C) ışınla dezenfeksiyon yapabilen reaktör tasarlandı.

Dr. Gök, cihazı, başta meyve suyu ve süt olmak üzere sıvılarda bulunan mikroorganizmaların inaktivasyonunu ısı uygulamaksızın sağlamak amacıyla tasarladığını söyledi.

Bilim dünyasının pastörizasyon, sterilizasyon gibi uygulamalara alternatif bir teknoloji üretmek üzerine çalıştığını ve bunlardan birinin de ultraviyole ışınlar olduğunu belirten Gök, şöyle devam etti:

"Özellikle salgın sürecinde çok duyduğumuz bir yöntemdi aslında. Piyasada süt, meyve suyu gibi ürünler ısıl işlemle dayanıklı hale getiriliyor, muhafaza ediliyor. Tabii ısı her ne kadar bizim vazgeçemediğimiz bir yöntem olsa da kaliteye, besin bileşenlerine bazı etkileri oluyor ama mikroorganizmalardan arındırmamız için de bu teknolojileri uygulamamız şart. Ancak bu tip ısıl olmayan işlemlerle, ultraviyole ışın gibi, bir alternatif oluşturulmaya çalışılıyor."

Gök, meyve suyu, süt ve yumurta gibi ürünlerin raf ömrünü uzatmak amacıyla ısıl pastörizasyon dışında alternatif teknoloji sunabilmenin tüketiciler için de önemli olduğunu dile getirdi.

Ultraviyole ışının da bazı dezavantajları olduğuna işaret eden Gök, "Çünkü ürün koyu renkliyse veya bulanıksa ki birçok gıda bu şekilde, meyve suları özellikle. O zaman işte uygulama yaptığınız reaktörlerde bazı problemler ortaya çıkıyor. Işık yeteri kadar ürünü mikroorganizmalardan arındıramıyor ya da etkin olamıyor. İşte bu noktada biz de farklı bir akış geometrisi deneyerek ve dünyadaki hiçbir reaktörde olmayan bir akış yolu tasarlayarak, bu problemin üstesinden gelmeye çalıştık" diye konuştu.

'Isı uygulamadan üründeki mikroorganizmaları yok ediyor'

Uzun yıllardır reaktör üzerinde çalıştığını ifade eden Gök, şunları kaydetti:

"Patent başvurumuzu 2019 yılında yaptık. Türk Patent ve Marka Kurumundan 'faydalı model patenti' onayı aldık. Tabii ki her bir ürün için bunu ayrı ayrı denememiz gerekiyor. Ürün yağlı sütse onda bir çalışma, bir meyve suyuysa o meyve suyunda özel bir çalışma yapmamız gerekiyor. Cihazımız başta sıvı gıda ürünleri olmak üzere, ısı uygulamadan üründeki mikroorganizmaları yok ederek ürünü dayanıklı hale getirmek için tasarlanmıştır."

Gök, yıllardır yaptığı çalışmaların sonucunu almanın mutluluğunu yaşadığını dile getirdi.

Cihazın etkinliğinin kabul edildiği makalelerin uluslararası kabul gören yayınevlerince yayımlandığını anlatan Gök, "Patentimiz var, sonuç karşımızda. Ama mutlaka her üründe hangi dozda, hangi parametrelerde çalışmamız gerektiğini laboratuvar ortamında kanıtlamamız gerekiyor" dedi.