Rus uzman: Rusya ve Türkiye’nin birbirine ihtiyacı eskisinden daha da artmış durumda

Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu bugün Ankara'da Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile bir araya geldi.

Rus-Türk Toplum Forumu’nun Rus Genel Sekreteri, Siyasi Araştırmalar Enstitüsü Genel Direktörü Sergey Markov, iki bakanın görüşmesinde ele alınacak öncelikli konuları ve tarafların bu görüşmeden beklentilerini Sputnik’e değerlendirdi.

Markov, ‘Lavrov-Çavuşoğlu görüşmesi sırasında Ukrayna krizinin çözümü ve başta Ukrayna limanlarındaki tahılın çıkarılması olmak üzere gıda sorunu ile ilgili konuların mutlaka ele alınacağı aşikar. Ancak yine de bu görüşmenin baş gündem maddesi şu anki tamamen farklı koşullarda Rusya ile Türkiye arasındaki işbirliği konuları olacak. Çünkü bu yeni koşullarda Rusya ve Türkiye’nin birbirine duyduğu ihtiyaç eskisinden daha da artmış durumda’ ifadesini kullandı.

İki ülkenin işbirliğinin geliştirilmesine duyduğu ilgiyi değerlendiren Markov, sözlerine şöyle devam etti:

“Rusya'nın ABD ve Avrupa Birliği’nin oluşturmaya çalıştığı ekonomik ablukayı kırabileceği kilit rol oynayan tarafsız bir aktör olarak Türkiye'ye ihtiyacı var. Aynı şekilde bu yeni koşullarda Türkiye'nin de Rusya'ya eskisinden daha fazla ihtiyacı var, çünkü tarafsız ülke olarak Türkiye, Rusya ile avro bölgesindeki birbiriyle bir şekilde ilişkiler sürdürmek isteyen yüz binlerce şirket ve milyonlarca vatandaş için ana merkez haline gelmekte. Tabii ki bu ana merkez statüsü Türkiye’ye çok büyük fayda sağlayacaktır.”

Markov, ‘Ukrayna krizinin çözümüne gelince, şimdilik pek bir umut yok gibi görünüyor. Bu umutsuzluğun temel nedeni, Rusya'nın Ukrayna ile çatışmasının olmaması, Rusya'nın Ukrayna'yı Rusya'ya karşı bir vekalet savaşı yürütmek için kullanan ABD ile çatışmasının olmasıdır. Dolayısıyla Rusya -Ukrayna müzakerelerinin yapılması şu anda anlamsız. Ukrayna Devlet Başkanı Zelensky hiçbir şeye karar vermiyor. Ukrayna Silahlı Kuvvetleri komutanlığını o değil, Pentagon ve İngiliz Savunma Bakanlığı danışmanları yapıyor çünkü. Dolayısıyla gerçek anlamda ateşkes müzakerelerinin yapılması sadece kendileriyle mümkün. Aynı zamanda Rusya müzakere sürecinin sürdürülmesine ilgi duyuyor. Müzakerelerin yeniden başlatılması halinde Türkiye'nin arabuluculuğu bunda önemli rol oynayacaktır’ açıklamasında bulundu.

Küresel gıda krizinin üstesinden gelinmesi konusuna değinen Rus uzman, Lavrov-Çavuşoğlu görüşmesinde tarafların bu sorun için uzlaşmacı bir çözüm bulmaya çalışacakları görüşünü dile getirdi:

‘Küresel gıda krizinin aşılması konusunda taraflar uzlaşmaya varmaya yakın. Bugün itibariyle bu konuyla ilgili üç farklı tutum mevcut. Birincisi, Washington ve Brüksel’in tutumu. Buna göre, Ukrayna'nın limanları mayınlardan temizlemesi ve Rusya'nın bu durumu bu limanlara saldırmak için kullanmaması koşuluyla, Rusya Ukrayna limanlarından engelsiz şekilde tahıl ihracatının yapılma garantisini vermeli.

İkincisi, bu konudaki yaklaşımın yapıcı ve uzlaşmacı olması gerektiği yönündeki Rusya’nın tutumu. Rusya bir yandan yıllar boyunca değil, net bir şekilde belirlenen sınırlı bir süre içinde ihraç edilmesi gereken tahılı limanlardan çıkarma fırsatını sunuyor. Öte yandan, aktörlerin amacı Ukrayna'yı soymak, orada yapay bir kıtlığa neden olmak ve gıda krizinden yararlanmak değilse, gıda sorununu gerçekten çözmek istiyorlarsa eğer, o zaman Rus tahıl ihracatının gerçekleştirilmesi için uygun koşullar yaratmak gerekir. Ayrıca, mahsul verimliliğini açısından kilit öneme sahip olan potasyumlu gübrelerin Rusya ve Belarus’tan ihracatına yönelik yaptırımlar kaldırılmalı.

Ve üçüncüsü, Ukrayna’nın tahılının korunması için NATO gemilerinin Karadeniz sularına girmesi ve NATO gemileriyle Rusya Karadeniz Filosu gemileri arasında silahlı çatışmanın başlamasını isteyen Kiev’in tutumu.

İşte mevcut olan tutumlar şöyledir. Lavrov ve Çavuşoğlu’nun önünde bu sorunun uzlaşmacı bir çözümünü bulmak gibi hiç te kolay olmayan hedef var’.