Bilim insanlarına göre Alzheimer'ın az bilinen belirtileri: Para dağıtma, küfretme, kıyafet seçememe

Hafıza kaybı ike kendini gösteren Alzheimer hastalığının başka bir çok belirtisi bulunuyor. Yeni bir araştırmaya göre, günlük hayatımızın parçası olan bazı davranış biçimleri de Alzheimer hastalığına işaret ediyor olabilir.

Alzheimer Hastalığı Dergisi'nde yayınlanan bir araştırma makalesine göre, sıklıkla unutkanlık, sinirlilik ve iletişim kurmakta sorun yaşama gibi belirtilerle bilinen hastalığın bazı diğer davranışlarla da kendisini göstermesi mümkün.

Söz konusu davranışlar arasında, tedbirsiz bir şekilde fedakarlıkta bulunmak da yer alıyor. Örneğin, yabancılara para verme konusunda istekli olan yaşlıların Alzheimer hastalığından muzarip olma riski daha yüksek.

Araştırmayı yürüten Güney Kaliforniya Üniversitesi'nden Duke Han, yaptıkları araştırmaya ilişkin, "Parayla baş etmede sorun yaşamanın Alzheimer hastalığının erken belirtilerinden biri olduğu düşünülüyor ve bu bulgu da bu görüşü destekliyor" dedi.

Araştırmada elde edilen bulgular ışığında, gizemli hastalığın diğer belirtileri şöyle sıralandı:

Para dağıtmak

Gençlere nazaran yaşlıların internet üzerinden kimlik avı dolandırıcılığının kurbanı olma olasılığı daha yüksek. Bilim insanlarına göre bu da bazı kişilerde Alzheimer belirtisi olabilir.

ABD'deki Güney Kaliforniya Üniversitesi ve İsrail'deki Bar-Ilan Üniversitesi'nden araştırmacılara göre tedbirsiz bir şekilde yabancılara para vermek Alzheimer hastalığının erken belirtilerinden biri olabilir.

Çalışma kapsamında 70 yaşına yakın 67 farklı bireyi tanımadıkları yabancılarla eşleştiren bilim insanları, deneklere 10'ar dolar verdi. Parayı eşleriyle bölüşmesi istenen denekler arasında, yabancılara daha fazla para verme eğilimi gösteren kişilerin daha zayıf beyinlere sahip olduğu ve bunun da Alzheimer hastalığına yakalanma risklerinin daha yüksek olduğu belirtildi.

Değişen mizah anlayışı

College London Üniversitesi'nden bilim insanlarına göre son zamanlarda komedi hayranı olduysanız, Alzheimer riski altında da olabilirsiniz.

Hem Alzheimer hem de frontotemporal demans hastalıklarından muzdarip kişilerin arkadaş ve aile üyelerinden oluşan 48 kişilik bir grubu mercek altına alan bilim insanları, yakınlarının ne tür bir komediyi tercih ettikleri konusunda anket yaptıkları bir araştırma yürüttü.

Deneklere aynı zamanda son 15 yılda komedi türü tercihlerinin değişip değişmediği soruldu.

Araştırma sonuçlarına göre son 9 yıl içerisinde fiziksel espri üzerine kurulu komedi türüne (slapstick) ilgi göstermeye başlayan kişilerin demans hastaları arasında sıklıkla rastlanan bir belirti olduğu ortaya çıktı.

Öte yandan, 2017'de Nöroloji, Nöroşirürji ve Psikiyatri Dergisi dergisinde yayınlanan bir diğer araştırmaya göre erken başlangıçlı demansı olan kişiler genellikle başkalarının şakalarını komik bulmuyor. Araştırmacılara göre demansı olan kişiler, esprileri diğer kişilere göre daha yavaş anlıyor.

Nerede ne söyleneceğini, nasıl davranılacağını bilmeme

Alzheimer ve demans gibi hastalıklardan muzdarip kişilerin beyni değişime uğradıkça ne söyleyip nasıl davranma gibi konulardaki kontrolü kaybettikleri belirtildi. Bunun sebebi, beynin kendimizi kontrol etmemizi sağlayan bölümünün, yani frontal prefrontal korteksin ilerleyen yaşla birlikte küçülmesi.

Alzheimer Topluluğu'nun açıklamasına göre, bu gibi durumlar 'hem demansı olan biri için hem de yakınları için çok kafa karıştırıcı, üzücü, şok edici veya sinir bozucu olabilir'. Çünkü 'demansı olan kişi, davranışlarının neden uygunsuz kabul edildiğini anlamayabilir'.

Daha sık küfretme

Araştırmacılara göre söz konusu durum, yanlışlıkla çevresindekilere kaba davranan ve bazen de insanlara uygunsuz bir şekilde dokunan hastaları içeriyor.

Hastalık insanların filtrelerini zayıflattığı için küfür etmek de bir belirti olabilir. Bilişsel ve Davranışsal Nöroloji dergisinde yayınlanan bir araştırma kapsamında, 70 hastadan bir dakikadan kısa sürede “s” ve “g” harfleriyle başlayan mümkün olduğunca çok kelime saymaları istendi. Demanstan muzdarip 32 hasta, "s" harfiyle başlayan kelime sorulduğunda küfürlü kelimeyi söylemeyi tercih etti.

Kıyafet seçememe

Hafızayla ilgili hastalıklara sahip kişilerin sabah hazırlanıp dışarı çıkması daha çileli bir hal alabilir. Zira bilim insanlarına göre Alzheimer hastaları birbirine uyumlu olmayan ya da hava koşullarını dikkate almayan giysiler seçme eğilimine daha çok sahip.

Sağlık ve Hastalık Sosyolojisi dergisinde yayınlanan bir araştırma, bakım evlerinde yatan 38 kişiyi inceledi. Bir çalışma katılımcısı olan Melissa, babasının Alzheimer hastası sonra giyinme alışkanlıklarındaki değişikliği şu şekilde ifade etti:

"Babamın hiç asık suratlı olduğunu hatırlamıyorum. Hiçbir zaman. Ta ki o güne kadar. Eve geldiğimde babamın berbat kıyafetler içinde oturduğunu gördüm. Bu beni gerçekten incitti çünkü buna alışık değildim."