Şentop: Dokunulmazlık tezkerelerinin sık sık gündeme gelmesi Meclis'in itibarını zedeliyor

TBMM Başkanı Mustafa Şentop, yasama dokunulmazlığı tezkerelerinin sık sık gündeme geldiğini belirterek, bu tezkerelerin Meclis'in itibarını gerçek anlamda zedelediğini vurguladı.

TBMM Başkanı Mustafa Şentop, 2018'den 2023'e kadar uzanan zaman diliminde, Türkiye'nin hem yürütmenin hem de parlamentonun devamlılığı açısından istikrarı yakaladığını söyledi.

Şentop, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, Meclis Başkanlığının 2023 yılı bütçesinin sunumunu yaptı.

TBMM Başkanlığı'na, 5. Yasama Yılı'nda 38'i uluslararası anlaşmaların onaylanmasının uygun bulunmasına ilişkin olmak üzere toplam 762 kanun teklifinin sunulduğunu söyleyen Şentop, böylece 27. Yasama Dönemi'nin tamamında Başkanlığa sunulan toplam kanun teklifi sayısının, 5. yasama yılının sonu itibarıyla 4 bin 576'ya ulaştığını dile getirdi.

Mustafa Şentop, 5. yasama yılı içinde söz konusu kanun tekliflerinden 83'ünün kanunlaşarak yürürlüğe girdiğini bildirdi.

Geride kalan yasama yılında Meclis Genel Kurulunda çeşitli konularda 31 kararın alındığını hatırlatan Şentop, şunları kaydetti:

"Yasamanın yanı sıra TBMM'nin çok önemli bir diğer fonksiyonu olan denetim faaliyetleri kapsamında ise 5. Yasama Yılı'nda TBMM Başkanlığına milletvekillerimiz tarafından toplam 19 bin 710 yazılı soru önergesi verildi. Böylece 27. Dönem'de verilen toplam soru önergesi sayısı 73 bini geçti ve 27. Yasama Dönemi, daha 6. ve son yasama yılına başlamadan önce TBMM tarihinin en fazla yazılı soru önergesi sunulan yasama dönemi haline geldi. Bu kapsamda içinde bulunduğumuz yasama döneminden sonra milletvekilleri tarafından en fazla yazılı soru önergesinin verildiği dönem, yaklaşık 71 bin soru önergesi ile 24. Yasama Dönemi'dir. 27. Yasama Dönemi'nde bu sayı henüz dönem sona ermeden aşılmış ve 6. Yasama Yılı boyunca verilecek yazılı soru önergelerinin sayısı dikkate alınmadan rekor düzeyine ulaşmıştır."

Meclisin bir diğer denetim faaliyeti olan Meclis araştırması önergeleri bakımından da 5. Yasama Yılı sonunda benzer bir rekorun kırıldığını aktaran Şentop, 5. Yasama Yılı'nda TBMM Başkanlığına sunulan 1697 önerge ile 27. Yasama Dönemi'nin tamamında Meclise toplam 6 bin 647 Meclis Araştırması önergesi sunulduğunu anımsattı.

Bu sayının, bugüne kadar geçirilen tüm yasama dönemleri ile mukayese edildiğinde, TBMM Başkanlığına bir yasama dönemi içinde sunulan en fazla Meclis araştırması önergesi sayısı olduğunu ifade eden Şentop, "İçinde bulunduğumuz yasama döneminden hemen önceki 3 yasama döneminde Meclis Başkanlığına sunulan Meclis araştırması önergelerinin toplam sayısı dahi, 27. Yasama Dönem 5. Yasama Yılı'nın sonuna kadar verilen toplam Meclis araştırması önergesi sayısını geçememektedir. 27. Dönem'in halen devam ettiği göz önünde bulundurulduğunda, dönem sonunda TBMM Başkanlığına sunulan toplam Meclis araştırması önergesi sayısının daha da artacağı ve kırılması oldukça zor bir rekor seviyesine ulaşacağı açıktır." dedi.

Şentop, 27. Yasama Dönemi'nde, TBMM Başkanlığına sunulan yazılı soru önergeleri ile Meclis Araştırması önergelerinin sayısı noktasında şimdiden rekor kırılmış olmasının, denetim faaliyetleri alanında milletvekillerinin gösterdiği üstün gayretin neticesi olduğuna işaret etti.

2018'den 2023'e kadar uzanan zaman diliminde Türkiye'nin hem yürütmenin hem de parlamentonun devamlılığı açısından istikrarı yakaladığını vurgulayan Şentop, şöyle devam etti:

"Başkanlık sistemi sayesinde yakalanan bu istikrar uğruna millet iradesinin Mecliste yüksek oranda temsili feda edilmemiş, 2018'de gerçekleştirilen seçimlerde oy kullanan seçmenlerin yüzde 95'inden fazlasının oylarının temsil edildiği Meclisimiz, 5 yıl boyunca çalışmalarını aralıksız sürdürerek Türk parlamento tarihinin çalışma rekorlarına imza atabilmiştir. Böylece belki de 1982 Anayasası'nın kabulünden sonra ilk kez hükümet sistemini değiştirdiğimiz 2017 Anayasa değişikliği sayesinde Anayasa'nın 67. maddesinde yer verilen 'temsilde adalet' ve 'yönetimde istikrar' ilkeleri aynı anda ve büyük ölçüde hayata geçirilebilmiştir."

Milletvekillerinin, yazılı soru önergelerinin cevaplanma sürelerine yönelik eleştirilerine değinen Şentop, "Başkanlığımız, 27. Yasama Dönemi'nde, yaklaşık 6 aylık zaman dilimlerinde düzenli olarak Cumhurbaşkanı Yardımcısı ile tüm bakanlara, yazılı soru önergelerinin cevaplandırılma oranlarını ayrı ayrı gösteren yazılar göndermiş ve bu yazılarda, yazılı soru önergelerine süresi içerisinde cevap verilmesi ve verilecek cevapların TBMM'nin saygınlığına uygun olacak şekilde soruları tam olarak karşılayan, yeterli ve tatminkar nitelikte hazırlanması hususu iletildi." ifadesini kullandı.

Yazılı soru önergelerinin ve Meclis Araştırması önergelerinin, TBMM Başkanlığınca zaman zaman işleme alınmayarak iade edilmesine ilişkin bilgi veren Şentop, "Milletvekillerince Meclis Başkanlığına sunulan önergelerin bazı kıstaslara uygunluk yönünden bir denetime tabi tutulması ve denetim neticesinde söz konusu kıstaslara uymayan önergelerin işleme alınmaması TBMM Başkanlığının tercihi değil Anayasa ve İçtüzük hükümlerinden kaynaklanan hukuki bir zorunluluktur. Aslında bu noktayı ve dolayısıyla soru önergeleri ile araştırma önergelerinde Anayasa ve İçtüzük hükümleri uyarınca hangi unsurlara dikkat edilmesi gerektiğini Meclis çatısı altında birlikte görev yaptığımız milletvekillerimizin gayet iyi bildiğinden şüphe etmiyorum." diye konuştu.

Yasama dokunulmazlığı tezkerelerinin sık sık gündeme geldiğini belirten Şentop, bu tezkerelerin Meclisin itibarını gerçek anlamda zedelediğini vurguladı.

Şentop, yasama dokunulmazlığının, suç işleme özgürlüğü anlamına gelmediğini ve milletvekillerine, şahıslarından bağımsız olarak yalnızca yürüttükleri yasama görevi nedeniyle bazı geçici imkanlar tanıdığını anlattı.

Yasama dokunulmazlığı müessesesi kapsamında 5. Yasama Yılı'nda TBMM Başkanlığına sunulan 317 dosya ile birlikte 27. Dönem'in tamamında işleme alınan yasama dokunulmazlığı tezkerelerinin sayısının 1700'ü geçtiğini bildiren Şentop, "Tamamı Anayasa ve Adalet Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyona havale edilen bu dosyalardan iki milletvekiline ait 7 dokunulmazlık tezkeresi hakkında anılan komisyon tarafından 5. Yasama Yılı içinde işlem yapılmış bulunuyor. Dönem içinde işlem yapılamayan diğer dokunulmazlık tezkereleri bakımından ise yasama döneminin hitama ermesinden sonra adli süreçlerin devam edebilmesi için ilgili başsavcılıklara tezkerelerin iade işlemleri gerçekleştirilecektir." bilgisini paylaştı.

Şentop, Meclisin geride kalan yılda yasama, denetim ve temsil alanında gösterdiği yüksek performansta TBMM İdari Teşkilatı'nın sunduğu teknik destek faaliyetlerinin büyük payı olduğunu belirtti.