Araştırma: Kenevir yağının ağır kanser hastalarında ağrıyı hafiflettiği iddiası doğru değil

İlerlemiş seviyede kansere sahip ve bakım gören yatalak hastalarda kenevirin etkisine ilişkin yapılan ilk geniş kapsamlı araştırma, kenevir yağının sanıldığının aksine ağrıyı ve depresyonu hafifletme ve hayat kalitesini yükseltme gibi bir etki göstermediğini ortaya koydu.

Avustralya ve diğer pek çok ülkede tıbbi amaçla üretilen keneviri kullanabilecek gruplar arasında yer alan bakıma muhtaç hastalarda kenevir yağının etkisine dair Queensland Üniversitesi'nde geniş kapsamlı bir araştırma yapıldı.

Kenevir yağının ağır kanser hastalarında hayat kalitesini yükseltme ve ağrıyı, depresyonu ve stresi hafifletme gibi etkileri olduğu iddiasını bilimsel bir temelde incelemek isteyen araştırmacılar, hastanede tedavi gören 144 kanser hastası üzerinde bir deney yaptı.

Hangi hastaya verilen ilaçların kenevir yağı ya da placebo ilaç olduğu bilgisi katılımcı hastalardan ve araştırmacılardan gizli tutuldu ve hastalar deney süresince rutin tedavilerine devam etti.

Araştırma makalesinin baş yazarı Prof. Dr. Janet Hardy, "Deneylerimiz, kenevirin hastaların fiziksel veya duygusal durumlarında, genel yaşam kalitesinde ya da yorgunluk, mide bulantısı ve kusma, ağrı, nefes darlığı veya iştah kaybı gibi semptomlarının azaltılması üzerinde saptanabilir bir etkisinin olmadığını gösterdi." dedi.

Deneylerde yalnızca 'cannabidiol' (CBD) isimli bir maddenin etkilerinin incelendiğini kaydeden Hardy, şu ifadeleri kullandı:

"Kenevir oldukça komplike bir bitki ve cannabinoidlerin yanı sıra başka pek çok maddeyi barındırıyor. En önde gelen cannabinoidler arasında cannabidiol ve tüketildiğinde insanların uyuşturucu madde etkisine girmesine sebep olan etken madde THC bulunuyor. Bir sonraki araştırmamızda CBD'nin THC ile birlikte kullanılması durumunda kenevirden tıbbi bir fayda sağlanıp sağlanmayacağını inceleyeceğiz. CBD ile ilgili sorun şu ki, psikoaktif herhangi bir etkisi olmadığı için oldukça popüler hale geldi. Bu da şu anlama geliyor, ister tıbbi ister başka gerekçeyle kullanılmış olsun THC etkisi altındayken araç kullanmak yasa dışı iken, CBD maddesinin etkisi altındayken araç kullanabilir ve diğer aktivitelerde bulunabilirsiniz."

Cannabis oil failed to improve pain or quality of life in palliative care cancer patients, study shows https://t.co/eIjcmhJ3J4

— The Guardian (@guardian) November 29, 2022

'Tıbbi kenevir, hakkında doğru düzgün araştırma yapılmadan pazara girdi'

CBD'nin kanserle ilişkili olan uykusuzluk gibi araştırmaya dahil edilmeyen çeşitli yan etkilerde fayda sağlayabileceği ihtimaline vurgu yapan Hardy, faydası bilimsel olarak kanıtlanmamış olsa da araştırmaya katılanların yüzde 36'sının, CBD veya plasebo alıp almadıklarının farkında olmamalarına rağmen, denemeden sonra bir tıbbi kenevir ürünü almaya karar verdiklerini kaydetti. Hardy'ye göre kenevirin içerisinde bulunan bu etken madde, insanların herhangi bir spesifik semptomunda iyileşme sağlamasa da, genel olarak iyi hissetmelerine yardımcı oluyor.

Hardy, araştırmanın amacının kamuoyunda oldukça yaygın bir inanış olan, kenevirin kanser hastalarında ağrı hafifletme gibi bir etkisi olduğu yönündeki iddiaları bilimsel açıdan incelemek olduğunu söyledi:

"Tıbbi kenevirin yasallaştırılmasının ardından, bu maddeyi tanımlamanın en iyi yolu sosyal bir olgu oluşturmaktı. Herkes tıbbi kenevir istiyordu ancak bunun nasıl kullanması gerektiğine dair çok az bilimsel veri vardı. Genelikle pazara giren yeni ürünler kapsamlı ön klinik çalışmalardan geçer ve en iyi dozajının nasıl olması gerektiğine karar verilir. Ancak tıbbi kenevir, hakkında doğru düzgün araştırma yapılmadan pazara girdi."

Araştırmaya dair bulgular, Klinik Onkoloji Dergisi'nde (Journal of Clinical Oncology) yayınlandı.

Macquarie Tıp Fakültesi'nde eczacılık profesörü olan Mark Connor, elde edilen sonuçların hayal kırıklığı yaratmış olabileceğini, ancak yine de önemli olduğuna vurgu yaptı. Çalışma kapsamında CBD'nin herhangi bir olumsuz etkisine rastlanılmadığını söyleyen Connor, söz konusu etken maddenin hastalarda son derece iyi tolere edildiğini ve farklı koşullara sahip diğer hasta grupları üzerinde de denenebileceğini öne sürdü.