Elektrikli scooter tartışması: ‘Plaka verilmesi ve para cezaları birçok problemin önüne geçebilir’

MİMOTEK Derneği Başkanı Kütük, “İstanbul’da plakanın birçok problemin önüne geçebileceğini düşünüyorum. Bazı maddi yaptırımların olması lazım, Paris’te kaldırımda elektrikli scooter kullanmanın 135 euro gibi bir cezası var. Uygunsuz şekilde parkın cezası 35 euro, bunların Türkiye’de yapılabiliyor olması lazım” diye konuştu.

Kadıköy Belediyesi, elektrikli scooterları kaldırımları işgal ettiğini ifade ederek toplama kararı aldı. Mikro Mobilite Teknolojileri Derneği (MİMOTEK) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Akif Kütük, elektrikli scooterın günlük hayatta kullanımını, mevcut oluşturduğu sorunları, konuya dair düzenlemeleri ve olası çözümleri Radyo Sputnik’te Ali Çağatay’la Seyir Hali programında anlattı.

Kütük, mikro mobilite araçların günlük hayatta işlevini “Elektrikli scooterlar ve diğer mikro mobilite araçları yani bisikletler, motosikletler ulaşımda artık Türkiye’nin değil sadece dünyanın çok önemli araçları haline geldi. Ulaşımda problemleri ortadan kaldırdığını biz pandemi zamanında gördük. İnsanlar toplu taşıma araçlarından uzaklaşarak bireysel taşımacılığa yöneldiğinde bariz bir şekilde elektrikli scooterların vatandaşlar için bir çözüm olduğunu gördük. Türkiye’nin cadde ve sokakları aslında bu cihazlarla 2018-2019 yıllarında tanıştı. Günümüzde Türkiye’de 21 civarında lisans almış elektrikli scooter firması var” diye tasvir etti.

‘İBB, scooterların park alanlarıyla ilgili bir çalışma başlattı’

2021 yılında elektrikli scooterlara dair yönetmelik yayınlandığını hatırlatan Kütük, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) park alanı çalışmalarına “2021 yılında Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı bir elektrikli scooter yönetmeliği yayınladı. 2021 yılında rağbet dediğimiz durum vardı. Pandemiden dolayı insanlar elektrikli scooterlara yöneldiği için bir şirket açılma, 10-50 adet scooter ile bu işlere başlama gibi kontrolsüzlükler had safhadaydı. Ulaştırma Bakanlığı’nın yayınladığı o yönetmelik o anki problemlere bir çözüm getirebiliyordu ama şu an kesinlikle yönetmeliğin revize edilmesinden yanayız. İBB, scooterların park alanlarıyla ilgili bir çalışma başlattı. İstanbul’da 85 noktada hayata geçirilen Kadıköy ve Şişli pilot bölgeler seçildi. Buralarda elektrikli scooter ve bisiklet için park alanları yapılıyor. Bu güzel bir gelişmedir” diye dikkat çekti.

‘Scooterların en çok nerelerde kullanıldığı bilinerek hareket edilmesi gerekiyor’

Kütük, firmalar ve yerel yönetimler arasında iletişim sorunu olduğunu “Belediye tarafı işletme firmalarından bilgi alamadığını söylüyor. Scooterların en çok nerelerde kullanıldığı bilinerek hareket edilmesi gerekiyor. Biz dernek olarak birkaç firma ile bu konuyu görüştük. Bununla ilgili bakanlığın bir sistemi olduğunu biliyoruz. Orada veri paylaşımı olduğunu da biliyoruz. Ama bunun yerel yönetimlere aktarılmasında bir problem var. Bir diğer yönetmelikte revize edilmesi gereken konu plaka konusudur. Şimdi Amerika’yı yeniden keşfetmenin bir anlamı yok. Bu tür teknolojilerde, ulaşım araçlarında biz Avrupa’nın bir iki yıl gerisinden geliyoruz. Buraları takip etmek lazım. Bizim yaşadığımız problemleri zaten tecrübe etmişler. Paris’te bununla ilgili 8 bin adet park alanı yapıldı. İstanbul’da 17 bin civarı, Paris’te 15 bin civarı scooter var. Paris’in altyapısı bu tür araçlara daha uygun olmasına rağmen park alanı projesi gerçekleştirildi. Paris’te bu da çözüm olmadı, 2 Nisan’da ‘Scooter kullanalım mı, kullanmayalım mı’ referanduma gideceklerini açıkladılar” diye ifade etti.

‘İstanbul’da plakanın birçok problemin önüne geçebileceğini düşünüyorum’

Plaka uygulamasının bir çözüm olabileceğini söyleyen Kütük, kural ihlallerine ceza uygulanması gerektiğini “İstanbul’da plakanın birçok problemin önüne geçebileceğini düşünüyorum. Kullanıcıların takibi, olumsuz parklarda kamera kaydı, kimin kullandığı ya da vurup kaçanların tespiti imkansıza yakın durumdadır. Anlık bir kamera kaydı varsa plakadan suçlu kişiler tespit edilebilir. Bizim dernek olarak asıl üzerinde durduğumuz konu yönetmeliğin revize edilmesine yöneliktir. Bazı maddi yaptırımların olması lazım, Paris’te kaldırımda elektrikli scooter kullanmanın 135 euro gibi bir cezası var. Uygunsuz şekilde parkın cezası 35 euro, bunların Türkiye’de yapılabiliyor olması lazım” diye vurguladı.

‘Konuyla ilgili Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’ndan yetkililerle bir görüşme yapacağız’

Kütük, bakanlık ile görüşme yapacaklarını “Caddelerde, sokaklarda uygunsuz park edilmesi çok ciddi bir problem. Biz konuyla ilgili Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’ndan yetkililerle bir görüşme yapacağız. Bu yönetmelik çıkartılırken STK’lardan ziyade işletme firmaları çağrıldı, elektrikli scooter yönetmeliğinde asıl sonuç alınan kısım elektrikli paylaşımlı scooter işletme firmalarının hızlı bir şekilde türemesinin önüne geçildi. Ama biz şimdiki uğraşlarımız ile elektrikli scooterın cadde ve sokaklarda daha uygun, kontrollü, güvenli kullanımını sağlamak üzere bakanlık ile görüşme talebinde bulunduk” diye belirtti.