Eski İsrail Ulusal Güvenlik Danışmanı: Suudi Arabistan’la normalleşme ulaşılacak bir hedef değil

Eski İsrail Ulusal Güvenlik Danışmanı Meir Ben-Shabbat, ülkesi ile Suudi Arabistan arasındaki ilişkilerin normalleşmesinin "önemli olduğunu ancak ne pahasına olursa olsun ulaşılacak bir hedef olmadığını" belirtti. Ben-Shabbat, "Suudi Arabistan’la normalleşme ne pahasına olursa olsun ulaşılacak bir hedef değil" dedi.

İsrail'in Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Fas ile vardığı "Abraham Anlaşmaları"nın mimarlarından biri olarak kabul edilen Ben Shabbat, konuyla ilgili AA'ya yaptığı değerlendirmede, "İsrail ile Suudi Arabistan arasındaki ilişkilerin normalleşmesi açıkça ABD'nin ve Batı'nın çıkarınadır. Bu sayede ABD, Suudi Arabistan'ı güçlenen Çin-İran-Rus ekseninden uzaklaştırabilecek ve yeni dünya düzeninin sınırlarını çizerken bu çerçevede ihtiyaç duyduğu kazanımları elde edecektir." ifadelerine yer verdi.

Halihazırda Misgav Ulusal Güvenlik İşleri ve Siyonist Strateji Enstitüsü’nün başkanlığını yürüten Ben Shabbat, Batı Şeria’daki güvenlik konusunda yaşananların, normalleşmeyi yaygınlaştırma konusunda süren temaslara etkisinin öneminin azımsanamayacağını kaydetti.

Ben Shabbat, ABD Dışişleri Bakanı Blinken'in "Arka bahçeniz yanıyorken (Batı Şeria’da yükselen tansiyon), Suudi Arabistan da dahil olmak üzere yeni normalleşme anlaşmalarını ilerletmek zor, hatta imkansız." şeklindeki açıklamasını hatırlatarak, normalleşmeyi, "büyük zorluklarla karşı karşıya olan bir adım" olarak nitelendirdi.

Normalleşmenin Suudi Arabistan'ı Avrupa, Afrika ve Asya'yı birbirine bağlayacak uluslararası bir lojistik merkez haline getirme olasılığını da beraberinde getirdiği ve bunun küresel ticarette devrim yaratacağı görüşünü savunan Ben-Shabbat, İsrail'in Filistinlilere yönelik uygulamalarının Suudi Arabistan'ın İsrail ile normalleşme konusundaki pozisyonunda belirleyici olmadığını iddia etti.

İsral’in 2020'de BAE, Bahreyn ve Fas ile normalleşme anlaşmalarının yapılmasında aktif olarak yer alan Ben Shabbat, "İsrail’in Suudi Arabistan’la normalleşme önemli ancak ne pahasına olursa olsun yapılacak bir şey değil." değerlendirmesinde bulundu.

Ben Shabbat, Orta Doğu'da İran'ın nükleer kapasitesini artırması konusunda ve Filistin arenasında güvenlik düzeyinde tavizler verilmesinin somut bir kazanım karşılığında bile olsa ağır bir bedeli olabileceği yorumunu yaptı.

ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken 28 Haziran Çarşamba günü yaptığı açıklamada, Orta Doğu’da gerilim olmasının "İsrail'in çıkarına olmadığını" söylemişti.

Suudi Arabistan ve İsrail arasındaki "normalleşme olasılıklarıyla ilgilendiğini" ancak normalleşmeyi tamamlamanın "çok zor" olduğunu da belirten Blinken,“Normalleşme bir gecede olmaz ama bu gerçek bir ihtimal ve bunun üzerinde çalışıyoruz.” şeklinde konuşmuştu.

İsrail medyasında son günlerde yer alan haberlerde ise "İsrail'in Batı Şeria'daki geriliminin İsrail ile Suudi Arabistan arasındaki yakınlaşmayı zorlaştırdığı" değerlendirmelerine yer verilmişti.

Suudi Arabistan, Tel Aviv ile herhangi bir normalleşme sürecinden önce Filistin sorununun çözülmesini şart koşuyor.

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Ferhan, ABD'li mevkidaşıyla 8 Haziran’da düzenlediği toplantıda, "(İsrail'le) Normalleşme bölgenin çıkarına uygun ancak öncelikle Filistin meselesini ele almak gerekiyor.” demişti.