Venezüella lideri Maduro: Uluslararası Adalet Divanı'nın yargı yetkisini tanımayacağız

Maduro Venezüella'nın Essequibo anlaşmazlığında Uluslararası Adalet Divanı'nın yargı yetkisini tanımayacağını yineledi.

Venezüella Devlet Başkanı Nicolas Maduro, ABD'nin istişari referanduma karşı yaptığı açıklamaların ardından, ülkesinin Karakas ve Guyana arasındaki Essequibo bölgesi anlaşmazlığında Uluslararası Adalet Divanı'nın yargı yetkisini hiçbir koşulda tanımayacağını bir kez daha vurguladı.

Maduro, Federal Hükümet Konseyi, Danıştay ve Ulusal Savunma Konseyi toplantılarında yaptığı konuşmada "Venezüella bugün ve sonsuza kadar, Essequibo bölgesi konusunda Uluslararası Adalet Divanı'nın yargı yetkisini ve yetkinliğini hiçbir koşulda tanımamaktadır ve tanımayacaktır, ne bugün, ne yarın, ne de hiçbir zaman" dedi.

5 Aralık'ta ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller, Venezüella ve Guyana'yı Essequibo bölgesi üzerindeki anlaşmazlıklarını barışçıl yollarla çözmeye çağrısında bulunmuş ve bu sorunun bir referandumla çözülemeyeceğini söylemişti.

Maduro da Essequibo'ya ilişkin istişari referandumun bağlayıcı olduğunu, dolayısıyla vatandaşların kararına saygı duyacağını yineledi. Ulusal Seçim Konseyi'ne göre referanduma 10.4 milyondan fazla seçmen katıldı.

Venezüella bu uygulamayı Guyana'nın sınırlandırılmamış bölgedeki petrol bloklarını ihale etme kararına yanıt olarak gerçekleştirdi. Buna ek olarak Guyana hükümeti ABD'li ExxonMobil, Fransız TotalEnergies ve Fransız Sispro Inc. şirketleriyle sondaj sözleşmeleri imzalamıştı. Ayrıca Nijerya merkezli International Group Investment Inc, ABD merkezli Liberty Petroleum Corporation ve China National Offshore Oil Corporation (Cnooc) da listede yer aldı.

Essequibo'da keşif çalışmaları

Maduro ayrıca 5 Aralık'ta devlet şirketleri Petroleos de Venezüella (PDVSA) ve Corporacion Venezolana de Guayana (CVG) bünyesinde, Essequibo bölgesinin tamamında petrol, gaz ve maden aramaları için işletme ruhsatı vermekten sorumlu olacak birimlerin oluşturulduğunu duyurdu.

Başkan, "PDVSA ve CVG, derhal PDVSA Essequibo ve CVG Essequibo bölümünü oluşturmaya ve Guayana Esequiba'mızın tüm alanında petrol, gaz ve maden aramaları için işletme ruhsatları vermeye devam etsin" dedi.

Maduro ayrıca, sınırlandırılacak denizde Guyana tarafından verilen tek taraflı imtiyazlarda şirketlerin sözleşme yapmasını veya işbirliği yapmasını yasaklayan bir kural oluşturmak için özel bir yasa önerdi. Ayrıca Guyana'dan imtiyaz alan tüm şirketlere tartışmalı bölgedeki faaliyetlerinden çekilmeleri için üç ay süre verilmesini istedi.

24. eyaletin kurulması önerisi

Maduro Ulusal Meclise 24. eyalet olan Essequibo Guyana'nın kuruluşunu düzenleme talimatı verdi.

Maduro ayrıca Guyana'nın da içinde bulunduğu tartışmalı Essequibo bölgesinin yer aldığı yeni bir Venezüella haritası gösterdi ve bunu derhal tüm eğitim kurumlarının kullanımına sunacağını söyledi.

Sosyal medya hesabından Venezüella'nın yeni haritasını paylaşan Maduro, "Guyana Essequibo'muzun derhal yeni Venezüella haritasına dahil edilerek basılmasını ve ülkedeki bütün okullara, liselere, topluluk konseylerine, kamu kurumlarına, üniversitelere ve tüm evlere götürülmesi talimatını verdim" ifadesini kullandı.

Venezüella Devlet Başkanı Essequibo'yu 'ayrılmaz bir savunma bölgesi' olarak tanımlayarak Alexis Rodriguez Cabello'yu geçici olarak tek yetkili olarak atadı.

Guyana'nın tepkisi

Bu arada Guyana Cumhuriyeti Başkanı Mohamed Irfaan Ali, Venezüella makamlarının ülkenin 24. eyalet kurma yönündeki eylemlerinin Guyana'nın toprak bütünlüğüne doğrudan bir tehdit olduğunu söyledi. Bölgeyi korumak için ihtiyati tedbirleri arttırdığını da sözlerine ekledi.

5 Aralık'ta Guyana, Venezüella'nın iddiasını güçlendirdiğini söylediği referandumun ardından petrol zengini tartışmalı bölgede herhangi bir hamle yapması halinde BM Güvenlik Konseyi'nden yardım isteyeceğini söyledi.

Mohamed Irfaan Ali açıklamasında şu ifadelere yer verdi:

Guyana konuyu BM Güvenlik Konseyi'ne taşıyacak ve bu organ tarafından gerekli adımların atılmasını isteyecektir. Karayip Ortak Pazarı, Amerikan Devletleri Örgütü, İngiliz Milletler Topluluğu ve aralarında Amerika Birleşik Devletleri, Brezilya, Birleşik Krallık ve Fransa'nın da bulunduğu birçok ikili ortağımızla temaslarımızı sürdüreceğiz.

Karakas yetkilileri 3 Aralık'ta yapılan referandumda Essequibo bölgesinin geri alınması ve bölge sakinlerine Venezüella vatandaşlığı verilmesi konusunda yüzde 95 oranında 'evet' oyu çıktığını açıkladı.

Venezüella'nın petrol zengini Essequibo bölgesi üzerindeki hak iddiasını savunmak üzere 3 Aralık'ta bir referandum düzenlendi. Vatandaşların çoğunluğu bölgenin Venezüella'ya katılması yönünde oy kullandı.

Venezüella ve Guyana, Essequibo Nehri'nin batısında yaklaşık 160 bin kilometrekarelik bir alanı kapsayan ve büyük petrol rezervlerine sahip olan Essequibo bölgesinin egemenliği konusunda 100 yılı aşkın bir süredir anlaşmazlık yaşamaktadır. İki ülke 1966 yılında anlaşmazlığa barışçıl bir çözüm bulmak için bir anlaşma imzaladı ancak 2018 yılında Guyana, Uluslararası Adalet Divanı'na başvurarak mahkemeden kendisine bölge üzerinde mutlak kontrol sağlayan 1899 tarihli hakem kararını yasal olarak geçerli kılmasını talep etti.