Burnunu karıştıranlara kötü haber: 'Alzheimer riskini artırıyor olabilir'

Fareler üzerinde yapılan araştırma burun karıştırmak ile Alzheimer arasında şaşırtıcı bir bağlantı olduğunu gösterdi.

Yakın zamanda yapılan bir araştırma, burnunuzu karıştırmak ile bunama riskininin artması arasında zayıf ama makul bir bağlantı olduğunu ortaya koydu.

Burnunuzu karıştırmanın iç dokulara zarar verdiği durumlarda, kritik bakteri türlerinin beyne giden daha açık bir yolu olduğu ve bu bakterilerin varlığının Alzheimer hastalığının belirtilerine benzeyen şekillerde belirtileri olduğu dile getirildi.

Şimdiye kadar destekleyici araştırmaların insanlardan ziyade fareler üzerinde yapılmış olması başta olmak üzere burada pek çok uyarı bulunmaktadır ancak bulguların kesinlikle daha fazla araştırmaya değer olduğu vurgulandı.

Avustralya'daki Griffith Üniversitesi'nden bilim insanlarının liderliğindeki bir araştırma ekibi, insanlara bulaşabilen ve zatürreye neden olabilen Chlamydia pneumoniae adlı bir bakteri ile muhtelif testler yaptı. Bu bakteriye aynı zamanda geç başlangıçlı demanstan etkilenen insan beyinlerinin çoğunda da rastlandığı belirtildi.

Farelerde bakterinin koku alma sinirine kadar ilerleyebildiği açıklanırken burun epitelinde (burun boşluğunun çatısı boyunca uzanan ince doku) hasar olduğunda, sinir enfeksiyonları daha da kötüleştiği görüldü. Bunun da fare beyinlerinde, enfeksiyonlara yanıt olarak salınan bir protein olan amiloid-beta proteininin daha fazla birikmesine yol açmasına sebep olduğu ortaya çıktı. Bu proteinin plaklarının Alzheimer hastalığı olan kişilerde de önemli bulunduğu ek bilgi olarak verildi.

Griffith Üniversitesi'nde görev yapam ve üniversite bünyesindeki Clem Jones Nörobiyoloji ve Kök Hücre Araştırma Merkezi Başkanı Prof. James St. John, "Chlamydia pneumoniae'nın doğrudan burundan çıkıp beyne girebildiğini ve burada Alzheimer hastalığına benzeyen patolojilere yol açabildiğini ilk kez biz gösterdik" dedi.

John açıklamasında ayrıca, "Bunun bir fare modelinde gerçekleştiğini gördük ve kanıtlar potansiyel olarak insanlar için de korkutucu" cümlelerine yer verdi.

Araştırmaya katılan bilim insanları, Chlamydia pneumoniae'nın farelerin merkezi sinir sisteminde yer edinme hızına şaşırdıklarını ifade ederek enfeksiyonun 24 ila 72 saat içinde gerçekleştiğini dile getirdiler. Araştırmacılar, "Etkilerin insanlarda da aynı olacağı hatta amiloid-beta plaklarının Alzheimer'ın bir nedeni olduğu kesin olmasa da, bu yaygın nörodejeneratif durumu anlama mücadelesinde umut verici ipuçlarını takip etmek yine de önemlidir" açıklamasında bulundular.

John araştırmaya ilişkin yaptığı izahatta, "Bu çalışmayı insanlarda da yapmamız ve aynı yolun aynı şekilde işleyip işlemediğini teyit etmemiz gerekiyor. Bu, pek çok kişi tarafından önerilmiş ancak henüz tamamlanmamış bir araştırma. Bildiğimiz şey, aynı bakterilerin insanlarda da bulunduğu, ancak oraya nasıl ulaştıklarını henüz çözemediğimizdir" dedi.

Gelecekte insanlarda da aynı süreçlerle ilgili çalışmalar yapılmasının planlandığını belirten John ve meslektaşları, koruyucu burun dokusuna verdiği potansiyel zarar nedeniyle burnunuzu karıştırmanın ve burun kıllarınızı yolmanın 'iyi bir fikir olmadığını' öne sürdü.

John açıklamasında ayrıca ekibin yanıt aradığı önemli bir sorunun da, "Artan amiloid-beta protein birikimlerinin enfeksiyonla mücadele edildiğinde tersine çevrilebilecek doğal ve sağlıklı bir bağışıklık tepkisi olup olmadığı" olduğunu dile getirdi.