Arkeologlar bölündü: 25 bin yıl önce inşa edilen 'dünyanın en eski piramidi' insan yapımı değil mi?

Guinness Dünya Rekorları kitabı, Mısır'daki Djoser Basamaklı piramidini dünyanın en eski piramidi olarak biliniyordu, Ekim ayında yayınlanan bir makale, Endonezya'daki Gunung Padang piramidinin bir katmanının M.Ö. 25 bin yılı civarlarında inşa edildiğini iddia etti, ancak yapının insan yapımı olup olmadığı konusunda arkeologlar bölündü.

Endonezya Bilimler Enstitüsü'nden Danny Hilman Natawidjaja tarafından yönetilen ve Archaeological Prospection dergisinde yayınlanan araştırmada akademisyenler, "piramidin çekirdeğinin titizlikle yontulmuş masif andezit lavlardan oluştuğunu" ve piramidin en eski yapı unsurunun, muhtemelen yontulmadan ve mimari rötuşlar yapılmadan önce "doğal bir lav tepesi olarak ortaya çıktığını" yazdı.

'Göbeklitepe'de zaten kanıtlanmıştı'

Raporda şu ifadeler yer aldı:

"Bu çalışma, son buzul dönemine kadar uzanan gelişmiş duvarcılık becerilerine ışık tutuyor. Bu bulgu, ileri inşaat tekniklerinin yaklaşık 11 bin yıl önce tarımın ortaya çıkmasıyla birlikte ortaya çıktığı yönündeki geleneksel inanca meydan okuyor... Gunung Padang ve [Türkiye'deki] Göbeklitepe gibi diğer alanlardan elde edilen kanıtlar, tarım belki de henüz icat edilmemişken gelişmiş inşaat uygulamalarının zaten mevcut olduğunu göstermektedir..."

Makaleye eleştiriler

Cumhuriyet Gazetesi'nin haberine göre akademisyenler, inşaatçıların 'olağanüstü duvarcılık yeteneklerine sahip olmaları gerektiğini' iddia ederken, Cardiff Üniversitesi'nden arkeolog Flint Dibble makaleyi eleştirdi. Dibble, Nature dergisine yaptığı açıklamada, gömülü katmanların insanlar tarafından inşa edildiğini gösteren 'net bir kanıt olmadığını' söyledi.

"Bir tepeden aşağı yuvarlanan malzeme ortalama olarak kendi yönünü bulacaktır" diyen Dibble, "insan yapımı olduğunu gösteren bir çalışma ya da herhangi bir şey" olduğuna dair bir kanıt bulunmadığını da sözlerine ekledi.

'Kömür veya kemik parçaları gibi insan faaliyetlerine dair işaretler taşımıyor'

Öte yandan, Southern Connecticut Eyalet Üniversitesi'nden arkeolog Bill Farley, "Gunung Padang'dan alınan 27 bin yıllık toprak örnekleri doğru bir şekilde tarihlendirilmiş olsa da odun kömürü veya kemik parçaları gibi insan faaliyetlerine dair işaretler taşımıyor" dedi.

Makalenin yazarlarından Natawidjaja ise eleştirilere, "Endonezya'ya gelip Gunung Padang üzerine araştırma yapmak isteyen dünyanın dört bir yanındaki araştırmacılara açığız" diyerek yanıt verirken, Archaeological Prospection'ın eş editörü de makale hakkında bir soruşturma başlatıldığını doğruladı.