ABD'nin yeni Ankara Büyükelçisi adayı Flake, Türkiye’den ‘agreman’ alabilecek mi?

ABD'nin yeni Ankara Büyükelçisi adayı Jeff Flake, Senato Dış İlişkiler Komitesi’nde Türkiye’ye yönelik önemli açıklamalarda bulundu. 1915 olaylarını ise 'soykırım' olarak tanıdığını söyleyen ve Türkiye’ye S-400 yaptırımı üzerinden mesaj gönderen Flake’in açıklamalarını Türkiye’nin eski Washington Büyükelçisi Faruk Loğoğlu değerlendirdi.

ABD'nin yeni Ankara Büyükelçi adayı Jeff Flake, Senato Dış İlişkiler Komitesinde onay oturumuna katıldı.

Daha önce senatörken 1915 olayları için 'soykırım değildir' diyen Flake, bu kez 1915 olaylarını ise 'soykırım' olarak tanıdığını söyledi. Türkiye'nin gelecekte Rus silahları satın alması halinde, halihazırda uygulamada olan CAATSA yaptırımlarına ek olarak yeni yaptırımlarla karşılaşabileceğini belirten Flake, şunları söyledi:

Türkiye ile ilişkimiz de derin zorluklarla karşı karşıya. Türkiye, Rus S-400 sistemini satın alıp test etmeyi seçti. Bu eylem, tüm müttefiklerin 2016 NATO zirvesinde verdiği taahhütlere ters düştü ve haklı olarak Türkiye'nin F-35 programından çıkarılmasını ve CAATSA yaptırımlarının uygulanmasını tetikledi. S-400'leri elden çıkarmanın CAATSA yaptırımlarını kaldırmanın yolu olduğunu sürekli olarak yineleyeceğim. Ayrıca Türkiye'yi gelecekte Rus silahlarını satın alınmasının daha fazla yaptırımı tetikleme riski olduğu konusunda uyarıyorum.

ABD’nin büyükelçi adayı ayrıca, "Türkiye'nin bölgedeki saldırgan eylemleri ve Erdoğan rejiminin kendi halkına karşı uyguladığı baskıcı taktikler göz önüne alındığında, Türkiye'yi sorumlu tutmaktan çekinmeyecek bir büyükelçiye ihtiyacımız var. Erdoğan'ın baskısı bir demokrasiye yakışmıyor ve bir NATO müttefikine yakışmıyor. Demokrasiler gazetecileri hapse atmaz, akademisyenleri yıldırmaz ve din özgürlüğünü ihlal etmez. Kadınlara yönelik şiddeti durdurma taahhütlerinden caymaz ve siyasi muhaliflerini hapse atmaz" dedi.

Dışişleri’nden ‘agreman’ paylaşımı

Flake'in bu açıklamasının ardından Türk Dışişleri Bakanlığı'nın resmi Twitter hesabından bir paylaşım yapıldı. "Agreman" teriminin sözlük anlamına yer verilen paylaşımda büyükelçinin bir ülkeye gönderilmesi için o ülkenin izni olması gerektiği hatırlatıldı.

Paylaşımda şu ifadelere yer verildi: "AGREMAN: Gönderen devletin kabul eden devlete büyükelçi olarak göndermek istediği şahıs için almak zorunda olduğu izne Agreman adı verilir."

‘Çok yanlış bir seçim olduğunu düşünüyorum’

Türkiye’nin eski Washington Büyükelçisi Faruk Loğoğlu, Sputnik’e yaptığı değerlendirmede, “Agreman verilecek mi verilmeyecek mi konusu zaten sıkıntılı olan Türk-Amerikan ilişkilerine, ilişkiler zincirine yeni bir halka daha ekleyecek” dedi ve şunları ekledi:

#Agreman#DiplomasiESözlüğü pic.twitter.com/VmtNUDDHvx

— T.C. Dışişleri Bakanlığı (@TC_Disisleri) September 28, 2021

Bir büyükelçinin görevi gideceği ülke ile kendi ülkesi arasındaki ilişkileri geliştirmek, yükseltmek, güçlendirmektir. Ama görüyoruz ki öyle bir büyükelçi geliyor ki Ermeni soykırımından başlayarak S-400'ler nedeni ile yaptırımlardan bahseden, Türkiye'nin iç sorunları hakkında şimdiden beyanlarda bulunan bir kişi. Bu da uygun değil, çok yanlış bir seçim olduğunu düşünüyorum. Jeff Flake aslında Trump'ın azledilmesi için oy veren bir senatördü ve çok da etkili konuşmalar yapmıştı. Türkiye Büyükelçiliği için aday olarak seçilmesinin hem Amerika bakımından yanlış hem de Jeff Flake’in kendisi bakımından yanlış olduğunu anlıyorum.

‘Türk-Amerikan ilişkileri bambaşka daha yeni sıkıntılarla karşı karşıya kalacaktır’

Loğoğlu, “ABD’deki usul çerçevesinde aday gösterilen bu kişinin onaylanması lazım ondan sonra Amerikan yönetiminin bu kişi için bütün bu gelişmelerden sonra agreman isteyip istemeyeceğine bakmamız gerekecek. Üçüncüsü de agreman istendiği takdirde Türkiye'nin buna cevabı ne olacak? Yani bu koşullar altında bu kişinin Türkiye'ye hiç ayak basmaması herhalde Türk-Amerikan ilişkileri bakımından daha sağlıklı bir karar olur. Geldikten sonra agreman da verildiği takdirde göreve başlarsa Türk-Amerikan ilişkileri bambaşka daha yeni sıkıntılarla karşı karşıya kalacaktır. O nedenle hakikaten ilgi ile izlememiz gereken bir konu” diye de ekledi.