Araştırma: Türkiye’nin yüzde 57’si geçinemiyor, sadece yüzde 5.4 tasarruf yapabiliyor

‘Türkiye Eğilimleri’ araştırmasının 2021 sonuçlarına göre, Türkiye’nin yüzde 57’si geçinemiyor, sadece yüzde 5.4 tasarruf yapabiliyor. Yüzde 64.5 erken seçimi gerekli görmüyor, kurum olarak en çok polis ve jandarmaya güveniliyor. Dış politikada ise en çok Müslüman ülkeler ve Rusya ile işbirliği yapılması gerektiği düşünülüyor.

‘Türkiye Eğilimleri’ araştırmasının 2021 yılı sonuçları açıklandı. Kadir Has Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Mustafa Aydın koordinasyonunda akademik bir ekip tarafından yürütülen araştırma, 26 ilde yaşayan 1000 kişiyle gerçekleştirildi. Kadir Has Üniversitesi Türkiye Araştırmaları Grubu ile Global Akademi ortaklığında geliştirilen araştırma Prof. Dr. Mitat Çelikpala, Prof. Dr. Erinç Yeldan, Prof. Dr. Murat Güvenç, Prof. Dr. Osman Z. Zaim, Prof. Dr. Banu Baybars Hawks, Dr. Öğr. Üyesi Kerem Yıldırım, Dr. Öğr. Üyesi Berkay Ayhan, Dr. Öğr. Üyesi M. Kerem Çoban ve Sezen Kaya’dan oluşan ekiple yapıldı. Saha çalışmaları ise Akademetre Araştırma ve Stratejik Planlama tarafından gerçekleştirildi.

Yüzde 57 geçinemiyor, ekonomiyi en büyük sorun olarak görenlerin oranı yüzde 22.7

Katılımcıların yüzde 22.7’si ‘Türkiye’nin şu anki en önemli sorunu nedir’ sorusuna ‘ekonomide yaşananlar’ cevabını verirken, yüzde 17.9 ‘mülteciler’ şeklinde yanıtladı. Geçen yıl ilk sırada yer alan ‘koronavirüs salgını’ ise yüzde 15.8’e gerilemiş durumda.

Araştırmanın sonuçları geçen yıl ile karşılaştırıldığında ‘kendim ve ailemi geçindiremiyorum’ diyenlerin oranı yüzde 51.1’den yüzde 57.2’ye çıkmış görünüyor. ‘Ekonomik oranda daha kötü durumdayım’ diyenler ise yüzde 55.4’e yükselmiş, borçlarının durumundan endişe duyanların oranı da yüzde 45.8’ düşmüş durumda.

Hükümetin ekonomi politikalarını neredeyse yüzde 41 başarılı buluyor, kullanım garantili anlaşmaları yüzde 39.8 olumlu karşılıyor

‘’Yap-İşlet-Devret’ modeli çerçevesinde özel şirketlerle ‘kullanım garantili’ anlaşmalar yaparak sunmasını nasıl değerlendiriyorsunuz’ sorusuna katılımcıların yüzde 39.8’i olumlu cevabını verirken, olumsuz bulanların oranı yüzde 29.5. Soruyu yüzde 27.6 ise ‘ne olumlu ne olumsuz buluyorum’ şekilde yanıtladı. Hükümetin ekonomi politikalarını ise 40.8 başarılı buluyor.

Türkiye ekonomisi açısından en önemli görülen sorun yüzde 85.6 oranında faizlerin yüksekliği

‘Türkiye’de yakın dönemde yaşanan ekonomik zorlukların temel nedenleri nedir’ sorusuna ise yüzde 20.7 ‘faizlerin yüksek olması’, yüzde 14.8 ‘yüksek dış borçlanma’ ve yüzde 14.4 ise ‘göçmen ve mülteciler’ cevabını verdi.

Türkiye ekonomisi açısından önemli görülen konular arasında ise yüzde 85.6 ile faizlerin yüksekliği, yüzde 84.7’yle enflasyonun yüksekliği, yüzde 82.3 ile gıda ürünleri fiyatlarında artış, yüzde 81.9’la Türk lirasının değer kaybetmesi, yüzde 80.4 ile kira ve ev fiyatlarında artışlar, yüzde 79.6’yla işsizlik, yüzde 79.3’le vergi oranlarının yüksekliği, yüzde 79.1 ile dış politikada yaşanan sıkıntılar, yüzde 78.9’la dış borçların yüksekliği ve yüzde 78.7 ile gelir dağılımındaki eşitsizlik gibi unsurlar dikkat çekiyor.

Çalışmanın sonuçlarına göre, sadece yüzde 5.4 aylık ihtiyaçlarını karşıladıktan sonra tasarruf yapma imkanına sahip. Tasarruf yöntemi ise yüzde 54.6 ile altın, yüzde 38 ile ise döviz olarak öne çıkıyor.

Kendini sosyal demokrat olarak tanımlayanların oranı düştü

Türk halkının siyasi yelpazedeki yerini de ortaya koyan araştırmada, ‘kendinizi siyasi görüşünüz açısından nasıl tanımlarsınız’ sorusuna yüzde 27.5 ile en çok ‘muhafazakâr’ yanıtı veriliyor. Bu tanımı yüzde 19.9 ile ‘milliyetçi’ ve yüzde 19.2 ile ‘Kemalist’ takip ediyor. Kendisini ‘Siyasal İslamcı’ olarak tanımlayanların oranı yüzde 9’la geçen yıla göre önemli bir değişiklik göstermezken, ‘sosyal demokrat’ diyenlerin oranı yüzde 13.9’dan yüzde 8.3’e düşmüş görünüyor.

Türkiye’nin yarısından fazlası Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemini tercih ediyor

Ülkenin yönetim tarzı olarak katılımcıların yüzde 55.7’si Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ni tercih ederken, yüzde 44.3’ü Parlamenter Sistem’i benimsediğini belirtiyor. Öte yandan, kendilerine sunulan yönetimsel ifadeleri değerlendirmeleri istenen katılımcıların yüzde 55.3’ü ‘demokratik siyasal sistem ile yönetim’ tercihini çok iyi ve iyi olarak değerlendirirken, yüzde 51.2’si ‘parlamento ve seçimlerle uğraşmak zorunda kalmayan güçlü bir lidere sahip olmak’ tercihine olumlu yaklaşıyor. Bunları yüzde 38.2 ile ‘hükümet yerine uzmanların, ülke için en iyi olduğuna inandıkları şeyi yapmaları’, yüzde 28.1 ile ‘ülkeyi dini liderlerin yönetmesi’ ve yüzde 25.2 ile ‘ülkeyi ordunun yönetmesi’ şıklarını olumlayanlar takip ediyor.

Yüzde 64.5 erken seçimi desteklemiyor

Katılımcılar ‘Haziran 2023’te yapılması öngörülen cumhurbaşkanlığı ve milletvekili genel seçimlerinin öne alınmasına gerek var mıdır’ sorusuna yüzde 64.5 oranında ‘hayır’ yanıtını verdi. Erken seçimin yapılmasını gerekli görüp ‘evet’ diyenler ise yüzde 16.9 oranında. Yüzde 18.6 da fikrinin olmadığını belirtti. ‘Bugün bir seçim olsa hangi partiye oy verirsiniz’ sorusuna ise katılımcılar sırasıyla yüzde 35.9 ile AK Parti, yüzde 24.6 ile CHP, yüzde 9.7 ile MHP, yüzde 9.4 ile İYİ Parti ve yüzde 9 ile HDP yanıtını verirken oy vermeyeceğini belirtenlerin oranı yüzde 5.3’te, kararsızların oranı ise yüzde 3.6’da kalıyor.

En çok polis ve jandarmaya güveniliyor, muhalefet partileri yüzde 40.6 ile son sırada

Çalışmanın sonuçlarına göre, Türk halkının en güvendiği kurumlarda ilk sırayı yüzde 65.4’le polis ve jandarma paylaşıyor, ardından yüzde 62.4 ile Türk Silahlı Kuvvetleri geliyor. TBMM yüzde 57 ile dördüncü, Cumhurbaşkanlığı ise yüzde 56.9’la takip ediyor. En az güvenilen kurumlar ise yüzde 46.2 ile RTÜK, yüzde 42.6 ile medya kuruluşları ve yüzde 40.6’yla muhalefet partileri oldu.

Suriye politikasını başarısız bulanların oranı yüzde 38’e yükseldi

Hükümetin dış politikasını başarılı bulma oranında yükseliş devam ediyor, katılımcıların yüzde 50.6’sı bu politikalardan memnun. Ancak Suriye politikalarının başarılı bulunma oranı azalmaya devam ediyor. Suriye konusunda izlenen politikaları başarılı bulanların oranı 2019’da yüzde 36, 2020’de yüzde 32.1 olarak kaydedilirken 2021 araştırmasında bu oran yüzde 27.4’e düşüyor. Başarısız bulanların oranı ise bu yıl yüzde 23.6’dan yüzde 38.1’e yükselmiş durumda.

Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne üye olması gerektiğini düşünenlerin oranı da yükselişte. 2020’de yüzde 52.8 üyeliğin desteklerken bu oran 2021’de yüzde 58.4’e çıktı. Üyeliği ise en çok yüzde 62 ile kendini cumhuriyetçi/kemalist olarak tanımlayanlar destekliyor. Cumhuriyetçi/kemalistleri ise yüzde 61.1 ile siyasal islamcılar takip ediyor.

Dış politikada en çok Müslüman ülkeler ve Rusya ile işbirliği yapılması gerektiği düşünülüyor

Dış politikada Türkiye’nin işbirliği yapması gerektiği düşünülen ülkeler arasında ilk sırayı bu yıl yüzde 17.5 ile Müslüman ülkeler alıyor. Rusya önemli bir yükseliş kaydederek yüzde 16.4 ile ikinci sırada geliyor. Türki Cumhuriyetler ise bu yıl yüzde 14.1 ile üçüncü sıraya geriliyor. Bu ülkeleri yüzde 14.1’le ABD, yüzde 12.7 ile AB Ülkeleri ve yüzde 10.1’le NATO ülkeleri takip ediyor.

En büyük tehdit Ermenistan, ABD üçüncü sırada

Türk halkının tehdit olarak algıladığı ülkeler sıralamasında uzun zamandır ilk sırayı bırakmayan ABD, bu yıl sıralamada üçüncülüğe yüzde 56.1 geriledi ve yerini yüzde 60.9’la Ermenistan’a verdi. Yüzde 60.5 ile ikinci sıradaki İsrail ve yüzde 49.6’yla dördüncü sıradaki Irak hala önemli tehditler olarak görülmekle birlikte, 2021 tehdit algısında esas çıkışı yüzde 36.4’ten yüzde 44.6’ya yükselen oranı ile Güney Kıbrıs kaydediyor.

Öte yandan, Türkiye’nin yabancı ülkelerde asker bulundurmasına destek yüzde 29.1, ‘Türkiye’nin sınır ötesi operasyonlarına destek’ de yüzde 33.7 oranında.

Yüzde 80.4 Türkiye’nin göçmen alımına son vermesi gerektiği düşünüyor

‘Ülkemizde bulunan sığınmacılar ne derece memnunsunuz’ 2020’de katılımcıların yüzde 55.2’si memnun değilim derken, bu yıl bu oran yüzde 68.9’a çıkmış durumda. ‘Türkiye Suriye’de Esad Hükümeti ile resmen görüşmeli midir’ sorusuna ise 2020’de yüzde 20.4 ‘evet’ derken, 2021’de bu oran yüzde 26.4’e yükseldi. Yüzde 80.4 Türkiye’nin göçmen alımına son vermesi gerektiği görüşündeyken, mevcut göçmenlerin 3. ülkelere gitmesinin teşvik edilmesi gerektiğini düşünenlerin oranı ise yüzde 79.4.