Ukrayna: Donbass'a özel statü ve ülke genelini ilgilendiren kararları veto etme hakkı verilmeyecek
© AP Photo / Fabrizio Bensch
Abone ol
Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitriy Kuleba, Donbass'a özel statü ve ülke genelini ilgilendiren kararları veto etme hakkı verilmeyeceğini belirtti.
Polonya'da yayınlanan Rzeczpospolita gazetesine demeç veren Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitriy Kuleba, Kiev'in Minsk anlaşmalarının en önemli maddelerinden biri olan ve Donetsk ve Lugansk bölgelerine özel statü verilmesini öngören maddeyi uygulamayacağını açıkça itiraf etti.
Mevcut koşullarda Kiev'in taviz veremeyeceğini ve bu nedenle Donbass'ın özel statü elde edemeyeceğini belirten Kuleba, "Ukrayna'nın tek bir bölgesi bile tüm ülkeyi ilgilendiren kararları veto etme hakkına sahip olmayacak. Bu taşa yazıldı! Böylece Rusya'nın hayal ettiği gibi özel bir statü olmayacak, veto hakkı olmayacak" ifadelerini kullandı.
Ukrayna yönetiminin çok derin bir adem-i merkeziyetçilik reform yapmakta olduğunu ve Minsk anlaşmalarını uygulamaya hazır olduğunu savunan Kuleba, "Ancak Minsk anlaşmaları, güvenlik konularından başlıyor. Siyasi bölüm, ancak ikinci sırada yazılmış durumda. Bu nedenle herkes, öncelikle güvenlik konularına odaklanmalı" dedi.
Minsk anlaşmalarında Kiev'in Donetsk ve Lugansk bölgelerine özel statü vermeyi taahhüt ettiği belirtilmişti. Bu bölgelerin, Ukrayna kanunlarına göre ve uluslararası gözlemcilerin gözetiminde yerel seçimler yapıldıktan sonra özel statü alması öngörülmüş ancak 1 Kasım 2015'te yapılması planlanan seçimler ertelenmiş ve özel statü taahhüdü kağıt üzerinde kalmıştı.
Mevcut koşullarda Kiev'in taviz veremeyeceğini ve bu nedenle Donbass'ın özel statü elde edemeyeceğini belirten Kuleba, "Ukrayna'nın tek bir bölgesi bile tüm ülkeyi ilgilendiren kararları veto etme hakkına sahip olmayacak. Bu taşa yazıldı! Böylece Rusya'nın hayal ettiği gibi özel bir statü olmayacak, veto hakkı olmayacak" ifadelerini kullandı.
Ukrayna yönetiminin çok derin bir adem-i merkeziyetçilik reform yapmakta olduğunu ve Minsk anlaşmalarını uygulamaya hazır olduğunu savunan Kuleba, "Ancak Minsk anlaşmaları, güvenlik konularından başlıyor. Siyasi bölüm, ancak ikinci sırada yazılmış durumda. Bu nedenle herkes, öncelikle güvenlik konularına odaklanmalı" dedi.
Minsk anlaşmalarında Kiev'in Donetsk ve Lugansk bölgelerine özel statü vermeyi taahhüt ettiği belirtilmişti. Bu bölgelerin, Ukrayna kanunlarına göre ve uluslararası gözlemcilerin gözetiminde yerel seçimler yapıldıktan sonra özel statü alması öngörülmüş ancak 1 Kasım 2015'te yapılması planlanan seçimler ertelenmiş ve özel statü taahhüdü kağıt üzerinde kalmıştı.
Yüksek Rada, 2014'te yasayı kabul etmişti
Ukrayna parlamentosu Yüksek Rada, 2014'te Donbass'a Özel Statü Verilmesine İlişkin Yasa'yı kabul etmişti.
Söz konusu yasa, 18 Ekim 2014'te 3 yıl süreyle yürürlüğe girmiş ve daha sonra uzatılmıştı.
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Paris'teki zirvenin ardından yaptığı açıklamada "Yürürlükteki yasa, süresinin uzatılması için parlamentoya sunulacak. Şu anda bu yasanın süresini uzatmak daha kolay. İleride karşı tarafın belirli adımları attığını, gerilimin sonuna yaklaştığımızı gördüğümüzde, Steinmeier formülünü de ekleyeceğiz" demişti.
Ekim 2019'un başında Ukrayna Temas Grubu, Belarus'un başkenti Minsk'te yapılan görüşmelerde, 2015 yılında dönemin Almanya Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier tarafından sunulan, Donbass'ın özel statüsü hakkındaki kanunu yürürlüğe koyma prosedürünü belirleyen 'Steinmeier formülü' üzerinde anlaşmış ve Ukrayna formülü imzalamıştı.
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Paris'teki zirvenin ardından yaptığı açıklamada "Yürürlükteki yasa, süresinin uzatılması için parlamentoya sunulacak. Şu anda bu yasanın süresini uzatmak daha kolay. İleride karşı tarafın belirli adımları attığını, gerilimin sonuna yaklaştığımızı gördüğümüzde, Steinmeier formülünü de ekleyeceğiz" demişti.
Ekim 2019'un başında Ukrayna Temas Grubu, Belarus'un başkenti Minsk'te yapılan görüşmelerde, 2015 yılında dönemin Almanya Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier tarafından sunulan, Donbass'ın özel statüsü hakkındaki kanunu yürürlüğe koyma prosedürünü belirleyen 'Steinmeier formülü' üzerinde anlaşmış ve Ukrayna formülü imzalamıştı.
Steinmeier formülü nedir?
'Steinmeier formülü', Donbass'taki Donetsk ve Lugansk bölgelerinin özel statüsü hakkındaki Ukrayna yasasının yürürlüğe girme prosedürünü belirliyor.
Bu belgeye göre yasa, Ukrayna Anayasası'na ve mevzuatına uygun olarak yapılması gereken Donbass'taki erken yerel seçimlerde sandıkların kapanmasının ardından yerel saat 20.00 itibarıyla geçici olarak yürürlüğe girecek.
Yasa, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Bürosu'nun seçimlerin Ukrayna mevzuatına ve AGİT normlarına uygun olarak yapıldığına dair raporunun yayınlanmasının ardından kalıcı olarak yürürlüğe girecek.
Bu belgeye göre yasa, Ukrayna Anayasası'na ve mevzuatına uygun olarak yapılması gereken Donbass'taki erken yerel seçimlerde sandıkların kapanmasının ardından yerel saat 20.00 itibarıyla geçici olarak yürürlüğe girecek.
Yasa, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Bürosu'nun seçimlerin Ukrayna mevzuatına ve AGİT normlarına uygun olarak yapıldığına dair raporunun yayınlanmasının ardından kalıcı olarak yürürlüğe girecek.
Seçimler için bir dizi ön koşul var
Yasanın 10. maddesine göre özel statü, erken seçimlerde seçilecek yerel yönetim organları tarafından uygulanacak. Seçimlerin yapılması için ise yasadışı silah grupların ve askeri teçhizatın Ukrayna'dan tahliyesi, özgürce irade beyan etme, seçimleri izleme garantileri verilmesi, seçim sürecine yasa dışı müdahalenin önlenmesi gibi ön koşullar bulunuyor.
