'Ukrayna, tahıl anlaşması sayesinde Avrupa’yla ödeşiyor, yoksul ülkelerin sorunları çözülmüyor'

Rusya Devlet Başkanı Putin, Ukrayna tahılının çoğunun, gelişmekte olan ülkeler yerine AB'ye gittiğini belirtti. Cumhurbaşkanı Erdoğan da Rus mevkidaşının bu açıklamasına katılarak tahıl anlaşmasını gözden geçirmeye ve yoksul Afrika ülkelerinin ihtiyaçlarını dikkate alan bir gıda tedarik sistemi kurmak için çaba sarf etmeye hazır olduğunu açıkladı.

Her şeyden önce kalkınmakta olan ülkelerdeki gıda sorunlarını çözmek amacıyla yapılan tahıl anlaşması neden beklenen sonuçları vermedi?

Rusya Uluslararası Yeni Devletler Enstitüsü Direktörü, siyaset uzmanı Aleksey Martınov’un görüşüne göre, bunun nedeni, Ukrayna’nın tahılını gerçekten de ihtiyaç sahibi yoksul ülkelere göndermek yerine borçlu olduğu ülkelere göndermesi:

“Erdoğan, tahıl anlaşmasının imzalanması için büyük çaba sarf etti. Rusya, bu anlaşmayı, öncelikle insani kaygılara dayanarak kabul etti. Tahıl koridorunu oluşturmanın ana hedeflerinden biri olarak yoksul ülkelere yardım ilan edildi. Lakin uygulamada süreç farklı işledi. Ukraynalılar ve Avrupalılar Erdoğan’ı rahatsızlık verici bir duruma soktu. Zira anlaşmaya göre tahıl her şeyden önce en ihtiyaç duyulan yerlere gidecekti. Uygulamada ise tahıl, ödemenin daha fazla yapıldığı yerlere gönderildi. Daha doğrusu Ukraynalıların borçlu olduğu ülkelere. Bunun başında Avrupa geliyor, tahılı alması gereken Afrika ülkeleri değil. Böylece Ukraynalılar ve Avrupalılar neredeyse Rusya’nın iyi niyetini ve İstanbul anlaşmasında aracı ve garantör olan Erdoğan’ın statüsü ve otoritesini kullanarak yoksul ülkelerin değil kendi sorunlarını çözüyorlar. Bu, Ukraynalı yetkililerin yıllardır süren yaygın aldatmacası.”

Martynov’a göre, Avrupa ülkelerine gıda tedariki artarken yoksul ülkelere silah tedariki artıyor:

“Ukrayna Avrupa'dan çok para aldı ve ona çok borçlandı. İşte bu borçlardan dolayı tahılla ödeşiyor. Avrupalılar bir de onlara silah sağlıyor. Bu silahın yarısı Donbass’taki sivillere karşı kullanılıyor, diğer yarısı gri şemalar kullanılarak Afrika’ya gönderiliyor. Böylece en yoksul Afrika ülkeleri, onlara vaat edilen gıda ürünleri almak yerine kendi insanlarını öldürmek için silah alıyor. Beslemek değil öldürmek. Elbette bu durum Rusya’yı tatmin edemez. Tam da bu yüzden İstanbul anlaşmasının gözden geçirilmesi gerekiyor, sonucu insani tahıl koridorunu oluşturma mantığına uygun olsun diye.”